مزارات ایران و جهان اسلام

بقعة با شکوه این امامزاده بر روى تپّه‏ اى در خارج از روستاى سلیمان، در 72 کیلومترى غرب شهر تربت حیدریه واقع شده و بسیار مورد توجه اهالی روستا و شهر تربت حیدریه مى‏باشد و به «سلطان سلیمان و سلیمان بن موسى‰» مشهور است.

ساختمان بقعه که از آثار دورة صفویّه است بر روى صفه‏اى حدود دو مترى قرار دارد و ایوان و مدخل آن در شرق بقعه است و درِ ورودى آن بسیار قدیمى و داراى منبّت و کنده کارى‏هاى ظریفى در زمینه گل و بوته و آیات قرآنى است که متأسّفانه بسیارى از آن به جهت استعلام زایران از بین رفته است.

ایوان بنا داراى طاق جناغى است و دو طرف آن دو فضاى رواق شکل به عمق قریب به 60 سانتى متر و ارتفاع 4 متر قرار دارد. بقعه به شکل مربع و به ابعاد 12×12 متر است و از داخل داراى چهار صفه و یا شاه نشین با طاق رومى است که مقرنس کارى ضعیفى دارد. ارتفاع دیوار بقعه قریب به 5 متر است و چهار زاویة آن را با ایجاد چند گوشواره به هشت ضلعى تبدیل نمود. و سپس با فراهم آوردن طاقنماهایى به دایره تبدیل نمودند و در نتیجه گنبد عرقچینى بنا به قطر 10 و ارتفاع 5 متر را بر آن استوار ساخته‏اند. این گنبد از خارج بر ساقه‏اى حدود دو مترى قرار دارد که در هر ضلع آن از خارج سه طاقنما طراحى شده تا ضمن خارج شدن دیوار ساقه گنبد از یک نواختى، حالت زیبایى به خود گیرد.

در وسط بقعه، ضریح آهنى مشبکى قرار دارد که ابعاد آن 5/2×2 متر است و از مرقد امامزاده محافظت مى‏کند. در شمال غرب بقعه، راه پلّه‏اى به سوى گنبد خانه راه دارد. در شرق بقعه نیز سرویس‏هاى بهداشتى و وضوخانه احداث شده و در غرب آن نیز اتاق نگهبانى و دفتر مخابرات احداث شده است. شالودة بنا از سنگ لاشه در پى، و خشت و گل در نماى داخل و خارج و آجر استفاده شده است. از جمله موقوفات امامزاده، روستا سلیمان است که به نام خود امامزاده مى‏باشد. به اعتقاد اهالى، امامزاده سلطان سلیمان فرزند بزرگوار امام موسى کاظم ‰ است که پس از شهادت امام رضا ‰ به جهت خونخواهى آن حضرت به این منطقه مهاجرت و پس از درگیرى با عمال مأمون عباسى به شهادت مى‏رسد.

این بنای ارزشمند به شمارة 1813 و در تاریخ 25/9/1375 به ثبت آثار ملّی و تاریخی رسیده است.