مزارات ایران و جهان اسلام

در هفت کیلومترى شمال شهر سارى، روستاى فیروزکنده واقع است که به دو قسمت بالا و پایین تقسیم شده است. در پایین محله روستاى فیروزکنده، زیارتگاه امامزاده ابراهیم و اسماعیل قرار گرفته است.

بناى قبلى امامزاده که از خشت و گل بوده را حدود هشت سال قبل تخریب و بجاى آن بناى جدیدِ مربع شکلى به ابعاد شانزده متر ساخته اند که در وسط آن صندوق چوبى به طول دو و عرض یک و ارتفاع 10/1 سانتى متر قرار دارد که متعلّق به حدود پنجاه سال قبل است. در بالاى این فضا، گنبد هرمى چهار ترک بنا به ارتفاع تقریبى پنج متر واقع شده که فاقد هر گونه تزیین است. زمین زیارتگاه حدود پنج هزار متر مربع است و دو طرف آن قبور مؤمنین قرار دارد و بقعه ى امامزاده در منتهى الیه این صحن واقع شده است.

در پنجاه کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در میان کوههاى ناجم روستاى ورنام سفلى قرار دارد. در کنار حسینیه یا مسجد محل، دور درخت بسیار تنومندى را با چوب نشان و نرده کشیده اند و قایل به مدفون بودن امامزاده اى هستند. ظاهراً در گذشته نزدیک درخت بقعه اى برپا بوده که تخریب شده است.^([1])

از صحّت و سقم این مزار و اینکه آیا واقعاً کسى در اینجا مدفون است آگاهى نیست. ظاهراً در مازندران هر جا که درخت تنومندى یافت شود مورد تقدیس و احترام اهالى است و این در شهرستان سارى به یک واقعیّت مبدّل شده است.

این بقعه در چهارده کیلومترى شمال خاورى شهر جویبار و در وسط روستاى عباسعلى کَش، میان گورستان عمومى محل واقع است.

بقعه هشت ضلعى تازه ساخت است که هر یک از اظلاع آن 4 و 8 متر و درب آن از جانب شمال باز مى شود و پنجره هایى جهت نورگیرى در سه جهت دارد. در جلوى بقعه مسجد بزرگى احداث نموده اند که ابعاد آن 22×10 متر است و دربى به حرم امامزاده تعبیه نموده اند.

بر بالاى بقعه، گنبد هرمى به ارتفاع پنج متر است که با حلب زرد مزیّن گشته و در مرکز آن گنبدى شلجمى به ارتفاع دو متر نصب نموده اند. در زیر همین گنبد قبر امامزاده قرار دارد که توسّط ضریح آلومینیومى از مرقد محافظت مى شود.

زمین زیارتگاه حدود سه هزار متر مربع است و بقعه و مسجد کرسى بلند است که به اندازه شصت سانتى متر از سطح حیات بلندتر و توسّط چهار پلکان به آن راه مى یابد. سرویسهاى بهداشتى در منتهى الیه حیاط قرار دارد و بسیار مرتب است.

شخصیّت مدفون در بقعه از دیرباز عباسعلى شهرت داشته حتّى نام روستا از نام امامزاده برگرفته شده است.

این بقعه در دوازده کیلومترى جنوب محمّد آباد (مرکز بخش دو دانگه)، در مرتفع ترین جاى روستاى میانا، در مسیر جاده میانا به سنگده، بر روى تپّه اى مشرف به روستاى میانا و پاجى، با چشم انداز فوق العاده زیبا و دیدنى و وصف نشدنى واقع شده است

این بقعه در چهل و یک کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در جاده چهاردانگه و خارج از روستاى سرخ ولیک بر روى تپّه اى واقع شده که چشم انداز آن فوق العاده زیباست.

بناى قبلى که از خشت و گل بوده را تخریب و بجاى آن بنایى هشت ضلعى با بام پشم سیمان (ایرانیت) در حال ساخت است. هر یک از اضلاع بقعه چهار متر و چندین پنجره در جهت هاى مختلف دارد. ایوان کوچکى به ابعاد 3×2 متر در جلوى بقعه احداث شده که به عنوان مدخل حرم از آن استفاده مى شود و درب آن از جانب مغرب باز مى شود. زمین این زیارتگاه حدود دویست متر مربع مى باشد.

این بقعه در چهل و یک کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در جاده چهاردانگه و خارج از روستاى سرخ ولیک بر روى تپّه اى واقع شده که چشم انداز آن فوق العاده زیباست.

بناى قبلى که از خشت و گل بوده را تخریب و بجاى آن بنایى هشت ضلعى با بام پشم سیمان (ایرانیت) در حال ساخت است. هر یک از اضلاع بقعه چهار متر و چندین پنجره در جهت هاى مختلف دارد. ایوان کوچکى به ابعاد 3×2 متر در جلوى بقعه احداث شده که به عنوان مدخل حرم از آن استفاده مى شود و درب آن از جانب مغرب باز مى شود. زمین این زیارتگاه حدود دویست متر مربع مى باشد.

به احتمال قوى او سیّد عبّاس بن ابراهیم العطّار بن على بن عبدالرحمن الشجرى بن قاسم بن حسن بن زید بن امام حسن(علیه السلام) است که در دستگاه حسن بن زید داعى از موقعیّت ممتازى برخوردار بوده است. وفات او باید در دهه ى آخر قرن سوّم هجرى باشد. شرح حال او و پدرش سیّد ابراهیم مدفون در سوچلما به تفصیل در این کتاب آمده است.^([1])

این بقعه ى زیبا در هیجده کیلومترى شهر محمّد آباد (مرکز بخش دو دانگه)، در خارج از روستاى مسکوپا و در میان جنگل واقع شده است. زمین این زیارتگاه حدود هزار متر مربع است که درختان آزاد زیادى در آن مشاهده مى شود.

بقعه از بیرون مربع و از داخل پنج ضلعى است. ایوان کوچکى با شش ستون چوبى آلت دار تعبیه نموده اند که بر روى آن شیر سرهاى افقى بارگاه به شکل ماهرانه اى چیده شده است. اشعار محتشم کاشانى از ابتداى سقف ایوان، تا آخرین ستون، به شکل لوزى سر تا سر ایوان و سپس در ابتداى سقف بکار رفته است.

این بقعه در نُه کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در مرتفع ترین جاى روستاى مرمت، در میان باغات مرکّبات واقع شده و چشم انداز آن فوق العاده زیباست

بنایى تازه ساخت، به شکل مستطیل و به ابعاد 9×5 متر است که بر بالاى آن گنبدى هرمى به ارتفاع حدود چهار متر قرار دارد. درب بقعه از جانب جنوب باز مى شود و بام بنا نیز پشم سیمان (ایرانیت) است. صندوقى چوبى از قبر محافظت مى کند که ارزش هنرى ندارد.

در پانزده کیلومترى شمال خاورى قائمشهر، و بیست و هفت کیلومترى شهر سارى، روستاى بزرگ و سرسبز ماچک پشت واقع است. در میان گورستان عمومى روستا و گلزار شهداى این آبادى، بقعه ى کوچک و قدیمى امامزاده ابراهیم، معروف به سه تن، قرار دارد که در نزد اهالى از احترام و قداست قابل توجهى برخوردار است.

بنا به شکل مربع به ابعاد پنج متر است که جلوى آن مسقّف و روباز و به شکل ایوان است که درب بقعه از همین ایوان باز مى شود.

این بقعه در پانزده کیلومترى شمال باخترى سارى، در میان گورستان عمومى روستاى گالش کلا واقع شده است.

بنایى تازه ساخت به شکل مستطیل به ابعاد 21×10 متر است که توسّط یازده پلکان به فضاى اوّل آن که به عنوان مسجد استفاده مى شود راه مى یابد و سپس درى به بقعه اصلى که مرقد امامزاده در آن است تعبیه نموده اند. بقعه شامل دو اتاق تو در تو است و چندین پنجره جهت نورگیرى دارد و پوشش بام آن حلب سر است. صندوق بلند چوبى بر روى قبر نهاده اند تا از مرقد محافظت شود که هیچ اثر هنرى ندارد.

این بقعه در چهل و پنج کیلومترى جنوب خاورى شهر نکا، در بالاى کوههاى روستاى سوچلما واقع شده و چشم انداز آن فوق العاده زیبا و دیدنى است، جز اینکه بیش از پانزده کیلومتر جاده خاکى دارد و در فصل زمستان تردد به آن امکان پذیر نیست.

بناى قبلى که از خشت و گل بوده را تخریب و به جاى آن بنایى ساده با بلوک سیمانى در سال 1380 هـ . ش ساخته اند. بام بقعه پشم سیمان (ایرانیت) و درب آن از جانب جنوب غربى باز مى شود. به جهت کرسى بلند بودن بقعه، توسّط چهار پلکان به حرم راه مى یابد. قبر امامزاده را در سه طبقه تعبیه نموده اند و دور آن را صندوقى به ابعاد دو در یک و بیست سانتى متر به ارتفاع یک و ده سانتى متر گذاشته اند.

این بقعه در بیست کیلومترى جنوب کیاسر (مرکز بخش چهار دانگه) بعد از روستاى ایلال و آغوز گله و در خارج روستاى سواسره واقع شده است.

در کوچه اى که حوزه علمیّه بزرگ امیرالمؤمنین (علیه السلام) در آن قرار دارد، پس از عبور از یک کیلومتر جاده ى بد خاکى، به بقعه تازه ساخت ساده اى مى رسیم که به ابعاد هفت در شش متر و شامل دو اتاق تو در تو است، قبر امامزاده بدون هیچ تزیینى در اتاق دوّم قرار گرفته که پارچه هاى سبز روى آن انداخته اند. بام بقعه پشم سیمان (ایرانیت) است و هیچ امکانات رفاهى در آن یافت نمى شود. چشم انداز بقعه فوق العاده زیبا است.

بناى ساده اى در انتهاى روستاى سنگ ریزه و در میان انبوه درختان آزاد، که ارتفاع برخى از آنها به بیش از چهل متر مى رسد، واقع شده است.

بقعه به صورت مربع مستطیل و شامل دو اتاق تودرتو است که مدفن امامزاده در وسط اتاق دوّم قرار دارد. پوشش بام بقعه حلب سر و جلوى آن را با استفاده از آهن و پشم سیمان (ایرانیت) تبدیل به ایوان نموده اند.

به جهت ارتفاع بلند درختان و شاخه و برگهاى زیاد آن، نور خورشید به ندرت به سطح همکف زمین مى رسد، همین امر باعث شده که تمام صحن هزار مترى حرم، سایه بانى براى زوّار باشد.

متأسّفانه از هویّت صاحب مرقد اطّلاع دقیقى حاصل نشد و اهالى او را از نوادگان امام موسى کاظم(علیه السلام) مى دانند و براى وى احترام فوق العاده اى قائل اند.

این بقعه در هفت کیلومترى جنوب باخترى شهر سارى، در خارج روستاى رود پشت و در میان درختان آزاد واقع شده است.

بنایى مستطیل شکل به ابعاد هفده در شش متر در دست ساخت است و زمین زیارتگاه حدود هزار مترمربع مى باشد. از هویّت خفته در آن اطّلاعى حاصل نشد.

این بقعه در شش کیلومترى شمال شهر سارى، در میان گورستان بزرگ روستا واقع شده است.

بنایى تازه ساخت، کرسى بلند و برج گونه است که ارتفاع آن هفت متر و ارتفاع تقریبى گنبد پنج متر است. نماى خارجى گنبد قیراندود (ایزوگام) شده و بر روى آن گنبد کوچک شلجمى از نوع حلب زرد گذاشته اند.

این بقعه در چهل و چهار کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، در ابتداى روستاى دنگسرک واقع است.

بنا متعلّق به دوره قاجاریّه و به شکل هشت ضلعى است که هر یک از اضلاع آن چهار متر و پوشش بام آن حلب سر است. شالوده بنا از خشت و گل و آجر است که در سالیان اخیر بخشهایى از آن را سیمان کارى و داخلش را گچ اندود کرده اند.

ایوانى که مدخل اصلى بقعه در آن است از مغرب باز مى شود و شامل اتاقى به ابعاد پنج در پنج متر و دو پنجره قدیمى در شمال و جنوب دارد. ارتفاع بقعه سه متر و بام آن پشم سیمان (ایرانیت) است. صندوقى چوبى در مزار نصب است که از قدمت چندانى برخوردار نیست. از هویّت خفته در آن اطّلاعى حاصل نشد.

این بقعه در سى و دو کیلومترى جنوب خاورى نکا، در انتهاى روستاى درزى کلا واقع شده است
بقعه، بنایى هشت ضلعى است که هر یک از اضلاع آن سه متر و درب آن از جانب مشرق باز مى شود. ارتفاع بعقه حدود چهار متر و پوشش و بام آن حلب سر است که ارتفاع آن دو متر و به صورت هرمى است. قبر امامزاده در آخر اتاق قرار دارد و صندوقى چوبى از آن محافظت مى کند. زمین زیارتگاه حدود ده هزار مترمربع است.

این بقعه قدیمى در بیست و هشت کیلومترى جنوب خاورى شهر کیاسر (مرکز بخش چهاردانگه) در میان گورستان تاریخى و بزرگ و خارج از روستاى کوهستانى و زیباى برد قرار گرفته است. این بقعه به ابن عبّاس نیز شهرت دارد.

بقعه به صورت مربع شکل و به ابعاد 4×4 متر است که از سنگ لاشه و خشت و گچ ساخته شده است. ارتفاع بقعه با احتساب گنبد عرقچینى آن حدود 5/3 متر است. چهار جهت آن باز بوده و در زاویه هاى آن طاقنمایى به چشم مى خورد.

قدمت بنا بدون شک مربوط به عصر صفویّه است و بر اثر دستبرد و حفاریهاى غیرمجاز، سنگ قبر قدیمى آن را شکسته و خود بقعه را نیز ویران ساخته اند.

این زیارتگاه در بیست و دو کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، نرسیده به آبادى خرچنگ، در کنار زمین فوتبال روستا قرار دارد.

بقعه، تازه ساخت و به صورت هشت ضلعى منتظم به ابعاد چهار متر و ارتفاع چهار متر است که درب آن از جانب جنوب باز مى شود.

این بقعه در هیجده کیلومترى شرق شهر سارى، در روستاى جامخانه، در کوچه ى شهید محمّد باقرى واقع شده است.

بقعه، اتاق ساده اى به ابعاد چهار در پنج متر است که بام آن را با پشم سیمان (ایرانیت) پوشانیده و در سال 1383 ساخته اند. از هویّت صاحب مرقد اطّلاعى در دست نیست.