- شنبه ۲۲ شهریور ۹۳
بقعة باشکوه و زیباى این امامزاده در هشت کیلومترى جنوب غرب شهر داورزن، در میان روستاى سویز، و در 83 کیلومترى غرب شهر سبزوار قرار دارد و به «سلطان سیّد ابوالحسن» مشهور است.
بقعة بسیار قدیمى و متعلّق به قبل از صفویّه است و از خشتوگل ساخته شده است. بناى بقعه، به شکل برج و به ابعاد 10×10 متر مىباشد که ایوان آن در جهت شمال و شامل یک فضاى مربّع مستطیل به ابعاد 7×8 و ارتفاع هفت متر با طاق رومى است که کتیبهاى از آیات قرآنى بر روى گچ در گردنة آن اجرا شده است. بقعة از داخل نیز به صورت مربّع مىباشد و چهار کنج آن را با ایجاد چهار فیلپوش به هشت ضلعى تبدیل نموده و سپس گنبد کلاهخودى بنا را بر آن استوار ساختهاند. در گوشة دیوار جنوبى بقعه، صندوق قدیمى امامزاده قرار دارد که ابعاد آن 1×2 متر است. در غرب ایوان، راه پلّهاى به سوى گنبدخانه تعبیه شده است. زمین زیارتگاه حدود سیصد مترمربّع مىباشد.
گنبد بنا از داخل و خارج، عرقچینى بلند است که ترکهایى در آن دیده مىشود. این بناى با ارزش، متأسّفانه به جهت قدمت و جوّ نامناسب منطقه، به شدّت آسیب دیده و در معرض ریزش قرار دارد. بر تابلویى که در بقعه نصب
مىباشد، امامزاده را شاهزاده حسن بن محسن بن تقى بن امام زینالعابدین مشهور به «ابوالحسن» معرّفى کرده است. امّا
این ادّعا نمىتواند منشأ صحیحى داشته باشد؛ زیرا امام زینالعابدین فرزندى به نام تقى نداشت تا از او محسن به وجود آمده باشد. بنابراین، یا واسطههایى در این شجرهنامه ساقط گردیده، یا این‌که از قول کتاب بحر الانساب نقل شده که فاقد اعتبار است.
به نظر مىرسد، وى سیّد ابوالحسن محمّد بن ظفر بن محمّد بن احمدزبارة بن محمّد بن عبداللَّه المفقود بن بن حسنالمکفوف بن حسن افطس بن علىالاصغر بن امام زینالعابدین باشد که در بیهق سکونت داشته و جمع کثیرى از این خاندان در نواحى سبزوار و نیشابور مىزیستهاند.
ابوالحسن بیهقى در کتاب گرانسنگ «تاریخ بیهق» مىنویسد:
«السیّد ابوالحسن محمّد بن ظفر بن محمّد بن احمدالزبارة العلوى، او فرزند سیّد ابومنصور ظفر است که یاد کرده آمد، او را مولد و منشأ دیه سویز بوده است از حدود مزینان».
ثعالبى، در کتاب «یتیمة الدهر» دربارة سیّد ابوالحسن
محمّد مىنویسد:
«او علوى شریف، و فاضلى عالم و زاهدى بزرگوار بود که همیشه لباس پشمین مىپوشید و در صبح گاهان شعر مىسرود».
این بنا، به شمارة 14369 و در تاریخ 16/12/1384 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است.
- ۱۶۹۳
- ادامه مطلب
