مزارات ایران و جهان اسلام

بقعه این دو امامزاده بر بالاى تپّه‏اى مشرف بر آبادى مرغزار[1] (از  دهستان حرمه، بخش مرکزى)، در 8/23 کیلومترى شمال شرق شهر شیروان واقع شده و چشم انداز آن زیباست.

بقعه تازه ساخت و شامل دو اتاق چسبیده به هم است که پى آن از سنگ لاشه و الباقى از آجر با نماى کاه و گل است. اتاق اولى که از داخل به صورت بیضى و به قطر 3 متر است داراى گنبدى مخروطى به قطر 80/2 و ارتفاع سه متر مى‏باشد که نماى خارجى آن با سیمان اندود شده است.

صورت قبرى در داخل بناست که حدود 10 سانتى‏متر از کف بقعه ارتفاع دارد و بر روى آن پارچه سبز نهاده‏اند. درِ بقعه از جانب شمال باز مى‏شود و بر دیوار جنوبى بقعه تابلویى است که بر روى آن متن ذیل نوشته شده است: «این امامزاده بنام زهرا دختر فاطمه در کوران ترکیه، نوه امام رضا علیه‏السلام».

از اهالى درباره تاریخ متن فوق و مدرک این نقل اشاره شد، گفتند که یکى از اهالى آن را نوشته و از قول یکى از اهالى کوران ترکیه نقل شده، و دو سال قبل بر دیوار بقعه نصب شده است.

این بنا در گذشته به عنوان اجاق سیّد خوانده مى‏شد. بقعه از خارج به صورت مستطیل و به ابعاد 7×10 متر است.

چسبیده به اتاق اوّل، اتاق دیگرى است که کمى بزرگ‌تر به نظر مى‏رسد و به صورت بیضى و به قطر بیش از 3 متر است. درِ آن از جانب مشرق باز مى‏شود و نماى خارجى آن کاه و گل است.

بر روى بقعه، گنبد مخروطى شکل به قطر 5/2 و ارتفاع قریب به سه متر است که از آجر ساخته شده و نماى خارجى آن سیمان اندود است.

صورت قبرى در داخل بقعه است که به اندازه 10 سانتى متر از کف بقعه ارتفاع دارد و روى آن پارچه سبز انداخته‏اند. بر دیوار شمالى بقعه تابلویى است که بر روى آن متن ذیل نوشته شده است: «این امامزاده بنام حسن پسر
اسماعیل در کوران ترکیه، نوه امام رضا علیه‏السلام است.»

زمین زیارتگاه قریب به چهار صد متر مربّع است. در ابتداى روستا نیز اتاقى از خشت و گل که داراى ایوان و یک اتاق کوچک دیگرى است، وجود دارد که به اجاق سیّد معروف است. این اجاق که ظاهراً به یاد یکى از سادات روستا در 50 سال قبل ساخته شده در میان قبرستان و گلزار شهداء واقع شده و در حال ویران شدن است. چندین بار مورد حفارى قرار گرفته و کسى در آن دفن نشده است.

برخى از اهالى مى‏گویند؛ بقعه امامزاده حسن و زهرا نیز همچون اجاق سیّدِ گلزار شهداء مدفن کسى نیست و تنها یک بناى یاد بود است. اما برخى دیگر از بودن دو امامزاده بنام حسن و زهرا یاد مى‏کنند.