- شنبه ۲۹ شهریور ۹۳
در انتهاى شهر خرم دشت و در میان قبرستان عمومى شهر، بناى با شکوه امامزادگان صالح و سلیمان واقع شده است.
بنایى بجا مانده از دوره صفویّه که شامل دو برج خوش ترکیب به قطر 5 وارتفاع تقریبى 8 متر است که یکى با گنبد عرقچینى و آن دیگر با گنبد کلا درویشى است. بین این دو گنبد یک سالن یا شبستان بزرگ به ابعاد 15×15متر تعبیه شده و این دو بقعه را توسّط درى به هم مرتبط مىسازد. شبستان الحاقى از دو جهت مغرب و مشرق داراى درى است. این بنا در سالیان اخیر توسّط سازمان میراث فرهنگى و صنایع دستى و گردشگرى مرمّت شده است.
دکتر پرویز ورجاوند از این بنا دیدن به عمل آورده، و در توصیف آن چنین مىنویسد: «این دو امامزاده در نزدیکى یکدیگر قرار دارند و یک اتاق مستطیل شکل بهم متّصل است.
طرح هر دو امامزاده مدوّر است و قطر قسمت پائین آنها کمى از بالاى بنا بیشتر است و این اختلاف در بناى سمت چپ یعنى امامزاده صالح نمایانتر از بناى امامزاده سلیمان مىباشد. هر دو بنا داراى سردابى هستند که سقف آنها هم کف سطح زمین است و محل اصلى مرقد امامزاده مىباشد. راه ورودبه سردابهاى مزبور درِ کوتاه و تنگى است که در مقابل دو پلّه قرار دارد و با پائین رفتن از آنها به کف سرداب مىرسیم. سقف سرداب داراى پوششى قوسى شکل است که در بالا کاملا صاف و تخت است. نور داخل بنا یعنى طبقه دوّم به وسیله نورگیرهایى تأمین مىشود. قطر بناى دست راستى یا امامزاده سلیمان 5/17 متر و ارتفاع کلى آن حدود هشت متر است.
گنبد این امامزاده وضع خاصّى دارد. در محلّى که استوانه بنا پایان مىیابد
یک دوره غلام گردشى ایجاد گردیده و در نتیجه دهانه کمى جمعتر شده است.
از محل دوره غلام گردشى، دیواره گنبد به صورت مورب بالا مىرود و
بار دیگر دورهاى باریک به وجود آمده و از آنجا به بعد گنبد مطرح عرق
چینى بنا آغاز و به انجام مىرسد. در قسمت اوّل یا دوره پایینى گنبد،
نورگیرى قرار دارد که نعل درگاه آن از سنگ مىباشد.
بناى سمت چپ یا امامزاده صالح کمى از بناى امامزاده سلیمان بزرگتر
است پایه بندى امامزاده بر روى سنگهاى لاشه گذارده شده و سپس
آجرکارى بنا آغاز گردیده است. در جانب شمالى امامزاده درى وجود
داشت که بعدها آن را مسدود ساختهاند ولى قوس و محل آن به خوب
نمایان است. نحوه ساختمان گنبد این بنا نیز شباهت کامل به بناى قبلى دارد
با این فرق که قسمت بالاى گنبد بلندتر و مخروطى است.
از مقایسه این دو بنا با یکدیگر مىتوان گفت که بناى سمت چپ یا
امامزاده صالح داراى قدمت بیشترى نسبت به بناى قبلى است. از وضع
نماى خارج گنبد امامزاده صالح چنین مىآید که گنبد مزبور عبارت از
پوشش زیرین بوده و به احتمال پوشش خارجى آن به صورت مخروطى
شکل بوده است.
دو بناى مزبور با توجّه به وضع سردابها به آثار قرن ششم شباهت دارند با
این فرق که نقشه آنها نظیر برجهاى شمالى در قرنهاى چهارم و پنجم دایره
شکل مىباشد. آجر کارى این دو بنا با وجود سادگى و نداشتن هیچگونه کار
تزیینى از یک تکنیک تکامل یافته بىبهره نیست.»[1]
به اعتقاد اهالى، شخصیّتهاى مدفون در این بقعه از نوادگان امام حسن
مجتبى علیهالسلاممىباشند.
- ۱۹۵۴
- ادامه مطلب
