مزارات ایران و جهان اسلام

سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های ایران جهان اسلام (امامزاده ، بقعه، آرامگاه، مقبره، مزار، گنبد، تربت، مشهد، قدمگاه، مقام، زیارت، معرفی عالمان انساب، کتابشناسی مزارات و زیارت و انساب

امامزاده کمال ـ ضیاآباد

بقعه با شکوه این امامزاده در شمال روستاى حیدریّه[1] و در شرق شهر ضیاآباد به فاصله حدود یک کیلومترى از پل ورودى شهر، در میان باغات انگور و در کنار رودخانه فصلى و معروف ابهر رود با چشم انداز فوق العاده زیبا واقع شده است.

بناى امامزاده کمال از آجر ساخته شده و در نماى خارجى آن هیچ گونه ماده دیگرى بکار نرفته است. بناى مزبور داراى یک طرح شش ضلعى است که عرض هر ضلع آن 95/3 متر مى‏باشد. بر روى هر یک از اضلاع ششگانه بنا، طاقنماهایى با قوس پنج و هشت وجود دارد که یک در میان وسط آنها نورگیرى تعبیه شده است. در بالاى طاقنماها و از روى طرح شش ضلعى بدنه بنا «گریو» یا گردنى گنبد شکل استوانه‏اى به ارتفاع 40/1 متر بر پا گردیده و سپس با ظرافت خاصّى یک قطاربندى آجرى به صورت دندانه دندانه بر روى آن انجام گرفته و سپس گنبد آجرى مخروطى خوش تناسبى برفراز آن بر پا گشته است. در سالیان قبل انتهاى مخروطى گنبد کمى فرو ریخته و چنانچه اهل محل و متولّى بقعه بیان مى‏داشتند تا چند سال قبل برفراز گنبد یک علامت طلا یا مطلا قرار داشت که شبانه به سرقت رفته است.

در برابر درِ ورودى بنا اطاقکى به صورت کفش کن قرار داشت که با توجّه
به وضع کلى بنا مدّتها بعد از بناى اصلى بدان اضافه گشته است. به جهت
نیاز اهالى به فضاى بزرگتر، اطاق قبلى تخریب شد و بجاى آن اطاق بزرگى به
ابعاد تقریبى 10×10 متر ساخته شد که قسمت جلو و شرق بقعه را در

بردارد. این اتاق بزرگ به دو بخش تقسیم مى‏شود که بخش شرقى و کوچک
آن به صورت آبدارخانه مورد استفاده قرار مى‏گیرد و قسمت اصلى آن که به
صورت یک اتاق مسجد گونه‏اى است به صورت سالن براى ورود به حرم و
ضریح مورد استفاده قرار مى‏گیرد. قسمت ورودى به داخل حرم، یک مدخل
بدون در به اندازه تقریبى 5/1×1 متر است که سقف هلالى شکل مدخل به
صورت شیب دار به سوى بیرون است و محوطه داخل حرم یک مساحت
تقریبى 5×5 متر را در بر دارد.

ایوان ورودى بقعه به ابعاد 2×10 متر است که در پیشانى آن سوره ان
یکاد
بر روى سنگ حجّارى شده و سپس کتیبه ذیل است: «مرقد مطهّر
امامزاده کمال بن امام موسى کاظم
علیه‏السلام.»

در گذشته درِ ورودى بقعه داراى منبّت و به صورت بسیار نفیس و چوبى
بود که متأسّفانه به سرقت رفته است. در بالاى در، قطعه سنگ چوبى قرار
داشت که کتیبه‏اى به شرح زیر بر روى آن نوشته شده بود: «واجب التعظیم
امامزاده کمال ابن حضرت امام موسى کاظم علیهما تحیة و الصلوات و السلم...
بسعى خضر بن بابا حاجى فى شهور سنه 861 ه . ق.»

در سمت چپ در نیز سنگ قبرى قرار داشت که متعلّق به سازنده بنا و
تاریخ سال 886 ه . ق روى آن حک شده بود که متأسّفانه اینک در بقعه
موجود نیست.

داخل حرم امامزاده نیز مانند خارج آن داراى طرح شش ضلعى است. بر
روى جرزهاى شش گانه طاقنماهایى تعبیه شده و فیل پوشهایى براى تبدیل
طرح شش ضلعى به مدوّر، ایجاد گردیده است. در داخل طاقنماهاى مزبور

و فیل پوشها، نقش و نگارهاى جالبى به صورت گلدان و بوته با رنگ‏هاى
آبى آسمانى و سبز و صورتى انجام گرفته است.

گنبد بنا به صورت عرقچینى دو پوش و از داخل عرقچینى به قطر 5 و از
خارج مخروطى به ارتفاع بیش از 5 متر است. درست در زیر گنبد و بر روى
مرقد، صندوق چوبى قرار دارد که روى آن ضریح چوبى به ابعاد 2×1 متر
گذارده شده است. تاریخ بناى امامزاده بر اساس کتیبه سنگى سال 861
ه . ق ذکر شده و در نتیجه مى‏توان آنرا از آثار قرن نهم هجرى یعنى به دوره
صفویّه بشمار آورد.[2]

زمین زیارتگاه حدود یک هکتار است که به صورت قبرستان عمومى از
آن استفاده مى‏شود.

 

[1].این روستا در 20 کیلومترى تاکستان در کنار جاده منتهى به شهر ضیاآباد و در کنار رودخانه ابهر رود واقع شده است. روستاى حیدریّه به جهت گسترش شهر ضیاآباد اینک به شهر متّصل شده و ابتداى شهر ضیاآباد قرار دارد.

 

[2].سرزمین قزوین: 364-367، قزوین آیینه تاریخ و طبیعت ایران: 57.

 

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی
موضوعات
سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های جهان اسلام (معرفی بیش از چهل هزار زیارتگاه)

طراح وبلاگ: سید محمد علوی زاده