مزارات ایران و جهان اسلام

بقعه این امامزاده در میان روستاى شهرآباد بزرگ، در 20 کیلومترى غرب شهر شهریار، در مسیر جاده ترانزیت غرب کشور واقع شده است.

این بقعه در مساحتى حدود 4000 متر مربع قرار دارد و زیر بناى آن حدود 100 متر مربع است. بناى قدیمى بقعه داراى گنبد خشتى و فاقد گلدسته است و در سال‏هاى اخیر بازسازى گردیده است. بناى این بقعه جزو آثار باستانى است.

بقعه با شکوه امامزاده حمزه رضا  علیه ‏السلام در روستاى زیارت (از دهستان زیارت، بخش مرکزى)، در یک کیلومترى جادّه اصلى شیروان ـ فاروج و در 5 کیلومترى شمال غرب شهر شیروان واقع شده و از زیارتگاه‏هاى مشهور استان خراسان شمالى و شهر شیروان است.

این بنا مجموعه‏اى مرکّب از حرم چهار گوش به طول هر ضلع هشت متر است که با واحدهاى پیرامون به وسیله درگاه‏هایى با عمق زیاد در ارتباط است. ارتفاع مقبره تا زیر گنبد، 5/7 متر و بلندى آن حدود  5/8 متر است که تماما از آجر و گچ و چوب ساخته شده است.

مشهور به «میر حمزه»، بقعه این امامزاده در شمال قبرستان شهر لار و در کنار جنوبى کانال لار قدیم واقع شده که مسجد جدیدى آن را در بر گرفته است.

ساختمان این بقعه که از دوره صفویّه بجا مانده و داراى تزیینات کاشیکارى بود، در سالیان اخیر تجدید بنا گردید و به شکل امامزاده میر على بن حسین ساخته شد.

این بقعه در میان درّه‏اى در خارج از روستاى چنگلوا از توابع بخش مرکزى شهرستان کهگیلویه و در میان قبرستان قدیمى آن واقع شده است.

ساختمان بقعه از خارج به صورت هشت ضلعى و از داخل به صورت مربع است.
چند اتاق در غرب و جنوب و ایوانى در ضلع شمال بقعه قرار دارد. با یارى ترنبه ‏ها طرح زیر گنبد به هشت ضلعى تبدیل و گنبد بنا بر آن استوار شده است. در حاشیه زیر کاربندى پایین سقف، نقش و نگاره‏هاى اسلیمى وجود داشته که به صورت لایه‏هاى گچى فرو ریخته و هنوز قسمتى از آن باقى مانده است.

این بقعه در میان قبرستان عمومى روستاى میناباد، حدود مرزى ایران و آذربایجان، در شمال شرقى شهر نمین واقع شده و بسیار مورد توجّه اهالى است.

ساختمان قدیمى بقعه در سال 1379 ه . ش به دلیل فرسودگى تخریب شد و بناى کنونى با مصالح بومى در همان محل در تپه مشرف به روستا و در میان قبرستان، ساخته شد. بناى کنونى مستطیل شکل و به ابعاد تقریبى 5×8 متر است و دو پنجره در جانب جنوب و شرق دارد.

بقعه این امامزادگان در دو کیلومترى شرق روستاى طایقان، و در 41 کیلومترى شمال باختر دلیجان و 39 کیلومترى شهر محلات واقع شده است.

ساختمان بقعه شامل یک بناى ایوان دار شمالى است که ابعاد 9/4×4 متر است و در بالاى آن گنبد شلجمى کوتاهى قرار دارد. در چپ مرقد، فضاى به عمق 5/1 متر قرار دارد که به صورت یک پستو است. در وسط بقعه، مرقد امامزادگان قرار دارد و حدود پنجاه سانتى متر از کف بقعه ارتفاع دارد و با گچ اندود شده و در آن ضریح فلزى ساده‏اى نصب است.

این بقعه در چهار کیلومترى خاورى شهر سارى، در حدود 5/1 کیلومترى جادّه اصلى نکا به سارى، در میان قبرستان عمومى روستاى آب بندانسر قرار دارد.

بقعه به شکل مستطیل به ابعاد 15×8 متر که درب آن از جانب مشرق باز مى ‏شود.
در سه جهت بقعه پنجره‏هایى تعبیه کرده‏اند و قبر امامزاده در انتهاى بقعه قرار گرفته و صندوقى چوبى به طول دو، عرض 20/1 و ارتفاع 30/1 سانتى‏متر از مرقد محافظت مى‏ کند.

بقعه با شکوه و زیباى این امامزادگان در خارج از روستاى تورزن و در حدود 56 کیلومترى شهر اردستان واقع شده و چشم انداز آن بسیار زیبا و دیدنى است.

ساختمان بقعه که داراى دو گنبد، دو گلدسته، ایوان، حرم و صحن است، مورد توجّه اهالى و در سالیان اخیر مرمت شده است. ایوان و صحن اصلى بقعه در جانب شمال واقع شده و در دو طرف آن دو گلدسته به ارتفاع 14 متر احداث شده که سراسر با کاشى‏هاى زیباى لاجوردى در زمینه گل و بوته و اسماء جلاله تزیین شده است.

معروف به «امامزاده هندى کُش»، بقعه این امامزاده در دامنه کوهى در 5 کیلومترى جاده درود به بروجرد، در منطقه‏اى خوش آب و هوا، با چشم‏انداز بسیار عالى و طبیعت بکر که به صورت پارک جنگلى است، واقع شده و بسیار مورد توجّه اهالى است.

علّت شهرت امامزاده به هندى کُش بدان جهت است، در زمانى که قصد احداث راه‏آهن را در منطقه داشتند، عدّه‏اى هندى که از کارگران راه آهن بودند، جهت تفریح و خوش گذرانى به نزدیک امامزاده آمدند و شروع به پایکوبى و شادى نمودند و امامزاده را به تمسخر گرفتند.

بقعه با شکوه این امامزاده در 5 کیلومترى شمال غرب شهر بلداجى، نزدیکى روستاى کلبى بک، در 41 کیلومترى جنوب غربى شهر اردل در بالاى کوهى مرتفع با چشم انداز فوق العاده زیبا و دیدنى واقع شده است.

این زیارتگاه از مهم‏ترین بقاع متبرکه استان چهار محال و بختیارى است و قدمت آن به دوره تیموریان باز مى‏گردد که در زمان صفویّه تجدید بنا شده و در دوره‏هاى بعد تا سالهاى اخیر نیز بارها مرمّت و بازسازى شده است.

بقعه این امامزاده در 1300 مترى ضلع غربى روستاى کجیران و در سینه‏کش ضلع شرقى پیله دره (دره بزرگ) و بر بالاى صخره سنگى بنایى وجود دارد که به امامزاده حمزه و عبدالله مشهور است و بنا به گفته متولى امامزاده این دو بزرگوار از فرزندان امام موسى بن جعفر  علیه‏السلام هستند.

بناى امامزاده شامل برجِ مقبره‏اى دایره‏اى شکلى مى‏باشد که با مصالح سنگ لاشه و گچ سنتى ساخته شده و بر خلاف دیگر برج‏هاى مقبره‏اى فاقد گنبد مى‏باشد. اهالى مى‏گویند حدود 35 سال پیش این بنا گنبد داشته اما پس از آن به علّت بى‏توجهى فرو ریخته است.

مشهور به «آقا سیّد حمزه و آقا سیّد سلیمان»، بقعه این امامزادگان در میان روستاى نِفوت از توابع شهر صومعه‏ سرا واقع شده است.

ساختمان بقعه به مساحت 288 مترمربع در حال بازسازى است. ضریح مشبک چوبى بر روى مرقد امامزادگان قرار دارد که براساس کتیبه موجود، تاریخ ساخت آن سال 1272 ه . ق است. این بقعه در قطعه زمینى به مساحت حدود هشت هزار مترمربع قرار دارد و اطرافِ آن را قبرستان عمومى روستا در برگرفته است. قسم اعظم این زمین متعلّق به مسجدى است که در نزدیکى امامزاده واقع شده و صحن آن با مسجد مشترک است.

مشهور به «حمزه رضا و حاجى رضا»، بقعه این امامزادگان در جنوب غربى روستاى خاتون آباد، در کنار جاده آسفالته تهران ـ مشهد واقع شده و در صحن آن درختان متعددى وجود دارد که فضاى مناسبى را ایجاد نموده است.

ساختمان بقعه با طرح مستطیل شکل آجرى، مشتمل بر ایوان و گنبد مدور آبى رنگ است که توسّط افراد خیّر منطقه بازسازى شده و دو طرف ایوان 4 طاقنما با 4 درب تعبیه شده که قسمت پیشانى ایوان و طاقنماها فرو ریخته و نیاز به مرمت اساسى دارد. دو طرف حرم را دو مسجد در برگرفته و ضریح بقعه فلزى است. بناى اولیه این بقعه متعلّق به دوره صفویّه بوده و در فهرست بناهاى تاریخى ـ فرهنگى میراث فرهنگى به ثبت رسیده است.

این آرامگاه در یک کیلومترى جنوب خاورى نکا، در میان گورستان عمومى روستا آبلو واقع است. در گذشته امامزاده به سیّد حمزه شهرت داشته[1]، اما در سالیان اخیر به حمزه رضا خوانده مى ‏شود.

بناى قبلى و قدیمى که از خشت و گل بوده را تخریب و به صورت هشت ضلعى کرسى بلند به ابعاد سه متر و ارتفاع سه متر با گنبدى شلجمى به ارتفاع تقریبى هفت متر ساخته‏اند. درب آن از جانب شمال شرق باز مى‏شود و توسّط هشت پلکان به بقعه راه مى ‏یابد.

در چهارده کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در کنار جادّه اصلى هولار به دودانگه، مزار باشکوه امامزاده حمزه رضا قرار دارد.

این بناى زیبا در مجاورت پاسگاه انتظامى هولار قرار گرفته و شامل ایوان، گنبد، حرم، صحن مشجّر و دیگر امکانات رفاهى است.

بنا در سال 1359 ه . ش پس از تخریب بناى قدیم ساخته شد و شامل ایوان کوتاه و مناره‏اى به قطر تقریبى شش متر و ارتفاع پانزده متر است که گنبدى کلاه‏خودى بر ساقه‏اى چهل سانتى‏مترى قرار دارد. ارتفاع گنبد حدود شش متر و قطر آن چهار متر است و فاقد تزیینات مى‏باشد و نماى خارجى آن را تنها با رنگ سبز نقّاشى نموده ‏اند.

مشهور به «حمزة بن موسى  علیه ‏السلام»، بقعه با شکوه این امامزاده در قلب شهر عشق آباد، در خیابان شهید على اصغر مهر آبادى، در 20 کیلومترى جنوب شهر نیشابور واقع شده است.

بناى قبلى که از آجر و بسیار کوچک بود، در سال 1386 تخریب شد و بجاى آن بناى باشکوه کنونى که به صورت 8 ضلعى است ساخته شد. هر یک از اضلاع آن 8 متر و ایوانى در جنوب بقعه تعبیه شده که طول آن 8 و پهناى آن 2 و ارتفاع آن 6 متر است. این ایوان، دور تا دور بقعه امتداد دارد و مدخل اصلى بقعه در جنوب شرق واقع شده که توسّط 4 پلکان به آن راه مى‏یابد. دور تا دور بقعه، چهار در و چندین پنجره جهت نورگیرى تعبیه شده است.

مشهور به «سید حمزه»، بقعه این امامزاده در انتهاى روستاى بار در محلّه باغچه و در میان قبرستان متروکه، در 62 کیلومترى شهر نیشابور واقع شده است.

ساختمان بقعه که از خشت و گل ساخته شده بود حدود صد سال قبل تخریب شد و تنها بقایایى از ایوان و چند ستون آن باقى مانده است.

مشهور به «بابا حمزه»، بقعه این امامزاده در میان قبرستان تاریخى روستاى کایدان، در 43 کیلومترى غرب شهر لردگان واقع شده است.

بنا از سنگ لاشه و ملاط گل و ساروج ساخته شده و به صورت برج مربّع شکل از داخل است که بر روى آن گنبد هرمى چهار ترک و به صورت مخروطى یا هرمى از خارج است. درِ بقعه از جانب جنوب باز مى‏شود و پنجره‏اى در جانب شمال دارد. قطر دیوار بقعه بیش از 50 سانتى متر است.

مشهور به «شاه حمزه»، بقعه این امامزاده در میان تنگه‏ اى به نام «تنگ نالى» در روستاى شوار کمر زرد و کوه نیر، مجاور جاده جدید سرفاریاب به یاسوج واقع شده و از موقعیت طبیعى بسیار جالبى برخوردار است.

ساختمان اصلى بقعه به شکل مربع و به ابعاد 5×5 متر مى‏باشد و در بالاى آن گنبدى شبیه به کله قندى متمایل به قیفى به ارتفاع 5 متر قرار دارد که با آجر و گچ ساخته شده و در زیر آن مرقدِ امامزاده قرار دارد که بر روى آن ضریح آلومینیومى کوچکى نصب شده است.