- سه شنبه ۲۵ شهریور ۹۳
بقعة این امامزادگان در 500 مترى شمال دهکدة آوه و 20 کیلومترى شهرستان ساوه واقع شده و به «شاهزاده فضل و سلیمان» مشهور است.
ساختمان بقعه، دارای گنبدى باستانى است که طبق تصریح کتاب «النقض» ـ تألیف شیخ عبدالجلیل قزوینى به سال 556 هـ. ق، و همچنین کتاب «مجالس المؤمنین» قاضى نوراللَّه شوشترى، مدفن فضل، سلیمان و موسى فرزندان بلافصل امام کاظم است. گنبد بنا، به شکل برجى است که از آجر ساخته شده است. شیوة چیدن آجرها، سطح گنبد را منقوش کرده است.
این بنا، فاقد ایوان و رواق است و کف فعلى آن حدود دو متر پایینتر از سطح زمینهاى اطراف است و باید با پایین رفتن از چند پلّه، به داخل آن راه یافت. در جانب شرقى بقعه، رواقى در عصر صفویّه افزوده شده که مخروبه است و سطح این رواق از کف گنبد، یک متر بلندتر است. نقشة گنبد از خارج، مدوّر و از داخل به صورت هشت ضلعى با قطر 8 متر و ارتفاع 14 متر است. نماى داخلى بنا، با هشت طاق‌نماى محرابى شکل تزیین شده است. سبک ساختمان، به الحاق آن‌ها در دورة صفویّه حکم مىکند؛ به نظر مىرسد نقشة گنبد در داخل، ابتدا چهار ضلعى و داراى چهار شاهنشین صفّهاى بوده که در زوایاى چهارگانة آن، نیم طاقى در ارتفاع یک مترى سطح زمین بالا آمده و صورت چهار ضلعى را به هیأت هشت ضلعى تبدیل ساخته بوده است؛ زیرا جرزهاى میانة صفّهها، در دو جانب زوایاى چهارگانة آن، به طور معلّق نمایان است که اگر خلأهاى زیر نیم طاقها نمایان نبودند، ممکن بود گفته شود که قاعدة گنبد از داخل هشت ضلعى یا برجى بوده است. بنابراین، باید گفت که قاعدة گنبد تا ارتفاع یک متر چهار ضلعى و بالاى آن، هشت ترکى بوده که روى آن، به صورت فلکهاى در آمده و پاطاق پوشش عرقچینى زیرین، بالا آمده است. سبک بنا،
آن را به دورة سلجوقى نسبت مىدهد و از ظاهر کتاب
النقض هم وجود این بنا مستفاد مىگردد؛ چنان که عبارت مجالس المؤمنین هم وجود گنبد و مشهد مزبور را از قدیم، تأیید مىکند. بر فراز بنا، پوشش گنبدى به صورت نیمه
بیضى است که در عمق آن، چهار نورگیر تعبیه شده است.
در سالیان اخیر از سوی میراث فرهنگی تعمیراتی در
بنا صورت گرفته است.
دربارة فضل بن موسى ، در کتب انساب اطّلاعات چندانى در دست نیست. برخى نام وى را در عدد فرزندان
امام موسى کاظم نمىآورند، عدّهاى دیگر مدفن آن حضرت را در آوه نوشتهاند.
عبدالجلیل قزوینى مىنویسد:
«شهادتگاه و آرامگاه عبداللَّه و فضل و سلیمان، فرزندان امام موسى کاظم ، در آبه است. محل قبور این عزیزان نورانى و پر از قبور علماء و فقهاست...».
باید بگوییم که اطّلاعات ما دربارة فضل و سلیمان،
دو فرزند امام هفتم بسیار اندک است و جز این
که مادرشان «اُمّ ولد» (کنیز) بوده، چیز بیشترى نمىدانیم.
از طرفى قدیمىترین مدرکى که چنین ادّعا نموده،
همان عبدالجلیل قزوینى رازى متوفّاى 556 هـ. ق. است
که معلوم نیست از کجا این ادّعا را نموده و مدرک
وى چه بوده است؟
بقعة امامزاده سلیمان، فضل و موسی به شمارة 1307 و در تاریخ 22/9/1355 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است.
بقعة این امامزادگان در 500 مترى شمال دهکدة آوه
و 20 کیلومترى شهرستان ساوه واقع شده و به «شاهزاده فضل و سلیمان» مشهور است.
ساختمان بقعه، دارای گنبدى باستانى است که طبق
تصریح کتاب «النقض» ـ تألیف شیخ عبدالجلیل قزوینى به سال 556 هـ. ق، و همچنین کتاب «مجالس المؤمنین» قاضى نوراللَّه شوشترى، مدفن فضل، سلیمان و موسى فرزندان بلافصل امام کاظم است. گنبد بنا، به شکل برجى است
که از آجر ساخته شده است. شیوة چیدن آجرها، سطح گنبد را منقوش کرده است.
این بنا، فاقد ایوان و رواق است و کف فعلى آن حدود دو متر پایینتر از سطح زمینهاى اطراف است و باید با پایین رفتن از چند پلّه، به داخل آن راه یافت. در جانب شرقى بقعه، رواقى در عصر صفویّه افزوده شده که مخروبه است و سطح این رواق از کف گنبد، یک متر بلندتر است. نقشة گنبد از خارج، مدوّر و از داخل به صورت هشت ضلعى با قطر 8 متر و ارتفاع 14 متر است. نماى داخلى بنا، با هشت طاق‌نماى محرابى شکل تزیین شده است. سبک ساختمان، به الحاق آن‌ها در دورة صفویّه حکم مىکند؛ به نظر مىرسد نقشة گنبد در داخل، ابتدا چهار ضلعى و داراى چهار شاهنشین صفّهاى بوده که در زوایاى چهارگانة آن، نیم طاقى در ارتفاع یک مترى سطح زمین بالا آمده و صورت چهار ضلعى را به هیأت هشت ضلعى تبدیل ساخته بوده است؛ زیرا جرزهاى میانة صفّهها، در دو جانب زوایاى چهارگانة آن، به طور معلّق نمایان است که اگر خلأهاى زیر نیم طاقها نمایان نبودند، ممکن بود گفته شود که قاعدة گنبد از داخل هشت ضلعى یا برجى بوده است. بنابراین، باید گفت که قاعدة گنبد تا ارتفاع یک متر چهار ضلعى و بالاى آن، هشت ترکى بوده که روى آن، به صورت فلکهاى در آمده و پاطاق پوشش عرقچینى زیرین، بالا آمده است. سبک بنا،
آن را به دورة سلجوقى نسبت مىدهد و از ظاهر کتاب
النقض هم وجود این بنا مستفاد مىگردد؛ چنان که عبارت مجالس المؤمنین هم وجود گنبد و مشهد مزبور را از قدیم، تأیید مىکند. بر فراز بنا، پوشش گنبدى به صورت نیمه
بیضى است که در عمق آن، چهار نورگیر تعبیه شده است.
در سالیان اخیر از سوی میراث فرهنگی تعمیراتی در
بنا صورت گرفته است.
دربارة فضل بن موسى ، در کتب انساب اطّلاعات چندانى در دست نیست. برخى نام وى را در عدد فرزندان
امام موسى کاظم نمىآورند، عدّهاى دیگر مدفن آن حضرت را در آوه نوشتهاند.
عبدالجلیل قزوینى مىنویسد:
«شهادتگاه و آرامگاه عبداللَّه و فضل و سلیمان، فرزندان امام موسى کاظم ، در آبه است. محل قبور این عزیزان نورانى و پر از قبور علماء و فقهاست...».
باید بگوییم که اطّلاعات ما دربارة فضل و سلیمان،
دو فرزند امام هفتم بسیار اندک است و جز این
که مادرشان «اُمّ ولد» (کنیز) بوده، چیز بیشترى نمىدانیم.
از طرفى قدیمىترین مدرکى که چنین ادّعا نموده،
همان عبدالجلیل قزوینى رازى متوفّاى 556 هـ. ق. است
که معلوم نیست از کجا این ادّعا را نموده و مدرک
وى چه بوده است؟
بقعة امامزاده سلیمان، فضل و موسی به شمارة 1307 و در تاریخ 22/9/1355 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است.
- ۱۷۳۸
- ادامه مطلب
