- سه شنبه ۲۵ شهریور ۹۳
بقعة این امامزادگان، در خیابان شهید بهشتى شهر اراک و در محلة عبّاس آباد قرار دارد و از بناهاى منحصر به فردى است که قدمت آن بیشتر از قدمت شهر اراک مىباشد.
این بنا، داراى هستهاى مرکزى و الحاقى در شرق و غرب مىباشد. هستة مرکزى، یک چهار طاقى است که با پلان صلیبى شکل در زیر بناى سردابهاى قرار دارد. شالودة بنا از خشت خام ساخته شده و ستونهاى آن بسیار حجیم است. این افزایش حجم، باعث شده تا دالان کوتاهى از چهار طرف زیر گنبد خانه به وجود آید.
در سال 1378 هـ. ش، به منظور مرمّت و بازسازى بقعه، حواشى ضریح مورد کنکاش قرار گرفت و سردابى ظاهر شد. کارشناسان، براى کسب اطمینان از استحکام سطح بقعه به سرداب که سه متر پایینتر از ضریح و به صورت یک اتاق کوچک بود، رفتند و با پیکر یک مرد و یک زن و دو بچة خردسال که در زیر پاى آن دو دفن شده بودند، مواجه شدند و در پیرامون آنان، پنج جسد دیگر قرار داشت که نوعاً سالم به نظر مىرسید.
قدمت سرداب، با تشخیص کارشناسان به بیش از هزار سال تخمین زده مىشود. اما با بررسىهاى انجام شده، معلوم گردید که این بقعه در زمان صفویّه با گنبدى عرقچینى و فضایى ساده ساخته شده است.
صندوق چوبى و قدیمى بقعه، متعلّق به دورة صفویّه و
داراى کندهکاریهاى زیبا و نقش و نگارهایى در زمینة گل و بوته بوده و در اختیار میراث فرهنگى قرار گرفته است. درِ ورودى بقعه نیز که داراى کنده کاریهاى ظریف و کتیبههاى جالب بود، از بین رفت.
اکنون، بقعه داراى دو گنبد جدید و دو گلدستة مرتفع است. گنبد اصلى که بر بالاى اتاق مرقد تعبیه شده و شکل شلجمى و به قطر حدود 7 متر و ارتفاع 6 متر است، نماى خارجى آن سیمان کارى شده است. گنبد دوّم، بر روى شبستان شمالى بقعه قرار دارد. ازارة حرم، با سنگ مرمر پوشش یافته و
الباقى دیوارها گچکارى شده و داراى چهار قوس در چهار سوى حرم است. زیر دو قوس ضربى و جنوبى نقّاشىهاى گیاهى با رنگ طوسى به چشم میخورد که ظاهراً از
زمان قاجاریّه مانده است.
سنگ وقف نامهاى به تاریخ 1255 هـ. ق در بقعه وجود دارد که حکایت از وقف باغ و حیاطى در انجدان در دورة قاجاریّه دارد. در سال 1380 هـ. ش، ضریح مطلّاى زیبایى بر روى مرقد نصب شد که بر روى در ورودى آن، کتیبهاى به خط نستعلیق حجّارى شده است: «اللَّه جل جلاله ـ ضریح مطهّر امامزادگان عبداللَّه و آمنه فرزندان امام موسى کاظم واقع در شهر اراک که توسّط هیئت امنا امامزادگان با نظارت ادارة کل اوقاف و امور خیریة استان مرکزى در سال یکهزار و سیصد و هشتاد، ساخته و نصب گردید.
میناسازى طرفه نژاد، طرّاحى و ساخت بهنام کبیرى سامانى، قلمزنى سیّد مرتضى احمدى».
در اطراف بقعه، افراد زیادى آرمیدهاند که از جملة آنان، مرحوم آقا سیّد نبى متوفّاى 1320 هـ. ق است که از سادات خوش نام منطقه بوده است.
به اعتقاد اهالى و به استناد کتاب بحرالانساب، امامزاده عبداللَّه از فرزندان امام موسى کاظم است که به همراه خواهرش آمنه خاتون جهت دیدار امام رضا عازم ایران
شد و سپس گزارشان به ولایت ساوه افتاد و از آنجا به
سلطان آباد مهاجرت نمودند و مورد حملة مخالفان قرار گرفتند و سرانجام، امامزاده عبداللَّه به همراه خواهرش در این مکان به شهادت نایل آمدند.
بقعة امامزاده عبداللَّه و آمنه خاتون به شمارة 2501 و در تاریخ 26/08/1378 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است.
- ۱۸۹۶
- ادامه مطلب