مزارات ایران و جهان اسلام

بقعة این امامزادگان در یک کیلومترى شرق روستاى تبرته و در 19 کیلومترى شمال غربى شهر فرمهین واقع شده و به «شاهزاده عبداللَّه و شاهزاده رقیه خاتون» مشهور است.

ساختمان بقعه که بجا مانده از دورة سلجوقى است، شامل، یک درگاه بزرگ الحاقى و دو فضاى جانبى گنبددار است. ایوان ورودى در جانب جنوب قرار دارد و در سمت راست و چپ دیوار داخلى آن دو ورودى به سوى دو بقعه تعبیه شده است.

بناى سمت چپ، متعلّق به امامزاده عبداللَّه است و از نظر شکل داخلى به صورت شش ضلعى است که هر ضلع آن حدود سى سانتى‏متر عمق دارد. شش نورگیر در ساقه گنبد آن طرّاحى شده است. گنبد بنا، دو پوش رکِ 12 ترکى است که در هر ضلع خارجى آن یک طاقنماى کم عمق طرّاحى شده است. حدود بیست سانتى‏متر از ازاره بقعه سنگ کارى و الباقى آن گچ اندود است. یک صندوق چوبى ساده نیز در وسط بنا از مرقدِ امامزاده محافظت مى‏کند که در سالیان اخیر به جاى آن ضریح فلزى نصب شده است.

دیوار خارجى بقعه اوّل، داراى سه طاقنما آجرى به عمق حدود بیست سانتى‏متر است و در انتهاى طاقنما سوّمى، راه پلّه‏اى طرّاحى شده که به پشت بام بقعه راه مى‏یابد. در داخل ایوان و در بالاى سردر ورودى بقعه امامزاده عبداللَّه،
یک کتیبه گچى به خط نستعلیق به چشم مى‏خورد که سال 952 هـ . ق به عنوان سال تعمیر بنا در آن نقش بسته است. بناى سمت راست، متعلّق به امامزاده رقیه خاتون است و پلان آن مربّع شکل به ابعاد 5/5×5/5 متر مى‏باشد که سه نورگیر در بالاى آن و یک محراب در سمت جنوب دارد. بر فراز بقعه، گنبدى دوپوش رکِ 16 ترک قرار دارد که ساقه آن قریب به دو متر ارتفاع دارد و چهار روزنه کوچک در آن تعبیه شده است. در گلوبندى گنبد، آرایه‏هاى آجرى به صورت مارپیچ مستطیل شکل به چشم مى‏خورد.

مرقد بنا در گذشته خشتى و به ارتفاع یک متر بوده است اما در سال 1382 هـ . ش تعمیر و حدود 40 سانتى‏متر ارتفاع و با کاشى‏هاى فیروزه رنگ مربّع شکل جدید تزئین شده است. کف حرم مفروش به سنگ گندمک و به رنگ قهوه‏اى است و ازاره آن پوشش گچى دارد.

براساس مندرجات تابلویى که بر دیوار بقعه نصب است، امامزاده عبداللَّه و رقیه خاتون، برادر و خواهرى از نوادگان حضرت امام سجّاد ‰ است. برخى از اهالى نیز احتمال مى‏دهند که از نوادگان حضرت امام محمّدباقر ‰ باشند. متأسّفانه تاکنون سندى که بتواند سلسله نسب شریف این امامزادگان را به طور دقیق آشکار سازد به دست نیامده است.

بقعة امامزاده عبدالله و رقیّه خاتون به شمارة 1964 و در تاریخ 02/12/1376 به ثبت آثار ملّى و تاریخى رسیده است.