مزارات ایران و جهان اسلام

در یکصد کیلومترى جنوب شرقى شهر بیرجند، زیارتگاه با شکوهى وجود دارد که به مزار سیّد على معروف است.

این بنا که به موجب عشق و علاقة مردم منطقه به ائمه( پیوسته مورد توجّه و احترام بوده است، به تازگى به نحو شایسته‏اى تجدید بنا گشته است. بقعه به شکل مستطیل و در مساحت تقریبى 250 متر مربّع بنا گشته که از چهار طرف، به حرم، ایوان و مدخل دارد. ایوان‏ها حدود یک متر از دیوار حرم بلند ساخته شده‌اند و درست در وسط این بقعه، گنبدى گرد به ارتفاع پنج متر و به قطر شش متر که با کاشى‏هاى لاجوردی آراسته شده، جلوه‌گر است.
در وسط بقعه نیز ضریح آهنی امامزاده قرار دارد که در صدد تعویض آن هستند.

به اعتقاد اهالى، سیّد على از نوادگان امام جعفر صادق (می‌باشد که در این منطقه به ارشاد و تبلیغ دین جدش مشغول بوده و سپس به دست مخالفان به شهادت رسیده است. برخی از پژوهشگران معتقدند که خفته در این مزار، ابو الحسن على بن الحسین بن على الاکبر بن على العریضی
ابن امام جعفر الصادق(است که از قم به خراسان مهاجرت نمود و در آن‏جا مى‏زیسته است.

از آن‏جایی که این بقعه در گذشته به على بن الحسین شهرت داشته، لذا احتمال ما را به یقین تبدیل مى‏شود، خصوصاً بر این اعتقادیم که سیّد على پس از استماع حدیث و کسب فیض از بزرگان محدّثین قم به خراسان مهاجرت نموده تا محل فیض و منبع رجوعات مردم و ناقل معارف اهل بیت(در منطقه باشد.
به احتمال قوى وى در نیمة نخست قرن چهارم هجری وفات یافته است.