مزارات ایران و جهان اسلام

بقعه این امامزادگان، بعد از مسجد و در میان حیاطِ محلّه روستاى کوشک، در 12 کیلومترى خاور معلّم کلایه واقع است.

در حدود ده سال قبل، یکى از اهالى کوشک خواب مى‏بیند، کسى او را امر مى‏ کند که دیگر گوسفندان خود را در مکان فعلى جاى ندهد.

بقعه این امامزاده در ابتداى روستاى خاکشان (از دهستان بشاریات، بخش آبیک) در میان قبرستان بزرگ روستا، در 39 کیلومترى جنوب خاور قزوین واقع شده است.

بقعه به صورت چیلپا ساخته شده و از دو طرف ایوانى به داخل دارد.
ایوان شمالى بقعه به ابعاد 7×2 متر است و توسّط دو تیر آهن و ورق آهنى تشکیل یافته است. قرینه همین ایوان در جانب جنوب قرار دارد.

بقعه این امامزادگان در کناب مسجد بزرگ شهداى روستاى گازرخان،[1] در 18 کیلومترى خاور معلم کلایه واقع شده است.

جایى در نزدیک مسجد شهداء گازرخان را میراث فرهنگى گود بردارى کرد که صورت 18 قبر در سردابى نمایان شد که ظاهرا متعلّق به دوره صفویّه بوده است. از هویّت خفتگان در این مکان اطّلاعى حاصل نشد و سنگ قبرى نیز در مکان به چشم نخورد.

بقعه این امامزاده در میان روستاى دربند از دهستان بهرام آباد، در حدود 9 کیلومترى غرب رازمیان، و در 64 کیلومترى شرق شهر قزوین واقع شده است.

بنایى ساده از خشت و گل و چوب که در 35 مترى مسجدِ روستاى دربند واقع شده و قریب به 350 متر نیز زمین زیارتگاه است. ضریح ساده چوبى نیز در داخل بقعه قرار دارد که از مرقدِ امامزاده محافظت مى‏کند. ایوان بنا چوبى است و خودِ بنا در سالیان اخیر مرمّت شده است.

بقعه این امامزاده در غرب روستاى یرک از دهستان الموت بالا بخش رودبارالموت، در 27 کیلومترى جنوب خاورى معلّم‏کلایه واقع شده است.

بنایى ساده و کوچک که از خشت‏وگل بنا شده و مساحت آن کمتر از نُه متر است. حدود 21 متر نیز صحن دارد و به شماره 254-4/134 به ثبت آثار تاریخى رسیده است. به اعتقاد اهالى امامزاده احمد از نوادگانِ امام زین‏ العابدین7 است. برخى از اهالى امامزاده احمد و امامزاده ابراهیم و موسى مدفون در این روستا را سه برادر ذکر مى‏کنند و براى آنان احترام فوق
العادّه‏اى قایلند.

بقعه با شکوه و زیباى این امامزاده در ابتداى ده دوشاب در 42 کیلومترى شمال خاور قزوین واقع شده است.

اصل بنا شامل یک اتاق مربّع شکل به ابعاد 7×7 متر است و بیش از یک متر ضخامت دیوار دارد که نشان از قدمت بنا که متعلّق به عصر صفویّه است. چهار زاویه اتاق مرقد را با ایجاد گوشواره و رسمى بندى و طاقنماسازى مبدل به دایره و سپس شکل چترى در آورده‏اند تا گنبد بنا را بر دیوار ضخیم آن استوار سازند. در ساقه گنبد، سه پنجره جهت روشنایى و تهویه هوا، تعبیه شده است.

بقعه این امامزاده در میان روستاى قشلاق (شهرک قشلاق) از دهستان بشاریات بخش آبیک، در 13 کیلومترى جنوب باختر آبیک و 53 کیلومترى جنوب خاور قزوین واقع شده است.

بنایى نسبتا قدیمى که از خشت‏وگل ساخته شده و در سالیان اخیر مرمّت اساسى شده است. زیر بناى بقعه حدود 112 مترمربّع و شامل دو اتاق، حرم و ورودى است.

بقعه این امامزاده در خارج از روستاى ماهین از بخش طارم سفلى، بر روى تپّه‏اى مشرف به روستا واقع شده است.

بنا از سنگ لاشه و ملاط گل ساخته شده بود و ابعاد آن 3×4 متر و بام آن چوبى بود. صورت سه قبر در آن وجود دارد که یکى را متعلّق به امامزاده هادى مى‏دانند. متأسّفانه این بنا اخیرا به جهت عدم رسیدگى از بین رفته و تنها دیوار آن و یک سقف کاذب مانده است. متأسّفانه از هویّت شخصیّت مدفون اطّلاعى حاصل نشد.

بقعه این امامزاده در میان روستاى عبدل‏ آباد از دهستان بشاریات بخش آبیک، در 30 کیلومترى جنوب خاور قزوین واقع شده است.

بنایى نسبتا قدیمى از خشت‏وگل که در سالیان اخیر با گچ و سیمان مرمّت شده و مساحت آن 26 مترمربّع و شامل 2 اتاق تودرتوست. زمین زیارتگاه قریب به دو هزار مترمربّع است که به صورت قبرستان از آن استفاده مى‏ شود.
بر روى قبر، ضریح چوبى ساده‏اى نصب است که فاقد ارزش هنرى است. به اعتقاد اهالى امامزاده احمد از نوادگانِ امام جعفر صادق علیه‏السلام است. در میان ساداتى که در قزوین سکونت داشته‏اند، سیّد احمد نامى از نسلِ امام جعفر
صادق علیه‏السلام را علماى انساب ذکر نموده‏اند که نسب شریف او با چهار واسطه به آن حضرت منتهى مى‏شود که از قرار ذیل است: سیّد احمد بن محمّد الجور بن حسین الطوّاف بن على‏الخارص بن محمّدالدیباج بن امام جعفر
الصادق علیه‏السلام. وى برادر امامزاده ابوالحسن مدفون در روستاى شهرستان سفلى از بخش رودبار شهرستان است که بقعه او در 2 کیلومترى جنوب باختر رازمیان قرار دارد. بنا به گفته ابن‏طقطقى، ابوالحسن جعفر در قزوین به شهادت رسیده و برادر او احمد نیز در قزوین سکونت داشته است. ابوطالب مروزى نیز از سکونت سیّد احمد در قزوین خبر داده است. از آنجایى که این مزار به نواده حضرت امام جعفر صادق علیه‏السلاممشهور است مى‏ توان احتمال قوى داد که خفته در این بقعه همین سیّداحمدبن محمّدالجور باشد که از بزرگان سادات قزوین بوده است. بنابراین امامزاده اسماعیل مدفون در شهر قزوین و امامزاده سلطان محمّد، نوه برادرى امامزاده احمد است.[1]

مشهور به «سیّد پاک»، بقعه این امامزاده در پنج کیلومترى خارج از آبادى زرجه بستان، بر روى تپّه‏اى مشرف بر روستا، با چشم انداز فوق العاده، در 33 کیلومترى شمال خاور قزوین واقع شده است.

بناى قبلى که از سنگ لاشه و ملاط گل و داراى ایوان چوبى بود در سالیان قبل تخریب شد و بجاى آن بناى مربّع مستطیل شکلى به ابعاد 8×9متر ساخته شد که درِ آن از جانب مشرق باز مى‏شود. در وسط بقعه، صندوقى آهنى به ابعاد 2×50/1 متر قرار دارد. در غرب بقعه سالن بزرگى جهت استراحت زوار در حال ساخت مى‏ باشند.

بقعه باشکوه این امامزاده کنار جاده آبیک به قزوین ـ کیلومتر 18 ـ در روستاى حصارخروان واقع شده است.

بناى قبلى که از خشت‏وگل بود، در سال 1362 ه . ق  تخریب گردید و بناى کنونى با همّت حاج رمضان الهى ساخته شد. بناى زیباى کنونى به ابعاد 20×20 متر است که ایوان مرتفع آن در شمال واقع شده و ارتفاع آن بیش از 8 متر مى‏باشد. در جانبین ایوان، دو گلدسته بلند به ارتفاع 5/22 متر تعبیه شده که سراسر آن با کاشى‏هاى ملوّن در زمینه گل و بوته و اسماى جلاله تزیین گردیده و بالاى آن مأذنه‏اى کار گذاشته شده است. در بالاى درِ ورودى، کتیبه‏اى طلایى رنگ در زمینه لاجوردى بر روى کاشى به این مضمون قرار دارد: «السلام علیک یا احمد بن موسى بن جعفر7.»

بقعه این امامزاده در بالاى تپّه‏اى مرتفع در چهارصد مترى خارج از روستاى کوچنان، و مشرف بر روستا، در 10 کیلومترى شمال خاور معلّم کلایه با چشم انداز فوق العاده زیبا واقع شده است.

بقعه، بنایى مربّع شکل به ابعاد 5×5 متر مى‏باشد و از آن در جانب جنوب رو به آبادى باز مى‏شود. ایوانى به ابعاد 5/2×5 و به ارتفاع 3 متر در ابتداى مدخل قرار دارد. بقعه به اندازه یک متر از کف کوچک صحن بالاتر واقع شده و درِ آن چوبى قدیمى است که متن ذیل در آن کنده کارى شده است: «عمل استاد على اکبر زارعى 1336 ه . ق.»

بقعه این امامزاده در جاده کرج ـ قزوین، بعد از روستاى جلیل‏ آباد و نزدیک روستاى متروک مسکین‏آباد واقع است.

امامزاده در محوّطه وسیعى قرار گرفته که سه جانب آن را دیوار کاهگلى فرا گرفته است. در قسمت شمالى محوّطه، در هر طرف شش غرفه ساخته شده و در پشت هریک از غرفه‏هاى مزبور اتاقى قرار دارد که در حال حاضر (به هنگام بازدید نویسنده) سقف اکثر آنها فرو ریخته است. بناى امامزاده از نظر طرح کلّى، به صورت مکعب مستطیل مى‏باشد که از دو قسمت ایوان و بقعه اصلى تشکیل شده است. بقعه امامزاده، چهارضلعى و به ابعاد هر ضلع 27/5 متر مى‏باشد که چهار گوشه داخلى آن در بالا به طرف داخل متمایل شده و چهار فیلپوش را به وجود آورده است. در وسط هر ضلع نیز یک
طاق‏نما وجود دارد و حدّ فاصل هر طاق‏نما و فیلپوش‏ها، یک آلت‏بندى به صورت پاباریک به وجود آمده و سپس گنبد عرقچینى بر روى بنا قرار گرفته است. در حال حاضر، به علّت تعمیرات صورت گرفته، از تزیینات و چگونگى وضع قبلى داخل بقعه، نشانه‏اى دردست نیست.

بقعه این امامزادگان در روستاى کلایه از بخش رودبار شهرستان، در 30 کیلومترى جنوب خاور رازمیان واقع شده است.

در کتاب فرهنگ جغرافیایى قزوین از این بقعه با عنوان امامزاده نه تنان یاد مى‏کند.[1] در میان روستا، دور درختى را سنگ چین نمودند و از دیرباز مشهور است که در آنجا امامزادگانى مدفون مى‏باشند. اسم و نسب مدفونان و حتى صورت قبر آنان بدرستى معلوم نیست و گویا در گذشته داراى بقعه کوچکى بوده که تخریب شده است.

بقعه این امامزادگان در مجاورت پاسگاه نیروى انتظامى روستاى نیارک از بخش طارم سفلى و در میان قبرستان عمومى آن در 62 کیلومترى شمال غرب شهر قزوین واقع شده است.

بنایى قدیمى که شامل یک اتاق مربّع شکل به ابعاد 6×5 متر بود در سال 88 به همّت قربان فلاح صادقى تخریب شد و بجاى آن بناى بزرگى در حال ساخت است که ابعاد آن 10×20 متر مى‏باشد. حسینیه و آبدارخانه‏اى نیز در پشت بقعه در حال ساخت مى‏باشند. اهالى احترام خاصّى به این زیارتگاه دارند و معتقدند که امامزادگان نوح و طاهر در جنگى در این منطقه به شهادت رسیده‏اند. متأسّفانه تاکنون از سلسله نسب شریف این امامزادگان اطّلاعى حاصل نشد.

مشهور به «ابوالحسن جعفر»، بقعه این امامزاده در انتهاى روستاى شهرستان سفلى، در میان گورستان عمومى روستا، در 2 کیلومترى جنوب باختر رازمیان واقع شده است.

بقعه به صورت 8 ضلعى و از دو فضاى مرتبط به هم تشکیل یافته است.
فضاى نخست، شبستان هشت ضلعى است که هر یک از اضلاع آن 4 متر و داراى سه در، در جهات مختلف و 5 پنجره جهت نورگیرى است. فضاى دوّم، اتاق مرقد است که به صورت هشت ضلعى کوچکتر و به ابعاد هر ضلع 5/2 متر ساخته شده و دو در، در شمال و جنوب و چندین پنجره در جهات دیگر دارد.

بقعه این امامزاده در انتهاى درّه‏اى مصفّا بنام درّه دُر، بر بالاى کوهى که بیش از پنج کیلومتر از روستاى گرمارود فاصله دارد، در 35 کیلومترى جنوب خاور معلم کلایه، با چشم انداز فوق العاده زیبا و دیدنى واقع شده است.

بناى قبلى که از خشت و گل بود، در سالیان اخیر تخریب شد و بجاى آن بناى مربّع شکلى به ابعاد 8×8 متر ساخته شد که تورفتگى شبیه محراب در جنوب دارد و درى در شمال بقعه به عنوان مدخل تعبیه شده است. در
وسط بقعه نیز صندوق چوبى به ابعاد 1×2 متر قرار دارد که روى آن را با پارچه‏هاى سبز پوشانده‏اند. بام بقعه حلب پوش و زمین زیارتگاه قریب به هزار متر مربّع است که در آن چند سنگ قبر قدیمى دیده مى‏ شود.

بقعه این امامزاده در میان قبرستان عمومى روستاى یرک، از دهستان الموت بالاىِ بخش رودبار الموت، در 27 کیلومترى جنوب خاورى معلّم کلایه، در حدود 400 مترى مسجد امام حسین علیه‏السلام روستا واقع شده است.

بنایى نسبتا ساده و قدیمى به مساحت تقریبى 40 مترمربّع که شامل دو اتاق تودرتو با ایوان کوچک است و در سالیان اخیر مرمّت شده و به شماره 253-4/134 به ثبت تاریخى رسیده است. در میان بقعه، ضریح چوبى ساده‏اى قرار دارد که حدود سى سال قبل ساخته شده است. شالوده بنا از آجر، چوب، سنگ و خشت ساخته شده و در سالیان اخیر با گچ اندود گشته است. به اعتقاد اهالى، امامزاده ابراهیم از نوادگانِ امام سجّاد علیه‏السلاماست. زمین زیارتگاه حدود چهارصد مترمربّع مى‏باشد. متأسّفانه از سلسله نسب شخصیّت مدفون اطّلاعى حاصل نشد!

بقعه این امامزاده کنار دریاچه سفید رود و بر بالاى رشته کوهى که دِه قدیمى هرزویل نیز بر دامنه آن قرار دارد، بناى سفید رنگ امامزاده ابراهیم به صورت منفرد واقع است.

ساختمان اصلى امامزاده، اتاق کوچک مربّع شکل با پوشش قوسى کم‏خیز است. بر روى بام اتاق از خارج، گنبد بیضى شکل برپا و همه بنا با اندود گچ پوشیده شده است. کنار درِ ورودى امامزاده، بر روى دیوار بقعه، قطعه سنگ سیاه رنگى به شکل مثلّث دو پهلو با کتیبه‏اى بدین مضمون قرار دارد: «هوالعلى الف و سبعین سنة الهجرى (1070) این مکان شریف گشت تمام، بود حاجى محمّد ابن نبات باعث کار این خجسته نظام الهى بحق احمد
و آل بانیش را بهشت ساز مقام.»[1]

مشهور به «نجیب‏الدّین»[1]، بقعه این امامزاده در بالاى کوهى در انتهاى روستاى طرزکش، در دو کیلومترى جنوب گردنه کوهین و 37 کیلومترى شمال باختر قزوین با چشم انداز فوق العاده زیبا واقع شده است.

بقعه به صورت مربّع و به ابعاد 12×12 متر است و در آن از جانب مشرق رو به آبادى باز مى‏شود. درى نیز در جنوب بقعه تعبیه شده است.

در انتهاى بقعه، اتاقکى به ابعاد 4×4 متر ساخته شده و در وسط آن ضریح آهنى قرار دارد. بر فراز همین اتاق، گنبد شلجمى به قطر یک و ارتفاع 3 متر نصب شده که نماى آن آجرى و با رنگ سبز نقاشى شده است. زمین زیارتگاه بیش از پنج هزار متر مربّع است و به صورت قبرستان عمومى از آن استفاده مى‏ شود.