مزارات ایران و جهان اسلام

سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های ایران جهان اسلام (امامزاده ، بقعه، آرامگاه، مقبره، مزار، گنبد، تربت، مشهد، قدمگاه، مقام، زیارت، معرفی عالمان انساب، کتابشناسی مزارات و زیارت و انساب

مقبرة پیر وشته یا پیر نمیر ـ طالقان

این مقبره در هشت کیلومترى شهرک (مرکز شهرستان طالقان) و1170 مترى ضلع غربى روستاى وشته، میانه سینه‏کش شمالى ارتفاعات جنوبى طالقان و در منطقه‏اى که مزارع آن را با نام پیناشت می‌شناسند، واقع شده و در ضلع غربى آن چشمه‏اى وجود دارد که پیرى دَرَه نامیده مى‏شود.

بناى مقبره برج هشت‏ضعلى است که با مصالح سنگ لاشه و ملات گچ سنّتى بر روى صفّه‏اى که با همین مصالح ایجاد شده، بنا گردیده است.

در گذشته پوشش سقف بنا، گنبد دو پوشه‏اى بود که از داخل به صورت عرق‏چین و از خارج رک بوده است، در حال حاضر پوشش خارجى گنبد به کلى تخریب شده و اثرى از آن وجود ندارد. پوشش داخلى نیز سوراخ و حفره‏اى به قطر 70 سانتى‏متر در آن ایجاد شده است.

در ورودى بنا، در سمت جنوب شرقى احداث شده و داراى قوس جناغى بوده که بخش عمده آن تخریب شده است. نورگیرى در بدنه جنوبى بنا وجود دارد که امکان ورود نور و تهویه هوا را فراهم مى‏نماید. فضاى داخلى بنا مانند ترکیب آن در خارج هشت ضلعى بوده و در داخل هر ضلع طاق‏نمایى ایجاد شده و بالاى هر طاق‏نما ترکیبى گوشواره مانند در بدنه گنبد تعبیه شده است.

هر طاق‏نما به دو بخش مجزّا تقسیم شده، بخش
پائینی آن مانند طاقچه کاربرد داشته و بالاى طاقچه، تا ارتفاع 80 سانتى‏متر به صورت طاق‏نما تزئین بنا شده و بالاى
آن ظاهراً در دوره‏هاى بعدى با آجر لعاب‏دار ترکیب کاشى‏کارى به خود گرفته است.

کاشی‌ها در دو رنگ فیروزه‏اى و لاجوردى بوده و ترتیب به کارگیرى آن بدین صورت است که از پائین به بالا ابتدا چهار ردیف آجر لعاب‏دار فیروزه‏اى به کار رفته و سپس روى آن یک ردیف آجر لاجوردى کار شده، مانند همین ترکیب یکبار دیگر تکرار و سپس روى آن در داخل هر طاق‏نما دو نقش محراب گونه یا قوس جناغى در کنار یکدیگر ایجاد شده است. بدین ترتیب در هشت طاق‏نماى داخلى مقبره 16 نقش محراب گونه وجود داشت که متأسّفانه بخش عمده آن تخریب و در زمان بازدید هیات تنها چهار طاق‏نما بقایایى از کاشى‏کارى در خود داشته‏اند و تنها در یکى از آن‏ها نقش محراب‏گونه قابل تشخیص بود که تلاش شد به‏طور کامل مستندسازى شود.

نماى داخلى گنبد بیش از شش بار با گچ‏اندود شده است و لایه‏هاى اندود در چند نقطه به‏خوبى قابل تشخیص مى‏باشد.

در مورد شجره‏نامة یا شخص پیروشته، پیرمردان روستا نقل مى‏کنند که در داخل مقبره سنگ قبرى مرمرین وجود داشته که مطالبى روى آن نوشته شده بود. یکى از پیرمردان ده ادّعا مى‏کند مطالب نوشته شده روى سنگ را به‏خاطر دارد و آن‏را این گونه نقل کرد: «این بقعه متبرکه را امر فرمود سلطان میرزا على از براى درویش نمیر، دام الورعه خلد الملکه».

قدمت بنا به قرن هفتم یا هشتم هجرى تعلق دارد و در دورة صفویّه آجرهاى لعاب‏دار یا کاشى‏کارى به آن اضافه شده است.

قسمت‏هاى مختلف بنا و به خصوص پى آن، بارها مورد کاوش حفّاران قرار گرفته و به شدّت آسیب دیده و لغزنده شده است.

این بناى ارزشمند به شمارة 7065 و در تاریخ 12/11/1381 در فهرست آثار ملّى و تاریخی به ثبت رسیده است.

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی
موضوعات
سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های جهان اسلام (معرفی بیش از چهل هزار زیارتگاه)

طراح وبلاگ: سید محمد علوی زاده