مزارات ایران و جهان اسلام

سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های ایران جهان اسلام (امامزاده ، بقعه، آرامگاه، مقبره، مزار، گنبد، تربت، مشهد، قدمگاه، مقام، زیارت، معرفی عالمان انساب، کتابشناسی مزارات و زیارت و انساب

مقبرة آقاخانیان ـ دلیجان

این مقبره در غرب روستاى کهک از دهستان دودهک و از توابع دلیجان واقع شده است.

ساختمان مقبره در درون باغى به نام باغ آقاخان محلاتى و متعلّق به شاه خلیل اللَّه محلاتى، از رهبران فرقه اسماعیلیه است.

این بنا که در دوره صفویّه به وجود آمده و در دوره قاجار مرمّت گشته، از آجر ساخته شده و سقف آن گنبدى کم خیز است که از درون سفیدکارى شده و داراى دو درِ ورودى در غرب و شرق مى‏باشد. بر سر در ایوان شرقى آن این جمله بر روى کاشى نوشته شده است: «مقبره مطهّره سادات جلیل، جنّت مکان، مولانا شاه نازار و شاه سیّد على، پیشوایان شیعه اسماعیلیه، دنیا به فرمان مبارک مولانا و سیّدنا شاه کریم الحسینى آقاخان چهارم، به وسیله حضرت اجل تیمسار سرتیپ امیر اسعد شاه خلیلى، نماینده وزیر مولانا، در تاریخ پانزدهم تیر ماه سال یک هزار و سیصد و چهل و پنج تعمیر گردید».

بقعة هفتاد و دو تن ـ اراک

این بقعه در روستاى ساروق از بخش مرکزى و در 48 کیلومترى شمال غربى اراک واقع شده و بسیار مورد توجّه اهالى است و یکى از بزرگترین کرامات قرن، در این بقعه به وقوع پیوسته که داستان حافظ قرآن شدن کربلایى کاظم  تاکنون بر سرزبان‏ها است.

ساختمان بقعه که از آثار بجا ماندة قرن ششم هجرى است و شامل سه بقعه مجزّا مى‏باشد، در دوره‏هاى بعد مرمّت شده‏اند. این سه بقعه عبارتند از:

بقعة شاه قلندر ـ اراک+ تصاویر

روستاى انجدان از دهستان مشک آباد و در 37 کیلومترى جنوب شرقى شهر اراک قرار دارد که در میان آن دو زیارتگاه به نام «شاه غریب و شاه قلندر» وجود دارد و از بناهاى قرن هشتم هجرى است.

ساختمان بقعه شاه قلندر به شکل هشت ضلعی است که برای ساخت گنبد آن پس از بالابردن دیوارها به شانزده ضلعی تبدیل شده و گنبد بر فراز آن احداث گشته است.

بقعة شاه غریب ـ روستاى انجدان اراک

روستاى انجدان از دهستان مشک آباد و در 37 کیلومترى جنوب شرقى شهر اراک قرار دارد که در میان آن دو زیارتگاه به نام «شاه غریب و شاه قلندر» وجود دارد و از بناهاى قرن هشتم هجرى است.

این دو بنا، منتسب به پیشوایان فرقه اسماعیلیه است که پس از حمله هلاکوخان مغول و تصرّف قلعه الموت، منطقه انجدان یکى از پناهگاه‏هاى محل استقرار آن‏ها شد.

بقعة سادات کرهرود ـ اراک

این بقعه در کوهِ محلّه سادات کرهرود واقع شده و به «تخت سادات» مشهور است.

ساختمان بقعه که از خشت و گل ساخته شده، داراى گنبد کم خیزى است که داخل آن با گچ سفید شده و در زیر قوس گنبد، گوشه‏سازى‏هاى ظریفى دیده مى‏شود. ضریح چوبى بر روى سنگ قبر نصب شده و بقعه مورد توجّه اهالى است. قدمت بنا به زمان قاجاریّه مى‏رسد. در کتاب علامت‏هاى ظهور مدفونین در این بقعه را که همه از سادات حسینى افطسى‏اند چنین نوشته است:

بقعة چهل دختران ـ اراک+تصاویر

نتیجه تصویری برای بقعة چهل دختران ـ اراک+تصاویر

نتیجه تصویری برای بقعة چهل دختران ـ اراک+تصاویر

این بقعه در روستاى انجدان از دهستان مشک آباد (دوراخور) و در 36 کیلومترى شمال شرقى شهر اراک واقع شده و به «چهل اختران» نیز مشهور است.

ساختمان بقعه که از آثار دورة صفویّه و قاجاریّه است، از آجر ساخته شده و داراى گنبد عرقچینى است که از خارج پوشش سیمانى و از داخل پوشش گچى دارد. داخل حرم، چهار طاقنماى گچکارى شده به چشم مى‏خورد. گنبد بنا یک پوشه است و راه پلّه‏اى در سمت بیرون بنا به بام بقعه هدایت مى‏شود.

بقعة پیرمراد ـ اراک

 

این بقعه در شمال شرق روستاى مرادآباد از دهستان مشهد میقان و در 13 کیلومترى شمال شهر اراک واقع شده است.

ساختمان بقعه، یک بناى آرامگاهى دوازده ضلعى از خارج و داخل است و یک طاقنماى بلند در ورودى طرّاحى شده است. طرح بیرونى بنا به شکل کثیرالاضلاع منتظم و برج مانند است که بر هر ضلع آن طاقنمایى تعبیه شده و بر فراز آن‏ها گنبدى از نوع دوپوش آجرى و شبیه به تخم مرغی وجود دارد. این گنبد از داخل با چهار تیرچوبى مهار شده و رگه‏هاى آجرچینى آن قابل مشاهده است.

بقعة استاد و شاگرد ـ ساوه

این بقعه در جنوب مسجد جامع شهر ساوه و در خیابان ساوجى قرار دارد.

پلان بقعه به شکل چهارگوش مربّعى است که در پى، از سنگ و آجر و در بام از کاه‏گل استفاده شده و یک گنبد کم خیز عرقچینى در بالاى بقعه است که دو طرف بام آن به صورت پلکانى طرّاحى شده و درِ ورودى آن اکنون به شکل مشبک آجرى مسدود شده است. کف بقعه به اندازة دو پلّکان از زمین‏هاى اطراف پایین‏تر واقع شده است.

بقعة استاد و شاگرد ـ ساوه

این بقعه در جنوب مسجد جامع شهر ساوه و در خیابان ساوجى قرار دارد.

پلان بقعه به شکل چهارگوش مربّعى است که در پى، از سنگ و آجر و در بام از کاه‏گل استفاده شده و یک گنبد کم خیز عرقچینى در بالاى بقعه است که دو طرف بام آن به صورت پلکانى طرّاحى شده و درِ ورودى آن اکنون به شکل مشبک آجرى مسدود شده است. کف بقعه به اندازة دو پلّکان از زمین‏هاى اطراف پایین‏تر واقع شده است.

امامزاده یونس ـ مرق ساوه

 

بقعة این امامزاده در جنوب غربى روستاى مرق، پس از جادّه سدّ ساوه، و در 50 کیلومترى جنوب غرب شهر ساوه واقع شده است.

ساختمان بقعه، از یک ایوان ورودى الحاقى و یک فضاى آرامگاهى مربّع شکل ساخته شده است. نماى بقعه، آجرکارى جدید است. روى اتاق مرقد، گنبد عرقچینى آجرى قرار دارد که قبلاً روى آن کاشیکارى فیروزه‏اى رنگ داشته ولى به دلیل بروز رطوبت به داخل بنا، در سال 1384 هـ . ش پوشش کاشیکارى آن برداشته شده و سپس سطح گنبد سیمان کارى و بعد از آن قیرگونى و سرانجام ایزوگام شده است.

امامزاده یحیى ـ نراق‏+ تصاویر

امامزاده یحیی (ع) نراق

بقعة این امامزاده در غرب بقعة امامزاده سلیمان در نراق واقع شده و به «شاهزاده یحیی» مشهور است.

ساختمان بقعه، سبک بناهاى دوران سلجوقیان در قرن ششم را نشان مى‏دهد. در داخل ایوان این بقعه، قبور چند نفر از خواجگان و بزرگان از اعقاب خواجه نصیرالدّین طوسى  به چشم مى‏خورد. گنبد این امامزاده از بیرون، به صورت برج و از داخل به شکل مربّع است. داخل بقعه نیز قبرى به چشم مى‏خورد که تاریخ وفات آن ششصد سال قبل را نشان مى‏ دهد.

امامزاده فضل و یحیى ـ محلّات‏

یکى از مزارات قدیمى و مورد احترام اهالى محلاّت، امامزاده یحیى و فضل الرضا است. بقعة این امامزاده، در کوى بالاى شهر (که اینک به خیابان گلستان تغییر نام داده) پشت بوستان ایرانشهر، در میان گورستان عمومی شهر محلّات واقع شده است.

امامزاده یحیى ـ خیابان آیت اللَّه طالقانى ساوه

بقعة این امامزاده در خیابان آیت اللَّه طالقانى  شهر ساوه و در کوچه شوال واقع شده و به «سیّد یحیى» مشهور است.

ساختمان بقعه که از بناهاى دورة قاجاریّه است، شامل یک بناى هشت ضلعى قدیمى است که بر روى پایه‏ هاى ضخیم آن، گنبد آجرى عرقچینى ساخته شده و در سالیان اخیر ایزوگام شده است. ایوان و ورودى بقعه در جانب جنوب است و چندین پنجره در جهات مختلف دارد. در داخل بقعه، گچبرى‏هایى به صورت دایره و بیضى تاج دار به چشم مى‏خورد. در اضلاع هشت‏گانه بقعه، فضاهاى نسبتاً عمیقى طرّاحى شده است.

امامزاده یحیى ـ خیابان آیت اللَّه طالقانى ساوه

بقعة این امامزاده در خیابان آیت اللَّه طالقانى  شهر ساوه و در کوچه شوال واقع شده و به «سیّد یحیى» مشهور است.

ساختمان بقعه که از بناهاى دورة قاجاریّه است، شامل یک بناى هشت ضلعى قدیمى است که بر روى پایه‏ هاى ضخیم آن، گنبد آجرى عرقچینى ساخته شده و در سالیان اخیر ایزوگام شده است. ایوان و ورودى بقعه در جانب جنوب است و چندین پنجره در جهات مختلف دارد. در داخل بقعه، گچبرى‏هایى به صورت دایره و بیضى تاج دار به چشم مى‏خورد. در اضلاع هشت‏گانه بقعه، فضاهاى نسبتاً عمیقى طرّاحى شده است.

امامزاده نوح ـ ساوه

بقعة این امامزاده در پنج کیلومترى جنوب شهر غرق آباد، در میان روستاى بالقلو و در 16 کیلومترى جنوب غربى نوبران واقع شده است.

ساختمان بقعه متعلّق به دوره صفویّه و شامل یک بناى آجرى مدور است که روى آن گنبد مخروطى 12 ترک دوپوش قرار دارد و با آمودى از کاشى لعابدار فیروزه‏اى پوشش داده شده و در ساقه آن نقش چهار على به چشم مى‏خورد. زیر گنبد با گچ، طرح‏هاى گل و بوته نقش بسته و طاقنماهاى کم عمق گچى تعبیه شده است. دور تا دور ازاره با کاشى سبز رنگ پوشش یافته و کف بقعه نیز سنگ مرمر شده است.

امامزاده میمونه خاتون ـ اراک

بقعة این امامزاده در میان روستاى شهوه (معصومیّه) از بخش مرکزى و در 13 کیلومترى شرق شهر اراک واقع شده و به «دو دختران» نیز مشهور است.

ساختمان بقعه، یک بناى آجرى با زیر بناى 42 متر مربّع است. بر فراز بقعه، گنبدى دوپوش قرار دارد که گنبد خارجى آن، مخروطى ترکدار آجرى است و دوازده ترک در آن اجرا شده و در بالاى آن، آشیانه لک لک است.
سوراخى در بدنه خارجى گنبد ایجاد شده بود که در سالیان اخیر مرمّت شده است.

امامزاده منصور ـ زرندیه

بقعة این امامزاده در خیابان امام خمینى  شهر مأمونیّه، در 42 کیلومترى شمال غربى شهر ساوه واقع شده و مشهور به «سلطان سیّد منصور و شاهزاده منصور» است.

ساختمان بقعه، قدیمى و داراى صحن و دو ایوان شمالى و جنوبى است. پلان بقعه هشت ضلعى است که چهار ضلع اصلى آن بزرگتر و چهار ضلع گوشه‏ها کم عرض‏تر مى‏باشند.

گنبد قدیمى آن به صورت عرقچینى و آجرى کم خیز است و از داخل داراى گچکارى و نقوش هندسى و کتیبه نستعلیق است. 12 آئینه کوچک در فضاى زیر گنبد و آئینه کارى‏هایى در اطراف دیوارهاى بقعه به چشم مى‏خورد.

امامزاده مسعود ـ خنداب

بقعة این امامزاده، در مرکز شهر خنداب و در 105 کیلومترى شمال غربى اراک و در 40 کیلومترى شرق جادّه آسفالت همدان ـ ملایر واقع شده است.

بناى پیشین بقعه که مربوط به یک صد سال قبل بود، به جهت فرسودگى، تخریب و بناى با شکوهى در حال ساخت مى‏باشد. بناى فعلى، شامل حرم، شبستان، ایوان، گنبد و صحن و سر در ورودى است.

امامزاده محمّد على ـ خمین

بقعة این امامزاده در روستاى کفسان از دهستان گله‏زن  و در 9 کیلومترى شمال شرق شهر خمین واقع شده و به «امامزاده محمّد بن على» مشهور است.

ساختمان بقعه از آثار دورة صفویّه و شامل ایوان، اتاق مرقد و الحاقات دیگر مى‏باشد. ایوان بقعه در جانب شمال و باطاق چوبى در جلوى شبستان ورودى قرار گرفته است. در سمت راست و چپ شبستان، آبدارخانه و زائرسرا قرار گرفته است. اتاق مرقد به صورت چهارگوش و مربّع شکل به ابعاد 5×5 متر است و تماماً با آجر ساخته شده است. برفراز بقعه، گنبدى آجرى کم خیز تعبیه شده که در سالیان اخیر پس از مرمّت، ایزوگام شده است.

امامزاده محمّد افطسى ـ تفرش‏

 

یکى از مزارات با شکوه و مجلّل استان مرکزى، بقعة متبرکة امامزاده محمّد افطسى است که جدّ مقام معظّم رهبرى ـ دامة برکاته ـ مى‏باشد و در محلّة فم شهر تفرش قرار دارد.

ساختمان بقعه، بنایى چهار ضلعى متساوى الأضلاع به  دهانة 6 و ارتفاع 9 متر است که در هر ضلع شاه نشینى به دهانة 3 متر و عرض‏هاى مختلف از یک تا دو متر ساخته شده و از هر کدام، درى به خارج گشوده مى‏شود و جلوى هر یک از درها، ایوانى احداث شده است. در کمرگاه هر شاه نشین، پوششى تخت افزوده و آن را به صفّه‏هاى تحتانى و فوقانى تقسیم کرده‏اند. ازارة بقعه، تا ارتفاع دو مترى آراسته به کاشى‏هاى خشتى کوچک شش‌ضلعی با زمینة لاجوردى است که در میانة آن‌ها، درِ چهار قابى از کاشی‌کارى معرّق به رنگ‌های مختلف قرار داده‏ اند.

موضوعات
سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های جهان اسلام (معرفی بیش از چهل هزار زیارتگاه)

طراح وبلاگ: سید محمد علوی زاده