مزارات ایران و جهان اسلام

گنبد از داخل به صورت عرقچینى و سپس مخروطى، به قطر پنج و ارتفاع پنج متر مى‏باشد که سراسر با مقرنس کارى‏هاى سینه کفترى تزیین شده است و نشان از تبحّر معمار آن دارد. در بقعه، چهار نورگیر کوچک بر روى ساقه تعبیه شده است که نور و تهویة هواى داخل اتاق را انجام مى‏دهد. گنبد از خارج بر روى ساقه‏اى مدوّر و مطبق قرار دارد و سپس بر روى یک قوس کوتاه شلجمى و بعد از آن، به طور مطبق بالا آمده و روى آن یک تیر عمودى مى‏باشد که به صورت قیفى تبدیل شده است.

در وسط بقعه، صورت قبرى مى‏باشد که بر روى آن پارچة سبز نهاده‏اند. شالودة بنا از سنگ لاشه و ملاط گچ ساخته شده و اخیراً با سیمان اندود گردیده است. زمین زیارتگاه، بیش از یک هکتار مى‏باشد و از آن به صورت قبرستان عمومى استفاده مى‏شود.

احمد اقتدارى دربارة این بنا و وجه تسمیة آن به امامزاده ابراهیم مى‏نویسد: «بقعة کوچک روستایى، مطبقى است که آن را امامزاده ابراهیم خوانند. مرحوم امام شوشترى از این امامزاده به نام امامزاده رودبند یاد کرده است، و مى‏دانیم که در دزفول نیز بقعه‏اى به همین نام باقى است که آن را مدفن سلطان سیّد على سیاه‏پوش ذکر کرده‏اند. در بعضى روستاهاى کوچک بختیارى و کهگیلویه، به نام رود بند بر بقاعى اطلاق مى‏شود که بقعه، کنار بستر رودى طغیانى و سیلابى، برفراز تپّه‏اى قرار دارد و معمولاً کنار رود و در فاصلة کمى از رود نیز روستا یا آبادى یا خانه‏هاى مسکونى ساخته‏اند، تا هم به مزرعه و زمین‏ها نزدیک باشد و هم استفاده از رودخانه براى ساکنان ساحل نشین رود آسان گردد.

امّا انتخاب نام امامزاده ابراهیم براى بقعه‏اى که بر فراز تپّة مشرف بر رود زرد است، از آن جهت است که این مکان بر جاى شهرى است که به دستور نمرود، حضرت ابراهیم پیامبر را به آتش انداختند، و سینه به سینه نزد مردمان گواهى مى‏دهند و باور دارند که به روزگارى نه چندان پیش از این، یعنى اوایل روزگار و به سال‏هاى حدود 1325 هـ . ش، از دل خاک‏هاى این تپّه، مجسمه‏اى از سنگ یاقوت سرخ پیدا شده است که بر منجنیقى از سنگ یشم سبز آویزان بوده و آن را براى مرحوم سلطان‏على سلطانى شیخ الاسلامى بهبهانى به تهران فرستاده‏اند تا نگهدارى و شناسایى کند...»

متأسّفانه، از سلسله نسب خفته در این مکان اطّلاعى حاصل نشد و برخى از اهالى، این مکان را به عنوان قدمگاه حضرت ابراهیم خلیل مى‏دانند.