- پنجشنبه ۲۲ خرداد ۹۳
بقعهای است با گنبدی بلند، به اسلوب گنبدهای دیگر یزد (مانند شاه کمال، گنبد هشت و ...) که در اساس، جزئی از مجموعه بنای مفصّلتری بوده است و هنوز آثار صفّه و ایوان قسمت غربی متصّل به آن باقی است. وسعت گنبد و ضخامت دیوارهای آن (بعد از بقعة سیّد رکن الدّین ) از دیگر گنبدهای یزد بیشتر است. هر ضلع آن 25/9 متر و ضخامت دیوارهایش 35/2 متر است و در نتیجه بنا به شکل مربّع و حدود 12 × 12 متر میباشد.
گنبد بنا آجری و ساده با خیزی کم و گردنی کشیده بر هشتی استوار شده که به قطر نه متر است و از حجم چشمگیری برخوردار است. بقعه دارای سه درب ورودی است که درب اصلی آن از جانب مشرق باز میشود. در غرب بقعه اتاقی به ابعاد 7 × 18 متر که به عنوان شبستان از آن استفاده میکنند قرار دارد. در جنوب بقعه حیاط کوچکی به مساحت شصت متر است که اخیراً بازسازی شده است. در وسط بقعه صورت قبری است که به اندازه هفتاد سانتی متر بالا آورده و روی آن شیشه گذاردهاند. مؤلّف یادگارهای یزد احتمال میدهد که این بنا، بقایایی از مدرسة غیاثیّه چهارمنار باشد که امیر غیاثالدّین علی حسینی وزیر شاه شیخ ابواسحاق در سال 740 ﻫ .ق بنا کرده و به نوشتة تاریخ یزد خود در زیر گنبد آن به خاک سپرده شد.
علت انتساب این بنا به مزار شاه سیّد رضا علیالظاهر به مناسبت وجود سنگ قبری از آن شاه سیّد رضا نامی است که در سال 955 هـ .ق فوت شده است. مسلم است که این بنا از آثار قرن هشتم هجری است و طبعاً ارتباطی با شاه سیّد رضا ندارد.
یگانه اثر موجود در این بقعه، سنگ قبری خاکی رنگ به اندازة 29 × 51 سانتی متر است که به طور عمودی بر صورت قبر زیر گنبد نصب، و بر آن چنین منقور است:
تصویری از قبر امامزاده شاه رضا |
«وفات یافت غنچة خرمن شهادت و نوباوة حدیقة سعادت، زبدة آل طه و یس، ثمرة شجرة السالکین الکاملین، غلام امام زمان علیهالتحیة و الثنا شاه سیّد رضا بتاریخ یوم الاثنین 25 شهر جمادی الاولی سنة 955 ﻫ .ق.
با خط نسخ درشت در دور سنگ، اشعار ذیل میباشد:
دردا که دل از حادثه غمناک افتاد در دیدة سیـل بار خاشاک افتاد
نوبـاوة بـاغ عُمــر از شـاخ امیـد بی آنکه بود رسید بر خاک افتاد
با خط نستعلیق بر سطح سنگ اشعار ذیل است:
چونکه بُد بنـدة امام رضـا جای او گشت جنّتالمــأوی
لب او را نشسته دایه زشیر داد شهــد شهادتـش تقدیــر
آرزویش شـراب کوثر بود میـل او زان به شیر (شهادت) بود
- ۱۹۱۲
- ادامه مطلب