مزارات ایران و جهان اسلام

بقعة این امامزاده در پنج کیلومترى جنوب غربى شهر تربت حیدریّه و در میان روستاى سرسبز بورى آباد قرار دارد.

بقعه، در یک باغ مصفّا و زیبا که بیش از یک هکتار است و به طرز زیبایى جدول بندى و فضا سازى شده، قرار دارد و آب نمایى در ابتداى باغ، بر طراوت فضا افزوده و در فصل‌هاى خوب سال، تفرّج‏گاه زایران زیادى است.

بقعه، به صورت هشت ضلعى و هر ضلع آن چهار متر مى‏باشد که به غیر از در غربى ـ که ایوان ورودى محسوب مى‏گردد ـ در جهات دیگر، دو طاق‏نما با سکّویى تعبیه شده و در سه جهت دیگر، درى به حرم باز مى‏شود. بقعه، از داخل به صورت مربّع و به ابعاد 8×8 متر مى‏باشد که در ارتفاع پنج مترى دیوار با ایجاد طاق‏نما در زاویه، به هشت ضلعى و سپس به دایره تبدیل گردیده و گنبد عرقچینى بنا بر آن استوار شده است. در بالاى هر ضلع از بقعه که گنبد خانه در آن جاى داده شده، یک پنجرة بزرگ و در ساقة گنبد نیز چند پنجرة کوچک تعبیه شده است.

چهار درِ بقعه چوبى مى‏باشد و در وسط بقعه، ضریحى آب طلا و نقره قرار دارد که بر شکوه بنا افزوده است. بر روى در ورودى به داخل ضریح، کتیبه‏اى با عبارت زیر قلمزنى شده است: «ضریح مطهّر سلطان احمد الرضا به همّت هیأت امنا و زایرین، با نظارت ادارة اوقاف و امور خیریّة تربت حیدریه به سال 1375 در اصفّهان اتمام یافت. عمل حاج مصطفى روزگاریان».

ازارة این بقعه، تا اندازة 50/1 سانتى‏متر، با سنگ مرمر تزیین گردیده و الباقى آن گچ‏کارى شده است. بنا از خشت و گل و آجر ساخته شده و ضخامت دیوار آن بیش از دو متر مى‏باشد. گنبد بنا از خارج مطّبق و ارتفاع آن بیش از شش متر است. طرح جامع توسعة این بقعه، در حال پیگیرى است و به همین منظور، در شمال بقعه، زایرسرایی در دو طبقه در حال احداث مى‏باشد.

این بقعه، متعلّق به دورة صفویّه می‌باشد. گنبد آجرى بالاى مقبره در چند نقطه ترک خوردگى‏هایى داشت که به احتمال قوى، از زلزله‏هاى فراوان منطقه به وجود آمده و اخیراً از سوى میراث فرهنگى مرمّت شده است. اهالى، امامزاده احمد رضا را از فرزندان امام هفتم ‰ مى‏دانند و براى آن احترام فوق العاده‏اى قایلند.

لذا، برخى معتقدند وى از نوادگان موسى مبرقع مى‏باشد؛ زیرا آنان به سادات رضاییه و رضایى و رضوى شهرت داشته‏اند. بنابراین، به نظر مى‏رسد با گذشت زمان، احمد رضاییه به احمد رضا و سپس فرزند امام موسى کاظم ‰ شهرت پیدا کرده است؛ زیرا از سادات رضاییه که در خراسان حضور داشتند، مى‏توان به ابو عبداللَّه احمد بن على بن احمد النقیب بن محمّد الاعرج بن احمد بن موسى المبرقع بن امام جواد ‰ که مادرش دختر موسى النقیب بن احمد بن محمّد الاعرج بود و در طوس سکونت داشت، یاد نمود. لذا برخى معتقدند، مزار کنونى از آن او مى‏باشد که به احمد رضا مشهور بوده است.

این بنا به شمارة 11908 و در تاریخ 5/4/1384 به ثبت آثار ملّی و تاریخی رسیده است.