مزارات ایران و جهان اسلام

سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های ایران جهان اسلام (امامزاده ، بقعه، آرامگاه، مقبره، مزار، گنبد، تربت، مشهد، قدمگاه، مقام، زیارت، معرفی عالمان انساب، کتابشناسی مزارات و زیارت و انساب

امام زاده ها و زیارتگاه های دشتستان

برای دیدن تصویر در اندازه واقعی رو آن کلیک کنید.

تصویر 1

تصویر مبارک شاهزاده ابراهیم فرزند امام موسی کاظم و برادر شاه چراغ را در دامنه کوه گیسکان واقع در روستای ننیزک دشتستان ,ملاحظه می فرمایید که یکی از زیارتگاه های  منحصر به فرد استان بوشهر می باشد 

گور دختر ـ تنگستان

این گور در جنوب شرقی شهر دلوار واقع شده و به گور دختر مشهور است.

بنای گور دختر بسیار شبیه به مقبرة کوروش کبیر در پاسارگاد است و قدمت آن به سدة ششم قبل از میلاد برمی‌گردد. این بنا از 24 قطعه سنگ تشکیل شده است. در سنگ سوراخ‌هایی تعبیه شده که با بست‌های آهنی به هم وصل می‌شوند. در گور دختر همچنین عناصر هنر اورارتویی مانند شیروانی دو شیبه و نیز عناصر معماری ایلامی معبد چغازنبیل را می‌توان دید.

مقبرة شیخ حسین چاهکوتاهى ـ بوشهر

شیخ حسین، در سال 1273 ق / 1233 ش متولّد شد و در سال 1338 ق / 1298 ش در بوشهر به قتل رسید. او ملقّب به سالار اسلام و فرزند شیخ احمد یا شیخ عبدالرسول است.

ضابط چاهکوتاه و مضافات آن در زمان جنگ بین الملل اوّل و یکى از مبارزان سه گانه و سرشناس این منطقه علیه هجوم انگلیسى‏ها به بوشهر در سال 1333 ق بود. اجداد شیخ حسین خان از اعراب نجد عربستان بودند که از آن جا به قطیف و احسا مهاجرت نمودند و نزدیک به 200 سال پیش و تقریباً مقارن با سلطنت نادرشاه افشار به ایران مهاجرت کردند.

قبر ژنرال ـ بوشهر

قبر ژنرال در خیابان امام خمینی  قرار گرفته است. این قبر به شکل ابلیسک در داخل فضای گلخانه‌ای شهرداری ساخته شده است. منشأ این تیپ قبرها مصری است. قاعدة ابلیسک که در وسط باغچه قرار گرفته مربّع است که وسط چهار ضلع آن از میانه به طرف داخل فرو رفتگی دارد و ارتفاع آن از سطح زمین حدود 126 سانتی‌متر است در ضلع جنوبی ابلیسک چسبیده به قاعده آن کتیبه‌ای با خط بابلی و ستاره داوود مشاهده می‌شود. قبر ژنرال یکی از آثار شکست و نابودی اجانب تجاوزگر به سرزمین ایران است.

بقعۀ صفا انگیز ـ دشتی

بقعۀ شاه عبدالعظیم، معروف به «صفاانگیز» در شهرستان دشتی، بخش کاکی، دهستان کبگان و در حدود 500 متری جنوب غربی روستای کبگان و 79 کیلومتری جنوب غربی خورموج قرار گرفته است و تا شهر بوشهر 140 کیلومتر فاصله دارد.

بقعة میر بهرست ـ دشتستان

این بقعه در روستای پشت پر از، بخش ارم و در 107 کیلومتری شهر برازجان و در مجاورت کوشک اردشیر و گور دختر و 200 متری غرب رودخانه پشت پر و در یک قبرستان قدیمی قرار دارد.

بقعۀ میر بهرست، اتاقی از سنگ و گچ به ابعاد 4×4 متر است که در آهنی آن 70 سانتی‌متر از جانب مشرق باز می‌شود و از چهار جهت دارای شاه نشین است. گنبدی عرقچینی کوتاهی دارد که در زیر آن قبرگچی سیّد بهرست واقع شده است. ارتفاع قبر 63 سانتی متر و طول و عرض آن 66×30/1 است؛ رویش، پارچه‌ای سبز رنگ کشیده‌اند و روی سنگ قبر، این عبارت دیده می‌شود:

مقبرة حاجى محمّد ابراهیم اصفهانى ـ خارک‏

در اطراف بقعة امامزاده میر محمّد در جزیرة خارک، قبرستان جدید و قدیمى دیده مى‏شود که اهم آن‌ها یک آرامگاه هشت ضلعى است که درون آن، دو قبر وجود دارد که یکى داراى کتیبه‏اى به این مضمون است: «وفات مرحمت بنده خلد آرامگاه حاجى محمّد ابراهیم اصفهانى به تاریخ 3 شهر صفرالمظفّر 1170». با وجود این که قبر حاج ابراهیم اصفهانى کاملاً در مرکز این آرامگاه است، ولى کیفیّت بناى آرامگاه، به صورت هشت ضلعى و از نظر سبک ساختمانى مانند بناهاى دورة مغولى است که احتمال دارد در سال 1170 هـ . ق جهت دفن حاجى ابراهیم اصفهانى هم مورد استفاده قرار گرفته باشد.

بقعة شیخ منصور خزاعى ـ دشتستان

این بقعه در 100 متری غرب روستاى زیارت، روی تپّه‌ای کم ارتفاع، در 18 کیلومترى غرب شهر برازجان واقع شده است.

بقعة امامزاده علاء الدّین منصور از سه بخش گنبدخانه، اتاق مقبره و ایوان تشکیل شده است. اتاق مقبره از یک فضای مربّع شکل با ابعاد 5×5 متر ساخته شده و مصالح اصلی آن، عمدتاً از خشت و آجر است و دارای جرزهای قطور یک متری می‌باشد. این بخش، دارای پوشش مسطح با چوب‌های محلی بوده است.

بقعة شاه پیر غیب ـ دشتی

این بقعه در حدود سیصد متری غرب روستای چاه خره از دهستان چغاپور و 37 کیلومتری جنوب غرب شهر خورموج واقع شده است.

اتاق فعلی، از جنس سنگ و گچ و به ابعاد 50/5 × 5/6 است. درِ آن چوبی، به عرض 75 سانتی‌متر است و درون ایوانی ساده در سمت شرق باز می‌شود. در دو طرف ایوان، دو سکو جهت نشستن قرار دارد. بقعه دارای چهار طاق نمای تزئینی در چهار جهت و سه طاقچه با طاق قوسی در اطراف است. دیوارهای بقعه از داخل و خارج کف‌مالی گچ شده و کف بقعه سیمانی و مفروش به قالی و موکت است.

بقعۀ سیّد عبدالجبّار ـ تنگستان

این بقعه در 25 کیلومتری شمال غربی شهر اهرم، میان قبرستان عمومی روستای گورک سادات واقع شده است.

در تاریخ فوت سیّد عبدالجبّار، مانند نسبش اختلاف است؛ مرحوم سدیدالسلطنه کبابی در کتاب «سرزمین های شمالی پیرامون خلیج فارس و دریای عمان در صد سال پیش» که خود در ماه شوال 1322 قمری، سنگ قبر مرمری و محجر شکسته را از نزدیک دیده،سال فوت عبدالجبار را 772 قمری نوشته است؛ اما دکترسیّد جعفر حمیدی در کتاب «فرهنگنامۀ بوشهر» سال رحلت سیّد را 662 نگاشته است.

بقعة پیر هدّاف ـ بوشهر

این بقعه در یک کیلومترى اردشیر آباد توز واقع است.

اصل بناى مقبره مستطیل شکل بوده و از دو قسمت سرسرا و محل اصلى مقبره تشکیل مى‏یافته است.این مقبره احتمالاً چندین بار تعمیر شده که بر اثر آن، شکل و ترکیب بنا عوض شده است. از روى آثار باقیمانده و پى ستون‏هاى قدیمى، زیربناى پیر هدّاف که مدفنى در وسط آن قرار دارد، مستطیلى به اضلاع 5/7 در 70/3 متر با عرض دهانه ورودى 70/2 متر است.

بقعة بی بی دولت ـ دیر

این بقعه در سی کیلومتری جنوب روستای آبدان در میان ارتفاعات کوه‌مند و در 45 کیلومتری شهر دیر قرار دارد.

ساختمان بقعه هشت ضلعی است و طول هر یک از اضلاع آن 2 متر و ارتفاع آن تا گردنة 5/2 متر و یک متر نیز ارتفاع گردنه است که گنبد کروی روی آن قرار دارد.

امامزاده میرارم ـ دشتی

این بقعه در غرب شهر خورموج، جنوب گلزار شهدا ـ روضة الشهداء ـ روی تپّه‌ای کم ارتفاع قرار دارد. بر گرداگرد این بقعه، قبرستان قدیمی خورموج واقع است. درون قبرستان، سنگ قبرهای مکعب مستطیل شکل فراوانی بوده که اکنون تعدادی از آن‌ها باقی مانده و خطوط روی بیشتر آن‌ها نیز از بین رفته است. یکی از این سنگ‌ها که به سختی قابل خواندن است، مربوط به فردی از طایفه افشار است. ناگفته نماند که هم اکنون نیز خانواده‌ای در خورموج سکونت دارد که نسب خود را به نادرشاه افشار می‌رسانند.

امامزاده میر محمّد (محمّد حنفیه) ـ جزیرة خارک‏

این بقعه در جزیرة خارک واقع شده و از یادگارهاى صدر اسلام است. این بقعه یک گنبد هرمى شکل مضرس و یک گنبد کوچک مدور دارد. درون فضاى آن مزین به کاشیکارى ستاره‏اى و هشت ضلعى عهد مغول است و بر روى کاشى‏هاى آن تاریخ 738 هجرى قمرى قید شده است.

مردم بر این باورند که این بقعه مدفن محمّد حنفیّه فرزند حضرت امیرالمومنین ‰ است. کتیبه‏اى بدین مضمون در آن وجود دارد: «هذه مشهد امیرالمومنین محمّد بن امیرالمومنین على».

امامزاده محمّد باقر ـ بوشهر

بقعة باشکوه این امامزاده در کوی خواجه‌های شهر بوشهر قرار دارد و به امامزاده محمّد بن باقر مشهور است. بنای قبلی که متعلّق به دورة قاجار و به شمارة 22175 و در تاریخ 26/12/1386 به ثبت آثار ملّی و تاریخی رسیده بود در سالیان تخریب و به جای آن بنای کنونی ساخته شد.

این بنا به شکل مستطیل و به ابعاد 20×15 متر است که ایوانی در جانب شمال شرق دارد و ابعاد آن 20×4 و ارتفاع 5 متر و دارای 7 ستون است. در پیشانی این ایوان به روی کاشی لاجوردی نوشته شده «بقعة متبرکه امامزاده محمّد بن باقر ‰».

امامزاده عبدالمهیمن ـ بوشهر

از معتبر‌ترین زیارتگاه‌‎های استان بوشهر، حرم مطهّر امامزاده عبدالمهیمن است که در بخش مرکزی، کوی امامزاده و در دوازده کیلومتری جنوب شهر بوشهر و در منطقة «ری شهر» واقع شده است.

بقعۀ فعلی، که دارای ضریح طلا است، حدود یک قرن قدمت دارد که پس از ویرانی بقعۀ قبلی بر اثر زلزله ساخته شده است و تاکنون چند بار، باز سازی و مرمّت شده که آخرین آن سال 1386 خورشیدی بوده است.

امامزاده سلیمان بن على ـ گناوه‏

بقعة این امامزاده در کنار جادّة گناوه ـ دیلم و تقریباً در کنار بلوار امام حسین ‰ شهر گناوه و در محلّة تلِّ امامزاده واقع شده و به شاهزاده سلیمان مشهور است.

بناى امامزاده، عمارت مستطیل شکلى است که گنبد و محل قبر و رواق‏هاى متّصل بدان، در ضلع شرقى بقعه بنا شده است، به سبک معمول، در طرفین گنبد و محل مقبره، یک اتاق بزرگ شبستان مانند و چند اتاق دیگر واقع است که همگى جدید هستند و هیچ گونه تزییناتى ندارند. از داخل حیاط، پلّکانى به پاى قاعدة گنبد منتهى مى‏شود. گنبد داراى یک قاعدة مدوّر به شعاع تقریباً دو متر است و پنج مرتبه پلکانى و یک مرتبه کلاهک بالایى و یک برج سروک انتهایى دارد. ارتفاع گنبد از سطح بام و انتهای پلّکان تحتانى تا شروع مرتبه پلّکانى اوّل، 75/4 متر است و ارتفاع مرتبه‏هاى پلّکانى گنبد، به تناسب و به ترتیب، از سطح قاعده روبه سروک، به تدریج تا ارتفاع پلّه آخر، 35/1 متر است.

امامزاده زین العابدین ـ دشتی

این بقعة زیبا و دیدنی که گنبدش هر بیننده‌ای را مسحور خود می‌کند، قبلاً در محدودة شهر نجیرم از شهرهای آباد و پر رونق خلیج همیشه فارس ایران قرار داشته و در حال حاضر، در حدود 300 متری غرب روستای زیارت ساحلی از دهستان کبکان و در 70 کیلومتری شهر خورموج، مرکز شهرستان دشتی قرار دارد.

براساس گفتة برخی از مطّلعان، اصل این بنا متعلّق به دورۀ ایلخانی (756ـ651) است و در دوره‌های بعد، تعمیراتی در آن صورت گرفته است. تاریخ برخی از این تعمیرات، بر دیوار بنا نصب است که آخرین آن مربوط به تاریخ 18/2/1387 است. بر اساس این تاریخ، به همّت خادم بقعه ـ آقای ناصر نوری بن مرحوم مسلم ـ و مساعدت حجة الاسلام آقای سیّد علی اکبر رکنی حسینی و اهالی خیّر روستای زیارت، کف حرم و شبستان بقعه، سنگ فرش شده است.

امامزاده بى بى حلیمه خاتون ـ بندر دیلم

بقعة این امامزاده در کنار روستاى گاودار و مال میر از دهستان حصار و توابع شهر دیلم قرار دارد و در طول سال پذیراى خیل مشتاقان و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت Œ است.

مدفون در این بقعه را از نوادگان حضرت موسى بن جعفر ‰ نوشته‏اند. صاحب کتاب «بندر دیلم در آئینه گردشگرى» آن بزرگوار را خواهر امامزاده حسن مدفون در شهر امامزاده حسن مى‏داند ولى، آقاى‏اللَّه کرم لیراوى صاحب کتاب «شاهنامه سرایى و گامى در تاریخ معاصر شهرستان دیلم» معتقد است وى دختر یا خواهر امامزاده حسن است.

امامزاده بی‌بی زلیخا ـ بوشهر

بقعة زیبای این امامزاده در خارج از روستای چاه‌کوتاه از توابع شهر بوشهر واقع شده است.

ساختمان بقعه، از خارج به صورت مربّع و به ابعاد 4×4 متر و از داخل دارای چهار صفّة کوتاه با طاق جناغی است. در میان بقعه صورت قبری است که دور آن را ضریح آلومینیومی ساده‌ای به ابعاد 1×2 متر در برگرفته است. در شمال بقعه شبستان بزرگی به ابعاد 12×3 متر قرار دارد که از غرب و شرق دری به آن متصل است. در شمال این اتاق، فضای دیگری قرار دارد که به عنوان حسینیه از آن استفاده می‌شود و درِ آن از جانب مشرق، رو به صحن باز می‌شود. در بالای بقعه گنبدی پلّکانی است که در سه طبقه طرّاحی شده و با رنگ طلایی نقاشی گشته است. تمام کف و ازارة داخل بنا سنگ‌کاری شده و اخیراً دیوار بقعه گچ اندود شده است.

۱ ۲
موضوعات
سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های جهان اسلام (معرفی بیش از چهل هزار زیارتگاه)

طراح وبلاگ: سید محمد علوی زاده