- سه شنبه ۲۵ شهریور ۹۳
بقعة باشکوه این امامزاده در مرکز شهر خمین واقع شده و مورد توجّه اهالى این شهر است و به «شاهزاده ابوطالب» شهرت دارد.
ساختمان بقعه، بنایى قدیمى و به جا مانده از دورة صفویّه مىباشد که شامل ایوان، گنبد، حرم، ضریح و صحن است و در مساحت 6000 مترمربّع احداث شده است. بقعه، داراى صحن نسبتاً بزرگى مىباشد که اطراف آن را حجرههایى جهت آرامگاه خانوادگى سرشناسان شهر خمین ساختهاند. بقعة امامزاده ابوطالب، حدود یک متر از سطح صحن بالاتر است و داراى چهار ایوان باشکوه مىباشد که ایوان اصلى آن، در جنوب شرقى قرار دارد و سراسر با آیینههاى کوچک و بزرگ تزیین گردیده است. اطراف ایوان کاشىکارى شده و ازارة آن، حدود یک متر با سنگ مرمر و با رگههاى قرمز تزیین شده است. در جانبین ایوان مذکور، دو اتاق تعبیه شده که به عنوان دفتر کار هیأت امنا از آن استفاده مىشود.
تمام دیوارهاى داخل حرم و شبستانها تا زیر گنبد، آیینهکارى شده و در وسط اتاق مرقد، ضریح نقرهاى و آبطلاکارى شدهاى نصب مىباشد که بر شکوه و عظمت بنا افزوده است. بر فراز بقعه، گنبد مدوّر نیم کروى به چشم مىخورد که بر روى نمای ساقهاى هشت ضلعى از خارج قرار گرفته و در ساقة آن هشت پنجره تعبیه شده که چهار تاى آن مسدود گردیده است. سطح داخل گنبد، گچبرى و نقّاشى شده و سطح خارجى آن، آراسته به کاشىهاى ملوّن در زمینة گل و بوته و اسماء جلاله مىباشد.
گنبد، آجرى و یک پوش است و گلدستهها و سردرِ ورودى، در حال نماکارى مىباشد. گچکارى زیر گنبد، آبى و سفید با طرحهاى محرابى و شمسه است. هشت نورگیر مشبّک، نور خارج بقعه را به داخل مىتاباند و زیبایى خاصّى به آیینهکارى حرم مىدهد. سورة یس در قسمت زیر گنبد، به صورت کتیبه بر روى کاشىهاى لاجوردى، دور تا دور گنبد را فراگرفته و زیبایى خاصّى به حرم بخشیده است.
در سطح خارجى گنبد، کاشىهایى با طرحهاى هندسى و لوزى شکل، به رنگهاى فیروزهاى، زرد و قهوهاى، زیبایى دو چندانى به بقعه داده است. کتیبة کاشى آن نیز با خطّ بنّایى سیاه بر روى سنگ فیروزهای نوشته شده است: «لا اله الا اللَّه محمّد رسول اللَّه على ولّى اللَّه» و سپس نام مبارک ائمّه را نگاشتهاند. این بقعه در طرح جامع توسعه قرار گرفته و حسینیّه، زایرسرا، گلدسته و سرویسهاى بهداشتى در آن منظور شده است که بخشهایى از آن، به اتمام رسیده است.
از گذشتة دور، به اعتقاد اهالى خمین، شاهزاده ابوطالب، برادر امامزاده ابومحمّد رئیس، مشهور به شاهزاده محمّد است.
نسب شریف امامزاده ابوطالب، با نُه واسطه به امام حسن مجتبى منتهى مىشود که از قرار ذیل است:
سیّد ابوطالب بن ابىمحمّد حسنالنقیب بن ابىالحسن محمّدالمحدّث بن ابىعلى داوود بن علىالنقیب بن عیسى بن محمّدالبطحانى بن قاسم بن حسن بن زید بن امام حسن .
وى سیّدى جلیلالقدر، عظیمالشأن و بسیار بزرگوار بود. جدّ بزرگوارش به نام سیّد محمّد بطحانى، به جهت سکونت در بطحاى مدینه به بطحانى ملقّب شد و به اکبر معروف بود. او از بزرگان سادات مدینه به شمار مىرفت و در زهد و تقوا، شرافت و ریاست معنوى، از سرآمدان عصر خویش بود. در پى ناآرامىهاى سال 248 تا 250 هـ . ق یعنى زمان متوکّل عبّاسى، فرزندان وى به نقاط شمال ایران مهاجرت نمودند و در طبرستان سکونت اختیار کردند. سیّد ابومحمّدعلی النقیب، سرپرستى سادات طبرستان را از جانب حسن بن زید داعى، مؤسّس دولت علویان طبرستان گرفت و از بزرگان سادات حسنى این منطقه شد. فرزند او ابوعلى داوود، جدّ دیگر امامزاده ابوطالب، در دستگاه حسن بن زید به عنوان وزیر معرّفى شد. در سال 261 هـ . ق، هنگامى که یعقوب لیث صفّارى قصد سرنگونى دولت نوپاى علوى در طبرستان را داشت، با سپاهى مجهّز به این منطقه حمله برد و جمع کثیرى از سادات حسنى در طبرستان را به قتل رسانید که از جملة آنها، دو عموى جدّى امامزاده ابوطالب به نام حمزة الاکبر و حمزة الاصغر حسنى است که قبور آنان در اطراف شهر سارى، زیارتگاه دوستداران اهل بیت است.
جدّ اوّل امامزاده ابوطالب، مکنّى به ابوالحسن و معروف به محدّث است. او سیّدى جلیلالقدر، عظیمالشأن و با حشمت و بزرگوار بود. او فرزندى به نام ابومحمّد حسن داشت که ریاست و نقابت سادات نیشابور را به عهده داشته و از بزرگان سادات حسنى بوده است. وى، پدر امامزاده سیّد ابوطالب است. ظاهراً در پى ناآرامى موجود در منطقة نیشابور به خاطر قیام یکى از سادات آلبارهاى، دو تن از فرزندان سیّد ابومحمّد حسنالنقیب به منطقة جبل مهاجرت مىکنند که یکى از ایشان، سیّد محمّد و دیگرى سیّد ابوطالب است. این دو برادر بزرگوار که از بیت نقابت و شرافت بودند، منطقة خمین را جهت سکونت اختیار مىکنند. متأسّفانه، از تاریخ وفات این دو بزرگوار اطّلاعى در دست نیست، امّا همین قدر مىدانیم که در قرن پنجم وفات یافتهاند. آرامگاه این دو برادر در شهر خمین از زیارتگاههای مشهور است.
- ۲۹۴۲
- ادامه مطلب