مزارات ایران و جهان اسلام

در قلب شهر ندوشن از توابع شهرستان صدوق، در میان کوچه‏هاى باریک آن، در محلّه‏اى پایین، بنایى به جا مانده از عصر صفوى خودنمایى مى‏کند که به بقعة امامزاده مامانیک معروف است.

ساختمان بقعه، بنایى بسیار عالى با چهار صفّه روباز است که به شبستان‏هاى دور بقعه راه دارد. چهار زاویة بقعه را با هلال‏بندى و رسمى‏سازى از هم جدا نموده و تشکیل شبستان داده‏اند که به همدیگر راه دارد. در وسط بقعه، چهار پایه قطور جهت استوارسازى گنبدِ عرقچینى بنا تعبیه نموده‏اند. در وسط این ستون‏ها، ضریحى چوبى مشبّک به طول 5/2 و عرض 20/1 سانتى‏متر قرار دارد که ارزش هنرى چندان بر آن مترتّب نیست.

این زیارتگاه در 16 کیلومترى شمال باختر شهر اشکذر، در روستاى حاجى‏آباد از توابع شهرستان صدوق قرار دارد.

ساختمان بقعه، بنایى نسبتاً مفصّل به سبک امامزاده عقداست، به این شکل که سه طرف ساختمان به وسیله دالانى محدود شده و بقعه از خشت و گل مى‏باشد که در سالیان اخیر مرمّت و بازسازى شده است. براى رسیدن به ایوان و مدخل اصلى بقعه، پیمودن 11 پلّکان الزامى است.

بقعة باشکوه این امامزاده که به «گنبدتاج» مشهور است در خارج از روستای ابراهیم ­آباد رستاق، در 14 کیلومتری شمال غرب شهر اشکذر قرار دارد.

بقعه به صورت هشت ضلعی برج گونه است که هر یک از اضلاع آن چهار متر است. ارتفاع بقعه شش متر، و گنبدی عرقچینی به ارتفاع شش متر بر روی آن استوار است. ساقه مدور گنبد حدود دو متر است. تمام بنا با خشت و گل ساخته شده، و نوع ساختمان آن، بر قدمت آن دلالت دارد. ظن غالب در مقام مقایسه با ابنیه همتراز بر این است که قدمت آن قرن هشتم هجری به بعد باشد. دو در از جانب شمال و جنوب به بقعه راه دارد و در هر یک از اضلاع بقعه، پنجره کار گذاشته­اند. قطر دیوارهای بقعه حدود 20/1 سانتی­متر است که جهت استوارسازی گنبد مرتفع بنا ضروری به نظر می­رسیده است. در زیر گنبد، صورت قبری قرار دارد که بدون هیچ تزیینی پارچه­های سبز بر روی آن گذارده­اند.