- شنبه ۲۹ شهریور ۹۳
محمّد بن یحیى بن محمّد بن محمّد شفیع قزوینى شارح قاموس اللغة ـ از دانشمندانى است که بین سده یازده و دوازده هجرى مىزیسته و بفرمان شاه سلطان حسین صفوى کتاب قاموس را شرح نموده و «ترجمان اللغة» نامیده است. تألیف این کتاب را در دهم شعبان 1114 هجرى آغاز نموده و در 20ربیع الاول سال 1117 به انجام رسانده است و در سال 1308 هجرى این کتاب چاپ شده و مورد استفاده فضلا و دانشمندان قرار گرفته است.
متأسّفانه تاریخ در گذشت صاحب ترجمه به دست نیامده مزار فقید مزبور در طرف جنوبى خیابان وافور (خیابان تهران سابق) در یکى از کوچههاى محلّه راهرى مىباشد. مرحوم حاج سید محمّد صدرالصدورى قزوینى در کتاب «شرح الصدور فى حقایق الامور»[1] به آرامگاه دانشمند مکرم و فقید معظم اشاره کرده و گوید ـ که فعلاً مقبره و سردابِ آن مردِ بزرگوار خراب و سنگ قبر او هم بردهاند و روى او مکتب خانه سر گذرى اطفال شده است.
مرحوم گلریز در این باره مىنویسد:
«در ماه هفتم سال 1336 خورشیدى با آقاى على هانیبال ملاقاتى دست
داد، این شخص سالها از موقع جنگ نخستین جهانى در قزوین زیسته و در
آثار قدیمه قزوین و صنایع ظریفه آنجا اطلاعات کافى دارد و بسیارى از درها
و قاب سقفها و دولابچهها (که در قزوین رورو گفته مىشد) و آئینههاى
روپوش دارد که در قزوین مىساختند و داراى نقّاشىهاى ظریف بود
خریدارى و جمع آورى نموده است و اکنون هم مىکوشد ـ موزهاى در
قزوین احداث نماید، چون در خدمت اداره هنرهاى زیبا و موزه مرمشناسى
است در این کار هم اندازهاى توفیق حاصل نموده است. نظر به سابقهاى که با نگارنده
داشت در ضمن مشاهده کتابهایى که براى موزه قزوین تهیه نموده است صحبت از
مرحوم صدرالصدورى را با آنکه کسالت داشت براى راهنمائى با خود بردم و محل
آن را تحقیق کردیم، اکثر مردم اظهار بى اطّلاعى مىکردند تا سرانجام پیرزنى ما را به
محل آن هدایت کرد و همانطورى که مرحوم صدرالصدورى نوشته است در سرداب
و زیر زمینى بود که روى آن بنا ساخته اطراف آنجا نیز خانه ساخته شده ولى در آن
زیرزمین آثار قبر معلوم بود و همچنین نشانى از اشک شمع که در آنجا افروخته شده
بود بنظر مىرسید و پس از تحقیقات معلوم شد مدفون شارح قاموس همانجا است ـ
اینک در نظر است که اگر خداوند توفیقى عنایت فرماید با آقاى هانیبال به قزوین
بروم و اقدامى بشود که آثار مزبور از بین نرود بلکه وسیلهاى تدارک گردد که آرامگاه
فقید مزبور از گمنامى بیرون آمده و مقبره در خور مقام وى بنیاد گردد.»[2]
- ۱۰۸۰
- ادامه مطلب