مزارات ایران و جهان اسلام

بقعة این امامزاده در 19 کیلومترى شمال شهر سمنان و در روستاى زیارت مهدی شهر واقع شده است.

بناى بقعه شامل چند اتاق تودرتو، ایوان و صحن است. براى رسیدن به اتاق حرم باید از راهروى طولانى و باریک عبور کرد و پس از ورود به اتاق جلویى و گذشتن از یک در کنده کارى شده به فضاى داخل بقعه راه یافت. راهروى مذکور داراى شش چشمه بزرگ و دو سکوى طویل درطرفین مى‏باشد که قبر بزرگان محل است. این راهرو به وسیله راهرو دیگر، که در منتهى الیه سمت چپ آن قرار دارد، به اتاق جنب حرم متّصل مى‏شود. فضاى داخل دو راهروى فوق الذکر را با گچ سفید کرده‏اند و فاقد هر گونه تزیینى است. اتاق جنب حرم مربّع شکل به ضلع 75/4 متر است.

در ضخامت دو دیوار شرقى و غربى دو راهرو به عرض درهاى بقعه به وجود آمده است و درهاى مزبور به نماى داخلى اتاق باز مى‏شود. در بین اضلاع شمالى و جنوبى دو طاق نماى بزرگ بر پا شده که داراى گچبرى‏هاى جالب و رنگین است. بر قسمت فوقانى اتاق، چهار فیل پوش به وجود آمده که به کمک طاق نماها، اضلاع ساقه گنبد را مى‏سازد. بر نماى داخلى گنبد و اطراف آن، گچبرى و نقّاشى‏هاى ارزنده جلب توجّه مى‏نماید. این اتاق به وسیله یک درِ چوبی و کنده‌کارى شده زیبا به حرم یا قسمت اصلى بقعه راه مى‏یابد. بر لنگه چپ درِ عبارتى به خط ثلث برجسته نوشته شده که خواندن آن بسیار مشکل است. زیر عبارت فوق کلمه 3 ـ 3 دیده مى‏شود که عدد میانى آن کنده و ناپیداست، ولى به هر صورت مى‏توان گفت که: این در از نفایس قرن چهارم هجرى مى‏باشد.

اتاق حرم، محوّطة چهارگوش متساوى الاضلاعى به طول و عرض 540/5 متر است که گنبد اصلى بقعه بر روى چهار فیل پوش و چهار طاقنمای آن قرار دارد.

در وسط حرم سکوى بزرگى به طول 10/3 و عرض 90/1 متر ساخته شده که در آن چند صورت قبر به چشم مى‏خورد. ضریح چوبی و مشبّک به طول 10/3 و عرض 50/1 و ارتفاع 90/1 متر است و بر روى قبر گچى و در کنار دیوار غربى بقعه قرار دارد. اضلاع چهارگانه حرم را به وسیله پارچه‏هاى رنگارنگ و عکس‏هاى و شمایل زینت داده است. در وسط طاق نماهاى دو اتاق مزبور پنجره‌هایى تعبیه شده که نور داخل بقعه را تأمین مى‏کند.

ایوان امامزاده رو به مغرب و مشرف به صحن وسیعى واقع شده و بیش از 5 متر ارتفاع دارد. صحن بزرگ آن تقریباً مربّع شکل و داراى چند درخت توت کهنسال مى‏باشد. ضلع شرقى صحن داراى هفت طاقنما است و در ضلع غربى آن یک سالن بزرگ و جدید، احداث شده است. گنبد اصلى بقعه، داراى ساقه‏اى ده ضلعى (به ضلع 65/1 متر به ارتفاع 40/2 متر) است که از آجر ساخته شده، در وسط اضلاع دهگانه طاق نماهایى بر پا گشته است. حدّ فاصل کاسه گنبد و ساقه را دو ردیف قطار بندى آجرى نامنظّم زینت مى‏دهد.

گنبد مخروطى امامزاده داراى پوشش گچى و سفید مى‏باشد که در میان آن‌ها کلاف‏هاى چوبى قطورى براى استحکام بیشتر آن کار گرفته‏اند. گنبد اتاق مجاور حرم نیز داراى ساقه‏اى استوانه‏اى شکل به ارتفاع یک متر و کاسه تخم مرغى شکل نامنظّم است که سطح خارجى آن را با گچ سفید کرده‌اند. ارتفاع گنبد بزرگ از بام تقریباً پنج متر و بلندى گنبد کوچک تقریباً چهار متر است که فاقد هر گونه تزیینى مى‏باشد.

به اعتقاد اهالى شهمیرزاد و سنگسر (مهدیشهر)، امامزاده ابوالقاسم از فرزندان امام هفتم (مى‏باشد. متأسّفانه تا کنون مدرکى که این ادّعا را ثابت کند به دست نیامده است. بقعه داراى رقبات و موقوفه مى‏باشد.

این بنا به شماره 3548 و در تاریخ 12/25/1379 به ثبت آثار ملّى و تاریخی رسیده است.