مزارات ایران و جهان اسلام

بنای یادبود سیّد جمال الدّین اسدآبادی در محلّه سیّدان شهر اسدآباد و در کنار امامزاده سیّدان واقع گردیده است و تعدادی از افراد خانواده این عالم بزرگ در کنار این امامزاده که در گذشته گورستان قدیمی شهر بوده است مدفون می‌باشند.

بنای اصلی و قدیمی زادگاه سیّد جمال دارای پلاک ثبتی به شماره 855 بود که توسّط اداره کل ارشاد اسلامی تخریب گردید و به جای آن بنای کنونی که به عنوان بنای یادبود می‌باشد ساخته شد.

بقعة این امامزاده، در بوستان بزرگی جنب چهار باغ سیّد جمال الدّین اسدآبادیِ شهر اسدآباد واقع شده است.

این بنا دارای پلانی چهارگوشه با اضلاع کاملاً مساوی 20/8 متری و دری به عرض 10/1 متر در میانه هر ضلع و دو طاقنمای جناغی شکل به ارتفاع راس 90/2 متر در دو طرف هر در است. نمای بیرون با سنگ تیشه‌ای تراورتن به ارتفاع 35 سانتی‌متر ازاره و آجر پوشیده شده است. در داخل نیز دیوارها تا ارتفاع 60/1 متر با آجر سه سانتی لعاب دار به رنگ فیروزه‌ای و مابقی با گچ پرداختی پوشانده شده‌اند. پوشش داخلی گنبد گرد به ارتفاع راس 60/5 متر نیز گچی و پوشش بیرونی آن مانند قسمت صاف بام به ارتفاع 35/3 متر، عایق رطوبتی جدید (ایزوگام) است. ساختار پی
دیوارها سنگ لاشه و قسمت‌های بالایی آن‌ها و گنبدها آجری است. پوشش کف داخلی، سنگ مرمیت برفی و پوشش بیرونی اطراف امامزاده آستر سیمانی است. در کنار این امامزاده چند سنگ قبر قدیمی نیز وجود دارد.

مشهور به (پیر حمزه)، بقعه این امامزده در بیست و دو کیلومترى شمال باخترى شهر اسد آباد و در روستاى ایوارع واقع شده است.

بناى قبلى که از خشت و گل بوده را تخریب و بجاى آن بناى مربع شکل کوچکى ساخته اند که داراى گنبدى ضربى به قطر چهار و ارتفاع تقریبى سه متر است، مردم اعتقاد کامل به امامزاده دارند و براى او کراماتى قایل هستند. من جمله آنها هنگامیکه شخصى براى حفّارى چاه عمیق به روستا مى آید و مردم را جهت رفتن به امامزاده مشتاق مى بیند، مى گوید این چه امامزاده ایست،این هم مانند دیگر امامزاده‏ها ساخته اند تا مردم را سرگرم کنند؟بر حسب تصادف مته حفّارى گیر مى کند و شب
وقتى حفّار مى خوابد در عالم رؤیا مى بیند که امامزاده به او با تندى صحبت مى کند و مى گوید: تو چه کار دارى که ما کى هستیم و چکار مى کنیم. پاشو برو مته آزاد شده است. فردا همان شخص وقتى مطمئن مى‏شود که مته آزاد شده، گوسفندى خریدارى مى‏ کند و در مقابل حرم امامزاده قربانى مى‏کند و از مریدان امامزاده مى شود.