مزارات ایران و جهان اسلام

وى که با نه واسطه به امام زین العابدین(علیه السلام) نسب مى رساند در شهر هوسم (رودسر امروزى) به سال 423 هـ .ق قیام نمود و توانست تمام منطقه دیلم را متصرّف شود و حکومتى برپا نماید. وى به امام ناصر هوسمى مشهور شد و امام فخررازى از او بعنوان الحسین ابوعبدالله المحدّث الزیدى یاد مى کند.^([2])

علّامه سیّدمجدالدّین منصور مؤیّدى در کتاب خود درباره وى چنین مى نویسد:

«وى در هوسم = رودسر به سال 423 هـ .ق قیام کرد و در مجلسش بالغ بر هیجده مجتهد و عالم بود. او عاقبت در سال 473 هـ .ق وفات یافت و در رودسر نزدیک مشهد امام ابى عبدالله داعى به خاک سپرده شد.»^([3])

در کتاب سادات متقدّمه گیلان آمده است:

«در سال 423 هـ .ق ابوعبدالله الحسین الناصر زعامت شیعیان را در شرق گیلان بعهده گرفت و به تدریج دامنه حکومت وى گسترش یافت. وى امر به بناى مساجد در روستاها نمود که در آنجا نماز جمعه اقامه نمایند. زیرا تا آن زمان به امر نیاى بزرگش نماز جمعه را فقط در مساجد شهرها برگزار مى کردند. اسپهبد وقت طبرستان، دختر خود را به نکاح او در آورده بود. سیّد ناصر دستور داده بود که مردم گیلان قرآن مجید را از حفظ بدانند و بخوانند و او براى حافظین قرآن از بیت المال وجهى براى ارتزاق مى پرداخت. قریب چهل سال پیشوایى کرده و عاقبت در سال 472 یا به روایتى 476 وفات نمود.»^([4])

آرامگاه او اکنون در شهر رودسر در وادى ملاامیره واقع است. به نوشته میرظهیرالدّین فرزند کارکیا امیر سیّد احمد، حاکم شرق گیلان به نام بوسعید که حوالى سال 840 هـ .ق فوت کرده بود، او را در جوار سیّدحسین ناصر به خاک سپردند. «عمارت عالى بر آنجا بساختند و حفاظ را وظائف مقرّر کردند تا متّصلة لامنفصلة به او از قرآن مجید روح آن نتیجه آل رسول را شاد گردانند.»^([5])

و نیز در سال 886 هـ .ق کار کیاسلطان حسین، حاکم گرجیان که وفات یافت او را نیز به مزار حسین ناصر آوردند و به خاک سپردند.^([6]) با این دو نقل معلوم مى گردد که تا قرن نهم هجرى مزار سیّد حسین ناصرهوسمى از مزارات مشهور گیلان و هوسم بوده است.