مزارات ایران و جهان اسلام

این بقعه در یازده کیلومترى جنوب شهر سارى، در انتهاى روستاى پهنه کلا شمالى و بر روى تپّه اى مشرف بر روستا با چشم انداز فوق العاده زیبا، واقع شده است.

ساختمان بنا جدیدساز و در دو طبقه ساخته شده است و اسکلت آن از بتن آرمه مى باشد. نقشه بنا مستطیل شکل به ابعاد 25×11 متر که در ضلع شمالى و شرقى آن به ترتیب چهار و دو پنجره ساخته شده است. طبقه همکف از سنگ تراورتن و ستونهاى بتنى با سنگ خارا اجرا شده است.

گنبدى مرتفع به شکل شلجمى به قطر ده و ارتفاع نُه متر از جنس آلومینیوم زرد رنگ بر بالاى بقعه نصب شده که ابهّت خاصّى به بقعه داده است. صندوق چوبى امامزاده ساده و جدیدساز و مربوط به دهه هاى اخیر است. ضریح مطلا بقعه در حال ساخت مى باشد.

مساحت کل حیاط به بیش از پانصد متر مى رسد که سرویسهاى بهداشتى آن در ابتداى صحن قرار دارد.

به اعتقاد اهالى سیّد زکریّا از نوادگان امام موسى کاظم(علیه السلام) است، اما در میان نوادگان آن حضرت زکریّا نامى که به سارى مهاجرت کرده باشد دیده نشد. از طرفى برخى معتقدند که وى از سادات مرعشى است که این ادّعا نیز صحیح نیست زیرا در میان سادات مرعشى سیّد زکریّا نامى وجود ندارد. این در حالى است که هر پنج مزار موجود بنام زکریّا در سارى و نواحى آن را به فرزند امام موسى کاظم(علیه السلام) منتسب مى دانند که هیچ کدام آنان نمى تواند صحیح باشد، زیرا شمار فرزندزادگانِ امام موسى کاظم(علیه السلام) که در سارى و طبرستان به طور عموم مى زیسته اند، کمتر از بیست نفر بوده اند و حال آنکه بیش از صد مزار در سارى را از آنِ فرزندان امام موسى کاظم(علیه السلام)مى دانند که در این کتاب به آنها اشاره شده است.

علماى انساب از سکونت سادات عریضى^([1]) در قرن سوّم و چهارم هجرى در شهر سارى سخن به میان آورده اند. علامه ابن طباطبا مى نویسد: از نسل جعفر الاسود بن حسین بن محمّد الاکبر بن على العریضى بن امام جعفر صادق(علیه السلام)در طبرستان = سارى بودند.^([2])

امام فخر رازى نیز از نسل محمّد بن موسى بن عیسى بن محمّد بن على العریضى را در طبرستان = سارى ذکر مى نماید.^([3]) در نتیجه علاّمه نسّابه عمیدى از همین خانواده سیّدى جلیل القدر، عظیم الشأنى بنام حضرت زکریّا بن شرف بن حسن بن زید بن محمّد بن على بن عیسى بن محمّد بن على العریضى بن امام جعفر صادق(علیه السلام)را نام مى برد که ما احتمال قرین به یقین مى دهیم وى در همین مکان مدفون باشد. وى فرزندى بنام شرف داشته که او نیز فرزندى بنام زکریّا به وجود آمده و وى نیز در روستاى مزده صاحب مزار مى باشد.^([4])متأسّفانه از تاریخ تولّد و وفات او در منابع موجود ذکرى به میان نیامده است. اما مى توان احتمال داد که وى در ثلث اوّل قرن پنجم هجرى در این منطقه وفات یافته است.^([5])