مزارات ایران و جهان اسلام

سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های ایران جهان اسلام (امامزاده ، بقعه، آرامگاه، مقبره، مزار، گنبد، تربت، مشهد، قدمگاه، مقام، زیارت، معرفی عالمان انساب، کتابشناسی مزارات و زیارت و انساب

بقعة شش امامزاده ـ سیف آباد

بقعة این امامزادگان در نزدیکى روستاى سیف آباد قمرود و در 24 کیلومترى شمال شرقى شهر قم قرار دارد.

ساختمان بقعه به شکل مستطیل و به ابعاد 5/22×14 متر است و داراى دو ایوان در شمال و جنوب مى‏باشد. مرقد در مرکز اصلى بقعه واقع شده و بر فراز آن گنبدى دیده مى‏شود. اتاق مرقد، چهار گوش و به ابعاد 80/5×80/5 و ارتفاع 10 متر مى‏باشد. در هر یک از اضلاع شاه‌نشینى به دهانه سه و عرض یک متر از قطر دیوار بیرون داده و از هر یک درى به خارج گشوده مى‏شود و درگاه غربى را مسدود ساخته‏اند. در چهار گوشه بقعه، نیم طاقى بالا آورده و با افزودن چند رسمى بندى، صورت مربّع را به هیئت فلکه‏اى تبدیل ساخته‏اند که این نوع تبدیل قدیمى و به قبل از قاجاریّه تعلّق دارد.

در منتهى الیه قسمت مربّع بقعه، کتیبه‏اى است گچبرى به عرض 40 سانتى‏متر که کلیه شاه‌نشین‏ها را زینت بخشیده و روى آن به خط نستعلیق برجسته ابیات ذیل در نام و نسب مدفونان و مدح خدّام در میانه یک ترنج کشیده و گچبرى شده است:

مــرحبا از این زمین قــــم کـه انــوار خدا

مى‏کند هــر دم تجلّـــى رو ســوى عرش الا

از امــام هفتمین  شــش پـور در این سرزمین

گشته مــدفون مـى‏کنـم تعداد از بهـــر شما

حمــزه و قاســم محمّد خالد و پنجم حسـن‏

دخـترى باشــد رقـیه  نــام اواى مقـتـــدا

شــانشان این بس بــرادر زاده معصــومه‏اند

جعفـــر بن مـوسى جعفـــر امــام و پیشوا

خـــادمش اثلاث سیّد ابـن زیـن العابدین

داعــى زوّار و باقى نسل تـا یــوم الجـــزا

چار اطراف از وجود این سه اندر عیش و امن

خاصه یک زن کوست بانى نام خاتون کدخدا

بانگ بر من زد خرد گفتا صفایى صــاف شو

مـــاده تاریخ باید گفــت از روى صــــفا

هجدهــم از شهــر ذیقعده بدان اى هوشـیار

سیصد و چهل و سه مى‏آید برون بعد از هـزار

در ابیات فوق هر چند بانى را زنى بنام خاتون کدخدا معرّفى مى‏کند امّا مسلم مى‏باشد که این زن بیانگزار بقعه نبوده است. در بغل‏هاى شاه‌نشین‏هاى شمالى و جنوبى در بین ترنج‏هاى یک طرف عبارت (ئیلان ایل) و طرف دیگر (عیلان عیل) به همان خط گچبرى شده است.

در وسط بقعه، ضریح چوبى مشبّک سبز رنگ قرار داشت
و در میان آن صورت قبرى بود که به اندازه یک متر از کف بقعه ارتفاع داشت و بدنه آن آراسته به کاشى‏هاى خشتى فیروزه فام تعمیرى سال 1343 قمرى توسّط خاتون کدخدا بود و در سالیان اخیر بازسازى شد.

بر فراز بقعه، گنبدى عرقچینى ولى در وسط آن گنبدى شلجمى به ارتفاع قریب به پنج متر با گردنى استوانه‏اى به ارتفاع دو متر ساخته شده که بدنه آن سراپا با کاشى‏هاى دوالى گرهى فیروزه‏اى مزیّن شده است.

در شرق بقعه، تالارى با دو ستون آجرى به دهانه 50/7 و عرض 50/4 و ارتفاع هفت متر با سقف تخت و تیغه آجرى قرار دارد که دو طرف آن لچکى‏هاى قوس طاق بندى شده به چشم مى‏خورد. در بالاى تالار، کتیبه‏اى از کاشى خشتى به خط نستعلیق سفید در زمینه لاجوردى قرار دارد که عبارت ذیل نوشته شده بود: «حسب الامر بندگان حضرت مستطاب اجل اکرم افخم آقای مهندس الممالک وزیر فوائد عامه مدظله العالى بسعى و اهتمام سرکار معتمد السلطان حاجى محمّد على خان ناظم المسالک زید مجده العالى اتمام پذیرفت شهر رجب توشقان ئیل 1321».

در دو طرف تالار دو حجره ساده و بر فراز آن‌ها دو اتاق ساخته شده و منزلگاه زوّار است.

این بنا به شماره 2429 و در تاریخ 2/8/1378 به ثبت آثار ملّى و تاریخى رسیده است.

مرحوم فیض  دربارة خفتگان در این بقعه مى‏نویسد: «در این گنبد شش امامزاده به نام‏هاى شاهزاده محمّد، حسن، قاسم، حمزه، خالد و رقیه خاتون از احفاد امام کاظم‏ ‰ مدفون مى‏باشند. به نظر مى‏رسد که شاهزاده محمّد، حمزه و خالد پسران ابو جعفر محمّد صورانى بن حسن بن حسین بن اسحاق بن امام موسى کاظم‏‰ باشند که در سال 255 قمرى در شیراز بدست سعید حاجب به قتل رسید و فرزندانش در دیگر شهرها پراکنده شدند و در این میان محمّد با دو برادر خود حمزه و خالد به قم آمد و پس از توطّن، تأهّل اختیار کرد و صاحب اولادى به اسامى حسن، قاسم و رقیّه گردید.

رقیّه دختر محمّد بن محمّد صورانى، مادر ابوالفتح مجدالدّین محمّد بن حسین بن محمّد بن على بن قاسم بن عبداللَّه بن امام کاظم‏ ‰ است که وزیر عراق در سلطنت سلطان محمّد بن ملکشاه سلجوقى بود و بعید نیست نخستین بقعه را نامبرده از سال 495 تا 500 قمرى بر فراز تربت پدر خود بنا نهاده باشد».

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی
موضوعات
سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های جهان اسلام (معرفی بیش از چهل هزار زیارتگاه)

طراح وبلاگ: سید محمد علوی زاده