مزارات ایران و جهان اسلام

این آرامگاه در شش کیلومترى شمال شهر سارى و در مرکز روستاى بالادامیر قرار گرفته است.

نقشه اصلى بقعه به صورت هشت ضلعى برج گونه است که هر یک از اضلاع آن چهار متر و ارتفاع آن نیز شش متر است. گنبد هرمى بلند به ارتفاع هشت متر با نماى خارجى حلب سر با قطر هفت متر بر بالاى بقعه احداث نموده اند، که الهام گرفته از بقعه امامزاده صالح مرزرود است.

مدخل و ایوان بقعه، اتاقى به اندازه 7×9 متر است که دو پنجره نورگیر در مغرب و مشرق بقعه است. چهار پلکان به ایوان بقعه به جهت کرسى بلند داشتن این فضا راه دارد که موزون ساخته شده است. پس از عبور از این ایوان و شبستان = اتاق به صندوق چوبى مرقد امامزاده مى رسد که از قبر محافظت مى کند و ابعاد آن 2×20/1×60 سانتى متر است. زمین حدود شش هزار مترمربع است که در گذشته قبرستان اهالى بوده که از میان آن خیابان بزرگى جهت اتصال به روستاى پایین دامیر کشیده شده است.

دفتر شوراى اسلامى دامیر، و شوراى حل اختلاف و دفتر دهیارى روستا و پایگاه مقاومت شهید دستغیب در مغرب بقعه است. به گفته ى اهالى، امامزاده بى بى خانم مدفون در روستاى پایین دامیر زن یا مادر امامزاده صالح است که اگر این ادّعا را مورد بررسى قرار دهیم، آن وقت تنها شخصى را که مى توان با این ادّعا، تطبیق داد سیّد جلیل القدر صالح بن محمّد خلیفة بن یحیى بن على بن عمر بن على بن عمر بن حسن افطس بن على اصغر بن امام سجّاد(علیه السلام) است که سیّد ابوالغنائم دمشقى او و برادرش سیّد ابوالقاسم را در سال 418 هـ . ق در سارى طبرستان دیده است.

سیّد صالح داراى دو فرزند به اسامى; هادى که مادرش اُم ولد و کنیز بود. و خلیفه که مادرش خراسان دختر حسن بن ابى القاسم افطسى نام داشت بود. وى دختر عموى امامزاده صالح است.^([1]) و این همان شخص است که در روستاى پایین دامیر به بى بى خانم شهرت دارد. زیرا نام خراسان آن هم براى یک زن براى مردم در گذشته ثقیل بوده، از اینرو بقعه و خفته در آن به امامزاده بى بى خانم شهرت پیدا کرده است. بجاست اهالى این دو روستا ـ بالا و پایین دامیر ـ توجّه بیشترى به این بقعه مبذول نمایند.