- شنبه ۲۲ شهریور ۹۳
این مقبره در خیابان کوه سنگى در غرب شهر مشهد و در کوچة شهید قرائیان قرار دارد.
ساختمان بقعه، داراى ایوانى بلند با کاشىهاى الوان است که از دور جلب توجّه مى کند.
ایوان در میان یک صحن بزرگ قرار دارد و یکى از بناهاى باستانى در مشهد به شمار مى رود و تعدادى قبر هم در آنجا به چشم مى خورد.
اعتماد السلطنه در مطلع الشمس از این مقبره یاد کرده و مىنویسد: «در حوالى مشهد مقدس تقریباً در طرف جنوب، کوهى است معروف به کوه سنگى و در جلوى آن ایوانى است که دهنه آن بیست و نه پاست و طول سى و نه پا و ارتفاع آن غیر از ازاره صد و سى خشت، جنبین ایوان دو طبقه است و دو گوشواره دارد.
در عقب گوشوارههاى فوق، اطاقى است. جلو ایوان و گوشوارهها را با خشت ساختهاند، باقى را با گچ کار کرده و در جلو ایوان قطعه سنگى است، طول آن موافق دهنه ایوان و عرض آن ده کره و قطر آن آنچه از خاک بیرون است نیم زرع.
در میان ایوان قبر مرحوم میرزا ابراهیم ناظر، جد سلسله سادات رضویه است که اولاد آنها پشت به پشت نظارت آستانه مقدّسه را دارند. در ایوان، محرابى است و در پیشانى محراب به خط نستعلیق این اشعار حجارى شده است:
این عمارت بدور شاه صفى بـزمین آمـد از بهشت نعیم
حوض پیش عمارتش کوئى مىدهد یاد کوثــر و تسنیم
گفت فخر از براى تاریخش عــالم است و مقام ابراهیم
سنة 1047، راقمه پیر محمد الحافظ و نیز به همان خط رباعى ذیل در محراب حجارى شده است:
کردند مــزین این رواق از دو طـرف
تا کــرد بنایش خلــف شــاه نجف
یک نصف از آن مقبره گشت چه خلد
آن نصف دگــر مسجد با عـزو شرف
حوضى در جلو ایوانست طولاً پنجاه و پنج پا، و عرضا سى و هفت پا. این حوض از پاشویه که نیم زرع از کف زمین بالا است و یک ازاره بالاى آن و دور حوض همه مفروش به سنگ است و قطعات سنگ دو زرع و یک زرع و یک مربع با شش گره قطر تراشیده شده و جمیع سنگها عبارت از یکصد و بیست و چهار پارچه است.
در جلو و بیرون ایوان، قبر میرزا خلیل کاشى، منشى باشى مرحوم حسام السلطنه سلطان مراد میرزاست و شعر مسطور در ذیل تاریخ فوت اوست که بر سنگ قبر نقش کردهاند:
بناگهان ز میان شــد یکى برون گفتا
که شد جلیس محمد خلیل بن احمد
این آرامگاه که از آثار دورة صفویّه است به شمارة 5960 و در تاریخ 8/5/1381 به ثبت آثار ملّى و تاریخى رسیده است.
- ۲۰۸۸
- ادامه مطلب