امامزاده احمد فداله ـ دزفول { داسمورت}

بقعه این امامزاده در 125 کیلومترى شمال شرق دزفول، در یک کیلومترى جنوب شرقى روستاى داسمورت، از دهستان احمد فداله، بخش سردشت دزفول قرار دارد.

امامزاده احمد ـ مسجد سلیمان { بابا احمد}

مشهور به «بابا احمد»، بقعه باشکوه این امامزاده در 54 کیلومترى شمال شرقى مسجد سلیمان، بعد از روستاى شاه آباد سادات (سر شاه لالى)، در میان روستاى بابااحمد قرار دارد.

امامزاده احمد ـ شوشتر { گتوند}

مشهور به «پیر احمد»، بقعه این امامزاده در 35 کیلومترى شمال شوشتر و در شش کیلومترى خارج از شهر گتوند واقع شده است.

بنایى کوچک به ابعاد 3×3 متر با گنبد ضربى که روى آن یک گنبد اضافى دیگر نهاده اند. قطر دیوار بقعه حدود یک متر و در وسط آن صورت قبرى به اندازه 60 سانتى متر قرار دارد. گورستان بزرگ و بسیار قدیمى پیرامون بقعه مى باشد که قدیمى ترین سنگ قبر آن، سال 1200 هـ . ق را نشان مى دهد. از شخصیّت مدفون در بقعه اطّلاع دقیقى حاصل نشد; جز این که آقار اقتدارى با عنوان «بقعه پیر احمد گتوند» از او یاد کرده و شیخ محمّد مهدى شرف الدّین شوشترى در یادداشت هاى خطّى خود، از این بقعه نام برده است. معلوم نیست چگونه در سالیان اخیر به امامزاده پیر احمد معروف شده است.

منبع: آثار و بناهاى تاریخى خوزستان 1: 768.

امامزاده احمد ـ رامهرمز { زیرزرد }

مشهور به «شاهزاده احمد و شاه جنّیان»، بقعه این امامزاده در 10 کیلومترى جنوب غربى رامهرمز و در خارج از روستاى زیرزرد قرار دارد.

بقعه به صورت هشت ضلعى و در سالیان اخیر ساخته شد و ابعاد هر ضلع آن 4 و ارتفاع آن 6 متر مى باشد. در میان بقعه، دو ستون جهت بر قرارى سقف و گنبدخانه تعبیه شده است. بر فراز بقعه، گنبد عرق چینى به قطر 2 و ارتفاع 5/3 متر احداث گردیده و در زیر آن، صورت قبرى است که با بلوک از کف بقعه بالا آورده اند و پارچه سبز نهاده اند.

امامزاده احمد ـ باغملک {مال آقا }

بقعه این امامزاده در 14 کیلومترى شمال غربى باغملک، در میان روستاى مال آقا، از دهستان ابوالعبّاس واقع شده است.

کنار محوّطه اى باز، دور یک قطعه از زمین را سنگ چین نموده اند و معتقدند که در آن جا امامزاده اى مدفون است. ظاهراً این مکان به خواب چند نفر از اهالى روستا آمده و سپس سنگ چین کرده اند و قصد ساختن بقعه اى دارند.

امامزاده احمد ـ باغملک  {طلاوردو }

مشهور به «شاه احمد»، بقعه این امامزاده در روستاى طلاوردو، روى تپّه اى کم خیز، با چشم انداز زیبا واقع شده است.

بنایى زیبا و کوچک که به جا مانده از دوره قاجاریّه مى باشد که شالوده آن از سنگ لاشه و ملاط گچ ساخته شده است. بقعه در عین کوچکى، شامل ایوان، گنبد، شبستان و حرم مى باشد. ایوان بقعه رو به جانب شمال قرار دارد و ارتفاع آن دو متر و به ابعاد 4×5/1 متر با دو شاه نشین در جانبین آن است. پس از عبور از ایوان، به شبستان کوچکى به ابعاد 3×4 متر مى رسیم که توسّط یک دالان کوچک، به اتاق مقبره راه مى یابد که براى رفتن به داخل آن باید کاملاً خم شد. اتاق مقبره به ابعاد 3×3 متر است که روى آن گنبدى به صورت عرق چینى و از خارج به صورت مخروطى مدوّر (به صورت پلّکانى) به ارتفاع 5/2 متر قرار دارد که با سنگ سفید نقّاشى شده است. اهالى اعتقاد کامل به زیارتگاه دارند; جز این که از سلسله نسب شخصیّت مدفون در آن چیزى نمى دانند.

امامزاده احمد ـ اندیمشک {دشت لاله }

مشهور به «شاهزاده احمد، شاه چراغ، امامزاده پاپى، گگ احمد و امامزاده درب گنبد»،(1) بقعه باشکوه و زیباى این امامزاده در 79 کیلومترى شمال غرب شهر اندیمشک، در دشت لاله، از دهستان مازو بخش الوار گرمسیرى واقع شده و چشم انداز آن فوق العاده زیبا و دیدنى ، در دل رشته کوه زاگرس و در حد فاصل استان‌های لرستان و خوزستان قرار دارد. در مجاورت این بقعه نیز چشم‌انداز طبیعی بسیار زیبایی از دشت پوشیده از درختان بلوط با آب و هوایی معتدل وجود دارد.

امامزاده ابوطالب و حسین ـ بهبهان  {خیابان امام حسین(ع) }

مشهور به «شاهزاده ابوطالب و حسین»، بقعه این امامزادگان در خیابان امام حسین(علیه السلام)شهر بهبهان قرار دارد. هم چنین این امامزادگان به «پیرک کربلایى سلمان» نیز خوانده مى شود; زیرا خادم اوّلیه این امامزاده مرحوم کربلایى سلمان بوده است.

امامزاده ابوالقاسم ـ مسجد سلیمان  {سرشاه لالى }

مشهور به «شاه ابوالقاسم»، بقعه باشکوه این امامزاده در 47 کیلومترى شمال شرقى مسجد سلیمان بر بالاى تپّه اى در خارج از روستاى سرشاه لالى (شاه آبادسادات) با چشم انداز فوق العاده زیبا و دیدنى قرار دارد.

امامزاده ابوالقاسم ـ رامهرمز  {شاه ابوالقاسم }

مشهور به «شاه ابوالقاسم»، بقعه این امامزاده در 35 کیلومترى جنوب غرب شهر رامهرمز و در میان روستاى شاه ابوالقاسم قرار دارد.

بنایى قدیمى از خشتوگل که در دوره قاجاریّه ساخته شد و شامل ایوان، گنبد، اتاق و صحن است.

امامزاده ابوالحسن ـ شوشتر {جنّت مکان }

مشهور به «شاه ابوالحسن»، بقعه این امامزاده در 25 کیلومترى شمال شهر شوشتر و در میان روستاى جنّت مکان (جلکان) قرار دارد.

امامزاده ابوالبشیر ـ دزفول  {هفت تپّه }

بقعه زیباى این امامزاده در خارج از آبادى هفت تپّه و در میان باغات سیفى، با چشم انداز زیبا و دیدنى واقع شده است.

امامزاده ابراهیم عالى ـ ایذه {بى زى تک }

مشهور به «بران عالى»، این بقعه در پنج کیلومترى جنوب شرقى شهر ایذه، در خارج روستاى بى زى تک و روى تپّه اى بلند که چندین تپّه کوچک و بزرگ پیرامون آن را فراگرفته، قرار دارد.

امامزاده ابراهیم- هندیجان {جیری علیا }

مشهور به " شاه ابراهیم " ، بقعه این  امامزاده در روستای جیری علیا  از بخش چم خلف عیسی شهر هندیجان واقع شد ه است.

بنایى قبلى که از خشت وگل ساخته شده بود و داراى گنبد، ایوان و حرم بود، در سالیان اخیر تخریب گردید و به جاى آن، بناى کنونى به ابعاد 25×25 متر در حال ساخت است. در وسط آن، بین ستون هایى که جهت احداث گنبدخانه تعبیه شده، ضریح آهنى به ابعاد 1×2 متر قرار دارد.

امامزاده ابراهیم ـ بهبهان  {خیابان عدالت }

مشهور به «شاهزاده ابراهیم»، بقعه باشکوه این امامزاده در خیابان عدالت شهر بهبهان قرار دارد.

بنایى مجلّل و قدیمى که به جا مانده از دوره صفویّه و شامل ایوان، گنبد، حرم و صحن است. مرقد امامزاده در اتاقى به ابعاد 8×8 متر قرار دارد که چهار زاویه آن را با ایجاد چهار طاق نما به دایره تبدیل نموده و در نتیجه، گنبد شلجمى بنا به قطر 6 و ارتفاع 8 متر را بر آن استوار ساخته اند. در ساقه گنبد تعداد هشت پنجره مشبّک گچى تعبیه شده است. کف و ازاره حرم با سنگ مرمر پوشش یافته و الباقى دیوار، داراى رسمى بندى و نقّاشى مى باشد. در وسط بقعه، ضریح آلومینیومى به ابعاد 2×2 متر با رنگ طلایى قرار دارد.

امامزاده ابراهیم ـ باغملک { منجنیق }

بقعه این امامزاده بر فراز تپّه اى در شهر منجنیق، با چشم انداز فوق العاده زیبا قرار دارد.

بنایى قدیمى و به جا مانده از دوره صفویّه است که ظاهراً قبل از آن نیز وجود داشت و سپس در زمان صفویّه بازسازى شده است.

امامزاده ابراهیم ـ باغملک{ سرحانى }

بقعه این امامزاده در بالاى تپّه اى خارج از روستاى سرحانى، با چشم انداز فوق العاده زیبا واقع شده است.

بنایى زیبا و قدیمى و به جا مانده از دوره صفویّه که شامل ایوان، شبستان و حرم مى باشد. ایوان بقعه رو به جانب شمال باز مى شود و طرفین آن، دو در کوچک تعبیه شده و به شبستان کوچک بقعه که به ابعاد 5×6 متر است، راه مى یابد. شبستان داراى طاق بندى و توسّط 2 پلّکان به عمق حرم راه مى یابد. اتاق مرقد یا حرم به صورت مربّع و به ابعاد 4×4 متر مى باشد که چهار زاویه آن را با ایجاد چهار طاق نماى کوچک به هشت ضلعى تبدیل نموده و سپس گنبد بنا را که از داخل به صورت چترى و 18 پَر است، بر آن ساخته اند.

گنبد بنا از خارج به صورت مطبق و در 12 پلّکان، به ارتفاع تقریبى 4 متر طرّاحى شده است. در ضلع غرب و شرق اتاق، چهار طاقچه کوچک قرار دارد که ظاهراً جهت روشن کردن شمع مى باشد. در وسط بقعه صورت قبرى است که به اندازه 60 سانتى متر از کف بقعه ارتفاع دارد و روى آن پارچه سبز انداخته اند. قبر مرحوم آقا سیّد میرزا مرعشى در شبستان بقعه قرار دارد. زمین زیارتگاه حدود دویست مترمربّع است که به عنوان قبرستان مورد استفاده قرار مى گیرد. متأسّفانه از سلسله نسب شخصیّت مدفون در بقعه اطّلاع دقیقى حاصل نشد!

امامزاده ابراهیم ـ ایذه{کارتا}

مشهور به «سلطان ابراهیم»، بقعه باشکوه این امامزاده در 42 کیلومترى شهر ایذه، در جنوب روستاى صالح به نام کارتا، روى تپّه اى طبیعى با چشم اندازى زیبا واقع شده است.(1)

بنا، قدیمى و متشکّل از دو گنبدخانه و اتاق هاى ورودى است که هر یک به یکدیگر راه دارند. بناى اصلى و بزرگ، متعلّق به سلطان ابراهیم مى باشد. در قسمت پشت بنا، مرقد سیّد شرف الدّین که کوچک تر است، قرار دارد. شالوده بنا از سنگ لاشه و ملاط گچ ساخته شده و در تعمیرات اخیر، بخشى از آن با سیمان اندود گردیده است.

امامزاده اباذر ـ بهبهان -دشت فریدون -

بقعه این امامزاده حدود 35 کیلومترى شهر بهبهان، خارج از بخش دشت فریدون و نزدیک آبادى سردشت زیدون واقع شده است.

بنایى نسبتاً قدیمى و باشکوه، با حرم و رواق هاى نسبتاً کهنه و سردرِ کاشى کارى شده و حیاط و ایوان است. جلوى بنا، ایوانى سرتاسرى به طول 16 متر با دو غرفه جانبى ساخته شده است. در دو طرف ایوان، پایه هاى دو مناره با پوشش کاشى به جاى مانده است. نماى بنا با کاشى هایى به رنگ سبز، سیاه، سفید و زرد به سبک دوره قاجاریّه کاشى کارى شده و ایوان و غرفه هاى جانبى نیز با گچ برى طاقچه نماها و آیینه کارى تزیین گردیده است. درون حرم نیز مقرنس کارى و آیینه کارى نفیسى از دوره قاجاریّه دارد. بالاى حرم، گنبدى شلجمى ساخته شده است. پوشش ایوان توسّط طاق پیش و پس، مرکّب از سه طاق پیش و سه طاق پس، صورت گرفته است.

کتابشناسی حضرت خضر (ع)[1]

یکم-کتاب­ها

1. آیین مریدی و مرادی در تصوف با نگاهی به داستان موسی و خضر (ع)، علی ساجدی، مشهد، سخن‌ گستر، 1387، 240ص، وزیری.
2. اثمد العین ببیان نبوه الخضر و اسم ذی القرنین، عبدالله الغماری، تحقیق و تعلیق عبدالله حلمی حسن الشریف، بی­جا، دارالفتح، 1426ق.، 259ص.
3. اسرار العشق، تفسیر سوره یوسف و تفسیر آیات مصاحبه خضر و موسی و منتخبی از مثنویات و غزلیات و منظومه روح‌العرفان، اسدالله ایزدگشسب،  به کوشش عبدالباقی ایزدگشسب، تهران، رودکی، 1360، 180ص، وزیری.
4. اصول التصوف فی القرآن الکریم والسنه المحمدیه معالم الصوفیه فی قصه سیدنا موسی و الخضر علیهما السلامی، جوده محمد ابوالیزید المهدی، طنطا، بی­نا، 64ص.
5. با خضر راه در طور علم، مرجان درستی‌مطلق، تهران، مولف، 1391، 50ص، پالتویی.
6. بین الخضر و موسی، او الحقیقه والشریعه، محمود شلبی، صیدا؛ بیروت، منشورات المکتبه العصریه، بی­نا، 64ص.
7. تاریخچه محله و مسجد خواجه خضر کرمان، محمد دانشور، کرمان، مرکز کرمان­شناسی، 1389، 368ص، وزیری.
8. تحقیق پیرامون خضر نبی (ع) و نقش او در دولت امام زمان (عج)، محمدمهدی بهداروند، قم، لاهیجی، 1380، 174ص، رقعی.
9. تحقیقی پیرامون حیات و وفات خضر، محمدانور بدخشانی، ترجمه محمدبلوچ فیض، تربت جام، خواجه عبدالله انصاری، 1391، رقعی.