- چهارشنبه ۲۶ شهریور ۹۳
این آرامگاه متعلّق به محمّد ابن حسام در زادگاهش خوسف بر روی تپّه‌ای سنگی، مشرف بر مزارع و باغ‌ها، موسوم به «پایتخت»، واقع شده است و محل زیارت علاقه‌مندان به این زاهد با فضیلت است.
این بنا اولین بار در سال 920 هـ. ق بنا و در قرن سیزدهم هـ. ق بازسازی شد.
بنا دارای نقشه چلیپایی شکل و پوشش گنبدی است و در سه جهت، سه طاق‌نما با قوس جناقی دارد. از جمله تزیینات داخلی مقبره، کتیبه‌ای کاشیکاری شده به رنگ سفید حاوی اشعار ابن حسام است که دور تا دور مقبره را فراگرفته است.
محمد بن حسام خوسفی، نوة مولا شمس الدین از شعرای شیعه، زاهد و فاضل اهل خوسف بود. بعضی او را از اولیاء الله خوانده‌اند. تمام عمرش را در عبادات و مجاهدات، با خلوص و صدق نیت و صحت عقیده گذرانید و در معاش به کشاورزی و زراعت و اجرت نوشتن قانع شد. هیچ ظالمی را مدح نکرد.
چنانکه مشهور است ابن حسام درختان تاک داشته است. روزی می‌فروشی انگورش را خریده و به مصرف شراب رسانده است. وقتی ابن حسام آگاه شد دیگر انگور نخورد و یک نهال تاک هم ننشاند. وی در تمام عمر حتی یک عمل حرام انجام نداد و از مکروهات، کمال اجتناب را داشت.
در هنگام وفات به فرزندان و اطرافیان گفته است: بحمدالله در مدت زندگانی مرتکب امری از امور حرام نشده‌ام.
محمد بن حسام مردی به غایت خوشگوی و اهل فضل و قناعت بوده و انقطاعی تام داشته است. روزها در مزرعه‌اش به کارهای زراعتی مشغول می‌گشت و پیوسته زبانش به شعر مترنم بود.
به شب زبان من و مدح اهل بیت رسول
به روز شغل من و کسب قوت مایحتاج
غالب وقت خویش به خلوت و اختفا و عزلت به سر می‌برد و هیچگاه به خانة مریدان تردد نمی‌کرد و مایل به مهمانی
با بزرگان و اعیان نبود و اکثر اوقات خود را در مزرعه‌اش،
در ریچ می‌گذراند. وی در سال 875 ق. در 92 سالگی بدرود حیات گفت. گزیده‌ای از اشعار ابن حسام:
همه ســال و مه روی در گوشــه‌ای
قناعـت نمــودم به کــم توشــه‌ای
شکم چون به یک نان توان کرد سـیر
مکــش منــت سفـــرة اردشـــیر
* * *
دلا از عالــم کثــرت گـذر کن تا که جان بینی
قدم در کوی وحدت نِه که خود را در امان بینی
مشو غــره به رعنایی رهـا کــن زیب و زیبایی
که ناگه دیـده بگشـایی نه این بینی و نه آن بینی
* * *
هلـــه ای عـــاقـلان دور انــدیش
شـــد علی را قضـا ارادت کیـــش
گــل ز رویش چمــن چمــن ریزد
دُر ز درجــش عــدن عــدن ریزد
گـه ســر تـــاج و ســروری دارد
گـه به قنبــــر بــــرابـــری دارد
حسن گیتـی ز آب و تاب علی است
عرش یک صفحه از کتاب علی است
این بنا به شمارة 2059 و در تاریخ 29/4/1377 به ثبت آثار ملّی و تاریخی رسیده است.
- ۲۱۵۹
- ادامه مطلب
