- سه شنبه ۲۵ شهریور ۹۳
بقعة این امامزاده در 12 کیلومتری جادة شوسة ساوه به باقرآباد، 400 متری جنوب غرب مرکز بخش طراز ناهید واقع شده و به «شاهزاده هارون» مشهور است.
ساختمان بقعه داراى حرم، گنبد، ایوان و صحن است و به نظر مىرسد از ابنیة قرن هشتم هجرى باشد. این بنا، از داخل و خارج به صورت هشت ضعلى با جدارى است که از داخل به دهانة 8 و ارتفاع 14 متر، داراى هشت طاق‌نماى کم عرض، هر یک به دهانة 50/2، عرض نیم و ارتفاع 7 متر با اسپر و بغلههاى سفیدکارى مزین به چند قاب آیینه و نقوش ساده از گل و بوته و کتیبههایى تکرارى به خط نستعلیق و هم سطح زمین است که روى آن، جملة «عز من قنع» نوشته شده و این کتیبهها، تعمیرى و جدید هستند. در میان هر یک از لچکىهاى روى پوشش نماها (پشت بغل)، ترنجى نمودار است و در میانة این ترنجهاى شانزده گانه، عبارات و ابیاتى خوانده مىشود؛ از جمله، «بانى تعمیر حاجى سلیمان و استاد حبیباللَّه التماس دعا دارد».
در صفة جنوبى، محرابى با تاریخ 1339 هـ. ق و در کمرگاه بقعه، کتیبهاى قدیمى و کمربندى به خط ثلث مشکى است که روى آن، سورة جمعه گچ‌برى شده است و در بالاى آن، هشت نماى کوچک به صورت طاقچه ساخته شده که بغلهها و اسپرشان، نقّاشى رنگین است و از آن میانه، در طاقچة غربى مقابل در ورودى، چند پارچة کاشى قدیمى منقش هفت
رنگ و دو قطعه سنگ مرمر که به لوح قبر شباهت دارد،
نصب شده است. بالاى این طاقچهها، صورت هشت ضلعى به فلکهاى تبدیل شده و پاکار گنبد بر روى آن قرار گرفته است. گنبد این بنا، هرمى دوازده ترکى از آجر به ارتفاع 12 متر است که قسمت بالاى آن، ریختگى دارد و جدیداً به صورت امروزى ساخته شده و روى آن، با خشتهاى فیروزه فام کاشى، آراسته شده است.
در جهت شمالى بقعه، مسجد یا رواقى است که از الحاقات دورة بعدى به شمار مىآید. در جلوى ایوان بقعه، چند لوح قبر مرمرى قدیمى نصب شده که بر روى یکى، نقش پیل سوار و بر دیگرى، نام ابراهیم و تاریخ 1037 هـ. ق دیده مىشود.
دربارة شخص مدفون در این بقعه، دو دیدگاه است.
مرحوم فیض معتقد است که هارون فرزند بلافصل
امام موسی کاظم است. اما برخی از محقّقین به استناد گفتة علّامه نسّابه امیر محمّدقاسم سبزواری که مدفن هارون
را در اصفهان دانسته و اینک آرامگاهی به نام هارونیه
در اصفهان است، این قبر را از آن شخص دیگر می‌دانند. عدّه‌ای به استناد نوشتة مرحوم آیت الله مرعشی قبر هارون
را در جوستان طالقان ذکر نموده‌اند. پژوهشگران معتقدند
که شخص مدفون در این بقعه، نوادة هارون بن موسی
است که با چهار واسطه نسب به امام هفتم می‌رساند که
از قرار ذیل است:
سیّد هارون بن اسماعیل بن محمّد الامیر بن احمد أبی الطیب بن هارون بن امام موسی کاظم .
وی سیّدی جلیل القدر، عظیم الشأن و بسیار بزرگوار بود. علمای انساب، نسل و اعقاب احمد بن هارون را در قم و نواحی آن نوشته‌اند. بر این اساس، اکثر عموها و عموزادگان سیّد هارون در قم، تفرش، اراک و فراهان سکنی گزیده و منشا آثار و برکاتی برای اهالی این مناطق بوده‌اند.
جدّ امامزاده هارون، محمّد نام داشت که بنا به نوشتة علمای انساب، امیر منطقة قم بود و از او فرزندان زیادی به وجود
آمده است. وی فرزندی داشته به نام سیّد حسن که به عنوان «قائد الجندی» رهبر جیوش و فرمانده سربازان بوده است. فرزند دیگر او اسماعیل نام داشت که سیّدی محترم و دیندار بود. سیّد هارون به خاطر منصب دولتی جدّش و سیادت و شرافت نسب، از موقعیّت ممتازی برخوردار بود و در شهر «قم» به کسب دانش پرداخت و از سرآمدان عصر خویش شد و سپس به خواهش اهالی ساوه به این شهر مهاجرت نمود. متأسّفانه در منابع موجود از نام همسر و تعداد فرزندان و تاریخ وفات او سخنی به میان نیامده است، اما با وجود واسطه‌ها در نسب شریف او می‌توان گمان زد که وی در نیمة دوّم قرن چهارم هجری وفات یافته باشد.
بقعة امامزاده هارون به شمارة 1178 و در تاریخ 14/7/1354 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است.
- ۲۰۲۶
- ادامه مطلب
