مزارات ایران و جهان اسلام

این مقبره زیبا در خیابان عاشورى شهر ضیاء آباد، در مجاورت پارک و ابهر رود واقع شده است.

بقعه به صورت برج مربّع شکلى به ابعاد 6×6 متر با درِ ورودى چوبى است که در بالاى در، یک ردیف مقرنس سینه کفترى با کمک آجر اجرا شده است. بر فراز بقعه، گنبد عرقچینى دو پوشه‏اى به قطر 5 و ارتفاع 3 متر است که سراسر با آجر تزیین شده و شالوده بنا از آجر و ساروج است. اخیرا میراث فرهنگى به مرمّت آن پرداخته و شهردارى شهر ضیاء آباد نیز پیرامون آن را پارک بزرگى ساخته است.

در محله پنبه‏ ریسه، بین میدان‏گاه و حمام میرزا کریم و طرف جنوب، مقبره پیرى است که به «مزار پیرسفید» معروف است. نام صاحب قبر معلوم نیست و به احتمال قوى  از آن یکى از بزرگان صوفیه است؛ شاید هم آرامگاه: «شیخ جمال الدین رشیق القطنى» باشد که یکى از دوازده تن مریدان شیخ نجم الدین کبرى و ساکن همین محلّه یعنى پنبه ریسه بوده و در سنه 650 ه . ق درگذشته است. آرامگاه مزبور، چهار طاق مسقفى است که با آجربنا شده و در وسط آن قبرى است که دور آن محجرى چوبى نصب گردیده است.

این مقبره بر روى تپّه‏اى قدیمى در مرکز شهر اسفرورین از توابع شهر تاکستان قرار گرفته است.

در کتاب سیماى بخش اسفرورین آمده است: «مزار شریف این سید بزرگ و عالم ربّانى بر روى تپّه قدیمى شهر اسفروین قرار گرفته و در حال حاضر مورد زیارت بسیارى از اهالى شهر و روستاهاى اطراف قرار گرفته است. این سید جلیل‏القدر به علت شفاى چند بیمار ناعلاج به تازگى دوباره مورد توجّه قرار گرفته و در حال مرمّت و نوسازى است و همچنین روایات و داستانهاى واقعى از داشتن کرامات ایشان ذکر گردیده است.» [1]

این بقعه در خیابان عاشورى شهر ضیاآباد، در مجاورت مقبره پیر و در میان پارک واقع شده است.

بقعه، بنایى ساده و کوچک به ابعاد 5×5 متر است که بر روى آن گنبد عرقچینى کوتاهى قرار دارد. دو صورت قبر در میان بقعه بود که متأسّفانه بر اثر بسته بودند دربِ بقعه از شخصیّت‏هاى مدفون اطّلاعى حاصل نشد و از چند رهگذر نیز سوال شد چیزى نمى‏ دانستند.

بقعه این امامزادگان در حدود پنج کیلومترى خارج از آبادى کنشکین، در میان مزاراع گندم و بر روى تپّه‏اى سنگى در 25 کیلومترى شمال باختر تاکستان واقع شده است.

بناى قبلى که از خشت و گل بود را در سالیان اخیر تخریب نمودند و بجاى آن مزار کرسى بلندى ساخته‏اند که یش از یک متر از کف صحن ارتفاع دارد و ایوان آن در جانب مغرب است. این بنا به صورت مربّع و به ابعاد 12×12 متر است که چندین پنجره در چهار جهت دارد و در وسط آن چهار ستون به فاصله 4 مترى از همدیگر جهت برقرارى سقف و گنبد خانه  احداث نموده‏اند. در میان این ستون‏ها، ضریح آهنى مشبکى به ابعاد 2×2 وارتفاع 2 متر نصب شده است. صندوق چوبى بقعه به جهت فرسودگى در کنارى نهاده ‏اند.

بقعه این امامزاده در میان روستاى مایان، در 12 کیلومترى جنوب شهر تاکستان واقع شده است.

شالوده بنا از سنگ لاشه و ملاط گل بود که کلاً تخریب شد و تلى از خاک در آمده است. در حدود سه دهه قبل، از رونق چشم‏گیرى برخوردار بود، و به گفته اهالى داراى گنبد، صندوق و حتى زیارتنامه بود. اهالى روستاهاى دیگر نیز به زیارت وى مى‏آمدند. امّا پس از تخریب دیگر کسى همّت بازسازى آن را نداشت و همچنان به صورت تلى از خاک رها شده است.

بقعه با شکوه و زیباى این امامزاده نزدیک میدان مرکزى شهر ضیاءآباد و در کنار خانه بهداشت بنیاد 15 خرداد واقع شده است.

بناى امامزاده بر روى صفّه طبیعى مرتفعى نسبت به اطراف خود برپا شده و اطراف آن را قبرستان وسیعى فرا گرفته بود که اینک تبدیل به خیابان، پارک و منازل مسکونى شده است. مقابل بقعه نیز درخت تنومندى وجود دارد که حکایت از اهمیّت بقعه مزبور دارد. ساختمان بقعه از دو قسمت تشکیل یافته است.

بقعه با شکوه این امامزاده در شمال روستاى حیدریّه[1] و در شرق شهر ضیاآباد به فاصله حدود یک کیلومترى از پل ورودى شهر، در میان باغات انگور و در کنار رودخانه فصلى و معروف ابهر رود با چشم انداز فوق العاده زیبا واقع شده است.

بقعه این امامزاده در حدود یک کیلومترى خارج از روستاى چنارسفلى، در ابتداى ریشه کوهى مشرف به روستا با چشم انداز مناسب واقع شده است.

شالوده بنا از سنگ لاشه و ملاط سیمان ساخته شده و به اندازه سه پلّکان از کف صحن ارتفاع دارد. بقعه به صورت مربّع و به ابعاد 5×5 متر است که درِ آن از جانب جنوب باز مى‏شود و ایوانى به ابعاد 2×5 متر و به ارتفاع 5/3متر دارد. در وسط بقعه صورت قبرى است که دور آن را با ضریح آلومینیومى به ابعاد 20/1×2 متر که توسّط خانمى که شفا یافته بود به بقعه اهدا کرده، محصور شده است.

بقعه زیباى این امامزاده، در انتهاى شهرک فارسجین، در 150 مترى شمالِ بقعه امامزاده عبداللّه‏، در حدود سه کیلومترى شهر ضیاء آباد، در 25کیلومترى شمال غربى تاکستان واقع شده است.

این بنا که از سنگ لاشه و ملاط گل و گچ کوبیده ساخته شده، از معمارى کاملاً متفاوتى با تمامى بناهاى موجود در منطقه برخوردار است. بقعه از خارج به صورت مدوّر به قطر هشت و از داخل به قطر شش متر مى‏باشد و حدود یک متر ضخامت دیوار آن است.

بقعه این امامزاده در میان روستاى سولى در بهان و در وسط گورستان واقع شده است.

بقعه به صورت کرسى بلند ساخته شده و شکل آن مربّع و به ابعاد 22×22 متر است و در هر جهت دو در تعبیه شده است.

در شمال غربى بقعه، از فضاى بزرگ شبستان مکانى به ابعاد 10×10 متر را با ایجاد یک فضاى کاذب و دیوار یک مترى جدا نموده و اتاقِ مرقد را تشکیل داده‏اند. بر روى این فضا، گنبد کلاه خودى بقعه را به قطر 4 و ارتفاع 4 متر تعبیه نموده‏اند و در ساقه آن چهار پنجره جهت نورگیرى احداث شده است.

بقعه این امامزاده در خارج از روستاى داغلان، در 19 کیلومترى باختر شهر قزوین و 15 کیلومترى شرق شهر تاکستان واقع شده و در بین اهالى به «امامزاده داغلان» مشهور است.

بنا نسبتا قدیمى و داراى ایوان، گنبد، شبستان، صحن و ضریح است.
ایوان بقعه که به عنوان ورودى اصلى بناست در جانب شرق قرار دارد و داراى سه درِ ورودى است. در بالاى درِ وسطى و بر روى چند ردیف کاشى لاجوردى با خط درشت نوشته شده: «مرقد مطهر امامزاده على اصغر بن موسى الکاظم علیه‏السلام تاریخ 1384 ه . ش» دور تا دور این ایوان سوره شمس بر روى سه ردیف کاشى لاجوردى اجرا شده و نماى خاصّى به آن داده است.

بقعه با شکوه و فوق العاده زیباى این امامزاده در انتهاى ده فارسجین به فاصله حدود سه کیلومترى ضیاآباد، در 25 کیلومترى شمال غربى تاکستان واقع شده است.

بناى امامزاده عبداللّه‏ در وسط قبرستان بزرگى قرار داشت که اطراف آن را دیوار کوتاه کاه گلى کشیده بودند، امّا در سالیان قبل به جهت عبور خیابان از وسط قبرستان، به دو قسمت تقسیم شده و در فاصله پنجاه مترى این امامزاده، بقعه امامزاده فضل‏اللّه‏ واقع شده است.

بقعه این امامزاده در ابتداى روستاى شیزند از بخش خرمدشتِ تاکستان، بر روى تپّه‏اى که اهالى مردگان خود را در آنجا دفن مى‏کنند واقع شده و چشم انداز آن فوق العاده زیباو دیدنى است.

بناى قبلى که از خشت و گل بود در سالیان اخیر تخریب شد و بجاى آن بناى کنونى به شکل مربّع و به ابعاد 18×18 متر ساخته شده که جهت برقرارى سقف چندین ستون تعبیه شد و در میان آنها ضریح آهنى به ابعاد 5/2×2 متر از مرقد محافظت مى‏ کند.

در انتهاى شهر خرم دشت و در میان قبرستان عمومى شهر، بناى با شکوه امامزادگان صالح و سلیمان واقع شده است.

بنایى بجا مانده از دوره صفویّه که شامل دو برج خوش ترکیب به قطر 5 وارتفاع تقریبى 8 متر است که یکى با گنبد عرقچینى و آن دیگر با گنبد کلا درویشى است. بین این دو گنبد یک سالن یا شبستان بزرگ به ابعاد 15×15متر تعبیه شده و این دو بقعه را توسّط درى به هم مرتبط مى‏سازد. شبستان الحاقى از دو جهت مغرب و مشرق داراى درى است. این بنا در سالیان اخیر توسّط سازمان میراث فرهنگى و صنایع دستى و گردشگرى مرمّت شده است.

در روستاى اصطلک از دهستان قاقازان غربى شهرستان قزوین، مزار متبرکى قرار گرفته که به سیّده فاطمه مشهور و معروف است. این زیارتگاه در فاصله 1500 مترى از مسجد امام زمان علیه‏السلام واقع شده و تاریخ بازسازى آن سال 1365 ه.ش است.

این بنا ک مربوط به عصر قاجار است. در زمینى به مساحت 65 متر ساخته شده که به شکل مربع مستطیل است. بقعه داراى گنبدى از نوع گرد با قطر 5/1 متر و ارتفاع 4 متر است. نماى خارجى گنبد بدون تزیین و نماى داخلى آن نقاشى است. این بقعه ضریحى از نوع چوبى دارد و مصالح اصلى به کار رفته در این بقعه آجر و آهن، یا سنگ و آهن است.

مشهور به «زین‏ العابدین»، بقعه این امامزاده در انتهاى روستاى قلات[1]،در 22 کیلومترى جنوب شهر تاکستان واقع شده است.

بنایى قدیمى و متعلّق به دوره قاجاریّه که از خشت و گل و آجر ساخته شده و در سالیان اخیر تعمیر شده است. بقعه از خارج به صورت مربّع و به ابعاد 8×8 متر و داراى چهار صفّه کوتاست و در هر صفّه شاه نشین یا سکویى احداث شده است. چهار زاویه بقعه را با ایجاد چهار گوشواره به دایره تبدیل نموده و در نتیجه گنبد زیباى بقعه را بر آن استوار ساخته‏ اند.

بقعه این امامزاده در میان روستاى کندر، در 7 کیلومترى شمال باختر تاکستان واقع شده است.

بناى قبلى که از خشت و گل و در سال 1381 خراب شده بود، توسّط صمد عسکرى تخریب شدو بناى جدیدى به صورت مستطیل و به ابعاد 9×14 متر ساخت شد که اتاقِ مرقد به ابعاد 5×5 متر است و الباقى فضا به صورت شبستان مى‏باشد. درِ بقعه از جانب مشرق باز مى‏شود و درى در سمت شمال در حال افزودن مى‏ باشند. تمام دیوار بقعه سنگ کارى شده و الباقى آن گچ اندود است.

مشهور به «شاهزاده افخم»، بقعه این امامزاده در انتهاى خیابان شهداى روستاى نرجه، در میان قبرستان، و در 26 کیلومترى شهر قزوین و 8 کیلومترى شهر تاکستان واقع شده است.

بنا، قدیمى و از آثار دوره قاجاریّه به شمار مى‏آید. شالوده بنا از خشت و گل و بخش‏هایى از آن، از آجر استفاده شده و شامل ایوانى به ابعاد 1×4 و ارتفاع 3 متر است که در آن از جانب جنوب باز مى‏شود و مستقیما به اتاقِ مرقد راه دارد. این اتاق به شکل مربّع و به ابعاد 4×4 متر مى‏ باشد. چهار زاویه بنا را با ایجاد چهار طاق‏نما به دایره تبدیل نموده و در نتیجه، گنبد کلاه‏خودى بنا به قطر 4 و ارتفاع سه متر بر آن استوار ساخته‏ اند.

مشهور به «امامزاده، جعفر»، بقعه این امامزاده درمیان روستاى ویرانه ابراهیم آباد، در 25 کیلو مترى شمال خاورى تاکستان واقع شده است.

بناى قبلى که از خشت و گل بود، بر اثر زلزله بوئین‏زهرا در سال 1357 ه . ش تخریب شد و به جاى آن بناى کنونى با طرح مربّع، به ابعاد 4×4 متر ساخته شد که بر روى آن گنبدى مخروطى به قطر 3 و ارتفاع 3 متر قرار دارد.
تمام نماى خارجى بقعه با آجر و سیمان تزیین گردیده و گنبد بنا نیز پس از گچ اندود، رنگ سبز شده است.