مزارات ایران و جهان اسلام

بقعة این امامزاده در میان روستاى حصار قلیچ، در 5 کیلومترى جنوب شرق شهر ساوه واقع شده و از آثار دوره صفویّه است.

ساختمان بقعه داراى یک اتاقِ مرقد با گنبد تک پوش آجرى کم خیز و یک ایوان جنوبى است.

بدنة داخلى و خارجى بنا هشت ضلعى و داخل آن داراى هشت طاقنماى کم عمق و گچکارى شده است. مرقدِ امامزاده حدود 90 سانتى‌متر از کف بقعه ارتفاع دارد. بدنه مرقد سنگى و روى آن اندود سیمان است. در سالیان اخیر این بنا مورد مرمّت قرار گرفته و ازارة آن سنگ کارى شده است. زمین زیارتگاه حدود 200 متر مربّع و در کنار آن قبرستان عمومى اهالى روستا است.

در طومارى که دست امناء بقعه قرار دارد، امامزاده حمزه به عنوان فرزندِ بلافصل امام هفتم ‰ معرّفى شده است. اگر چه این ادّعا منشأ صحیحى ندارد امّا، برخى از محقّقین به استناد کتب انساب، امامزاده حمزه را سیّد حمزة بن محمّد بن یحیى بن على بن عمر بن على یرطلة بن عمر بن حسن الافطس بن على الاصغر بن امام سجّاد ‰ مى‏دانند و مى‏نویسند:

سیّد على بن عمر بن حسن الافطس، جدّ دوّم امامزاده حمزه، از سادات جلیل القدر حسینى است که در جریان قیام ابن طباطبا به سال 199 هـ . ق شرکت داشته و سپس به مناطق جبل متوارى شده است. علماى انساب از سکونت فرزند او عمر بن على یرطله به آذربایجان خبر مى‏دهند. حسن بن محمّد بن حسن قمّى، زنده به سال 387 هـ . ق مى‏نویسد: دیگر از ساداتى که به قم آمدند، فرزندان حسین بن على یرطله بن عمر بن حسن الافطس است که در این شهر صاحب چهار فرزند ذکور شد. علّامه نسّابه سیّد احمد کیاگیلانى از نسل على بن عمر بن حسن الافطس، سادات زیاد و مشجرات متعددى را در ساوه ذکر مى‏نماید که در خورزن و فراهان و آبه مى‏زیسته‏اند. قبور تعداد زیادى از این خاندان در اصفهان، اراک، ساوه، شهر رى و قم است که زیارتگاه دوست داران اهل بیت Œ مى‏باشد. جدّ اوّل امامزاده حمزه همان سیّد جلیل القدرى است که آرامگاه او در روستاى کمال آباد شهرستان اراک زیارتگاه مومنان است. متأسّفانه در منابع موجود نام همسر و تاریخ وفات سیّد حمزه ذکر نشده است امّا با وجود واسطه‏ها در نسب شریف او مى‏توان گمان زد که او در ثلث اوّل قرن چهارم هجرى وفات یافته باشد.

بقعة امامزاده حمزه به شمارة 1389 و در تاریخ 22/9/1355 در فهرست آثار ملّى و تاریخی به ثبت رسیده است.