مزارات ایران و جهان اسلام

این آرامگاه در یک کیلومتری غرب آبادی حضرت سلطان، در هفت کیلومتری غرب بخش نوخندان و در 17 کیلومتری شمال غرب شهر درگز واقع شده است.

ساختمان قدیمی آرامگاه که از آثار دورة تیموریان است، به صورت یک چهار طاقی گنبدی است که از سنگ لاشه و ملاط گچ و ساروج ساخته شده و گنبدی ناری یا عرقچینی بلند در بالای آن قرار دارد. چهار زاویة بنای داخلی را با ایجاد چهار گوشواره به دایره تبدیل نموده‌اند تا بدین وسیله گنبد بنا را بر آن استوار سازند. مدخل اصلی بنا در جانب مغرب قرار دارد و در دو طرف آن دو اتاق وجود داشت که متاسّفانه بر اثر مرور زمان و کم توجّهی ساختمان آن فرو ریخت و خوشبختانه در سال 1373 توسّط سازمان میراث فرهنگی مرمّت اساسی شد.

این بنا به شمارة 2706 و در تاریخ 22/3/1379 به ثبت آثار ملّی و تاریخی رسیده است.

ابوالفتح محمّد بن عبدالکریم شهرستانی، در شهرستان ازبلاد خراسان متولّد شد و در نیشابور به تحصیل پرداخت. این دانشمند و متکلم و عالم ادیان از محضر استادان بزرگ خراسان همچون ابوالمظفر خوافی، ابونصر قشیری، ابوالقاسم انصاری و ابوالحسن مدینی کسب فیض نمود و سپس به خوارزم و پس از چندی به عراق رفت و سه سال در بغداد زیست و پس از بازگشت به خراسان مدتی ملازم «مجدالدین ابوالقاسم علی نقیب» از سادات ترمذ بود و دو کتاب خود الملل و النحل والمصارعه را به نام وی تألیف کرد و سپس به خدمت سلطان سنجر پیوست. شهرستانی در اواخر عمر به زادگاه خود بازگشت و در همان جا نیز از دنیا رفت.

از آثار اوست؛ الملل والنحل، المصارعه، نهایة الاقدام، مفاتیح لاسرار، اسرار العبادة، المبدأ والمعاد.