مزارات ایران و جهان اسلام

این بقعه در هشت کیلومترى جنوب باخترى شهر نکا و در قلب روستاى قلعه سر بالا قرار گرفته است. بناى تازه ساختى در میان درّه است که شامل دو اتاق تو در تو است و درب آن از جانب جنوب باز مى شود. مرقد در اتاقى به ابعاد 5×4 متر قرار دارد و به اندازه شصت سانتى متر بالا آورده اند و بام آن را پشم سیمان (ایرانیت) زده اند.

از ویژگیهاى این حرم ساده، فضاى پرطراوت و زیباى پیرامون آن است که چشمه اى بنام بادو و آغوزبن در مجاورت بقعه جارى است. اهالى آب چشمه را متبرّک دانسته و جهت شفاى امراض از آن استفاده مى کنند.

در ده کیلومترى شمال شهر سارى، در سمت راست جاده فرح آباد، روستاى سرسبز ولش کلا قرار دارد. در میان گورستان عمومى روستا، زیارتگاه تازه ساخت امامزاده سیّد میر سلیم واقع شده که از آن به سیّد المرسلین^([1]) یاد مى کنند.

بناى قدیمى که از خشت و گل بوده را خراب و بجاى آن بقعه مربع شکل بزرگى ساخته اند که ارتفاع آن پنج متر است و شبیه به انبار است تا بقعه امامزاده!! در گوشه اى از این بنا، اتاق روبازى به طول و عرض دو و نیم متر ساخته اند که مدفن امامزاده در وسط این فضا قرار دارد و پارچه هاى سبز بر روى قبر امامزاده انداخته اند.

این زیارتگاه در دو کیلومترى جنوب شهر سارى، در انتهاى روستاى آهى دشت، پس از مجموعه فرهنگى ورزشى روستا واقع شده و چشم انداز آن فوق العاده زیباست.

بنایى برج گونه به ارتفاع هشت متر است که پنج متر آن را گنبد کلاه خود بقعه تشکیل مى دهد. درب بقعه از جانب شرق باز مى شود و سه پنجره در سه جهت دارد. زمین زیارتگاه حدود دو هزار متر مربع است که درختان آزاد زیادى در آن مشاهده مى شود. در وسط بقعه ضریح آهنى به طول دو و عرض پنجاه سانتى متر و ارتفاع یک و نیم متر قرار دارد. نماى خارجى گنبد قیر اندود است که با رنگ سبز نقاشى شده است. در کنار بقعه مسجد بزرگ نیمه سازى است که همان طورها شده است.

یکى از مزارات باشکوه و زیباى شهرستان سارى، امامزاده زین العابدین است که در خیابان جمهورى واقع شده است. این بنا چهار ضلعى با گنبد رُک هشت ضلعى به ارتفاع 20 متر است که از لحاظ ساختمانى و تزیینات کاشیکارى و صندوق و درِ نفیس چوبى، جزء مهمترین ابنیه تاریخى شهرستان سارى بشمار مى آید.

در بیست و شش کیلومترى شمال شهر پل سفید، روستاى تاریخى رسکت واقع شده که به جهت قرار گرفتن برج تاریخى رسکت^([1]) در آن از شهرت بسزایى برخوردار است. بقعه بناى هشت ضلعى قدیمى از خشت و آجر و ساروج است که بر بالاى تپّه اى مشرف بر روستاى رسکت که چشم انداز آن بسیار زیبا است قرار گرفته است. گنبد هرمى بقعه که اخیراً بر اثر افروختن شمع آتش گرفته است به همّت اداره اوقاف شهرستان سارى و با همکارى میراث فرهنگى در حال بازسازى است. درب اصلى بقعه از جانب شمال باز مى شود و هر ضلع آن از بیرون چهار متر و از داخل 5/3 متر است و این بخاطر قطر زیاد دیوار بقعه است که در مدخل اصلى، قطر آن به 5/1 متر مى رسد. ارتفاع گنبد هرمى حدود هشت متر است که به اضافه ارتفاع پنج مترى ارتفاع بقعه، جمعاً سیزده متر مى رسد. قبر امامزاده نسبتاً در وسط بقعه واقع شده و فاقد ضریح و سنگ قبر است. در بقعه کتیبه اى که نشان از قدمت بنا دهد موجود نیست. اما به اعتقاد اهالى خفته در مزار از سادات مرعشى است. تنها اثر مکتوب در بقعه، کتیبه هایى یادبود مدخل اصلى بقعه است در یکى از آنها سال 895 هـ . ق و بنام نورمحمّد مازنى و در یکى دیگر سال 1020 هـ . ق نوشته شده که نشان از صحّت ادّعاى اهالى نسبت به خفته در آن دارد.

در چهل و چهار کیلومترى جنوب خاورى نکا، بر روى کوههاى روس پنار^([1])، خارج از روستاى مزده، بقعه امامزاده زکریّا واقع شده است.

از روستاى مزده تا بالاى کوه که مرقد امامزاده در آنجاست، بیش از یک و نیم ساعت پیاده روى دارد و مسیر آن مال رو است. در تمام مسیر، درختان جنگلى و آواز پرندگان و آبهاى فصلى، نوید یک زیارت پرشکوه را بهمراه مى دهد. هنگامیکه به مرقد امامزاده مى رسیم از بالا تمام شکوه و عظمت آفریدگار پیداست. چنان منظره فوق العاده در برابر انسان است که وصف شدنى نیست. شهر نکا، سارى، دریاى مازندران، کوه، جنگل و... همه در زیر چشم انداز هستند، و تماشاگر عظمت آفریدگار!

امامزاده به سیّد زکریّا شهرت دارد و در چهارده کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در مجاورت میدان امام حسین(علیه السلام)روستاى سلیم بهرام، میان قبرستان عمومى محل واقع است.

بقعه مستطیل شکل به ابعاد 30/5×4 متر است که جلوى آن را توسّط سه تیر آهن دو مترى، ایوانى ساخته اند و فضاى مسقفى به مساحت دوازده متر ایجاد کرده اند که سه تن از اهالى در این ایوان مدفونند. به نظر مى رسد که اصل بنا متعلّق به دوره قاجاریّه بوده که پس از فرسوده شدن و بازسازى به این شکل در آمده است.

این بقعه در ده کیلومترى خاورى شهر محمّد آباد (مرکز بخش دو دانگه)، در میان جنگل و درختان کهنسال قرار گرفته و او را فرزند امام موسى کاظم(علیه السلام)مى دانند.

بنایى تازه ساخت به ابعاد 5×5 متر با بام حلب سر است. درب آن از مشرق باز مى شود و سه پنجره در سه جهت دارد. صندوق چوبى در وسط بنا است که قدمتى ندارد.

این بقعه در یازده کیلومترى جنوب شهر سارى، در انتهاى روستاى پهنه کلا شمالى و بر روى تپّه اى مشرف بر روستا با چشم انداز فوق العاده زیبا، واقع شده است.

ساختمان بنا جدیدساز و در دو طبقه ساخته شده است و اسکلت آن از بتن آرمه مى باشد. نقشه بنا مستطیل شکل به ابعاد 25×11 متر که در ضلع شمالى و شرقى آن به ترتیب چهار و دو پنجره ساخته شده است. طبقه همکف از سنگ تراورتن و ستونهاى بتنى با سنگ خارا اجرا شده است.

این بقعه در بیست کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، در خارج از روستاى پلنگ آزاد و در میان قبرستان عمومى روستا واقع شده است.

بناى بسیار قدیمى آن ظاهراً متعلّق به آخر دوره صفویّه است به شکل مستطیل به ابعاد 15×7 متر است که جلوى آن را فضایى با پنج ستون چوبى به ارتفاع شش متر، ایوانى تعبیه نموده اند و بام آن حلب سر است.

ین بقعه در سى کیلومترى شمال خاورى سارى، و سیزده کیلومترى شهر نکا، در کنار جاده زاغ مرز به نیروگاه واقع است. خیابانى در کنار جاده که دو طرف آن با درختان سرو و افرا منظره اى زیبا تشکیل داده اند ما را به مزار امامزاده زکریّا رهنمون مى سازد.

بنا که در سالیان اخیر بازسازى شده به شکل هشت ضلعى و کرسى بلند است و توسّط پنج پلکان به آن راه مى یابد. هر یک از اضلاع بقعه چهار متر و پنجره اى جهت نورگیرى در آن تعبیه نموده اند.

پشت مسجد امام رضا(علیه السلام) روستاى صفرمیان، اتاقکى به ابعاد 4×3 متر را تجدید بنا نموده اند که درب آن از جانب شمال شرق باز مى شود و راهى نیز از داخل مسجد به بقعه دارد. مسجد بسیار بزرگ و بیش از سیصد متر مساحت دارد که اخیراً ساخته شده است. شوراى اسلامى روستا و مدرسه ابتدایى آن در صحن مسجد است.

نام دیگر آبادى لائى، ملاخیل است. این بقعه در چهل و پنج کیلومترى جنوب خاورى نکا قرار دارد و به مقبره شاه رضا مشهور است.

در مرتفع ترین کوه روستا و خارج آبادى، مزار باشکوه امامزاده شاه رضا قرار گرفته که از بالا چشم انداز فوق العاده اى دارد و تمام روستاى لائى، زیارت کلا، ابچین و سیّد خیل دیده مى شود.

این بقعه در شش کیلومترى خاورشهر سارى، در میان روستاى آب بندان کش واقع شده است.

برج کوچک و کم ارتفاعى است که گنبدى مخروطى به ارتفاع 80/2 سانتى متر بر بالاى بقعه تعبیه نموده اند. ارتفاع بقعه دو متر و با رنگ سبز نقاشى نموده و درب آن از جانب مغرب باز مى شود و از جنس آلومنیوم است. گویند: در گذشته نمایى از قبر بوده و خدیجه خاتون به خواب اهالى مى آید و از آنها مى خواهد که قبر او را بسازند.

این بقعه در بیست و چهار کیلومترى شمال خاورى شهر پل سفید، در خارج از روستاى خرّم آباد واقع شده است.

بنایى نسبتاً قدیمى به شکل مستطیل به ابعاد 10×5 متر با بام حلب سر و شامل دو اتاق تو در توست، اتاق اوّل به عنوان شبستان استفاده مى شود که ابعاد آن 3×5 متر مى باشد. 

این آرامگاه باشکوه در دوازده کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، و در سمت راست جاده اصلى و پس از آرامگاه امامزاده حمزه رضاى هولار قرار دارد. بقعه از خارج با طرح هشت ضلعى و از داخل به صورت دایره است. ایوان کوتاه و ورودى مستطیل شکل با سازه آجرى به ابعاد 2×7 متر در شمال بقعه قرار دارد که از آن به عنوان مدخل اصلى و شبستان استفاده مى کنند.

درب چوبى زیبا که در سال 1378 هـ .ش توسّط عزیزالله ذوقى ساروى در حرم نصب شده، حلقه اتصال حرم و شبستان است. نماى دیوارهاى حرم از بیرون آجر و از درون سیمان سفید با تزیینات سیمان برى است. شش پنجره در اضلاع مختلف حرم تعبیه شده که جهت نورگیرى از آن استفاده مى کنند.

این بقعه در شش کیلومترى خاورى شهر سارى، در میان گورستان عمومى روستاى سمسکنده واقع شده است.

بنا قدیمى و از سنگ لاشه و گل ساخته شده و ابعاد آن 15×5 متر است که ایوانى کوتاه در جانب شمال دارد و به عنوان مدخل از آن استفاده مى شود. پس از عبور از ایوان، دو پلکان به سوى پایین راه دارد که قبر امامزاده مشاهده مى شود، طول و عرض آن سه متر و به ارتفاع شصت سانتى متر بالا آورده اند و روى آن را پارچه سبز انداخته اند. گویند امامزاده حسن بهمراه خواهر خود در این مکان آرمیده است. پوشش بام بقعه سفال سر است و به جهت حفاریهاى غیرمجاز ضربه اى مهلک بر پیکر بنا حاصل شد و اصالت خود را از دست داده است.

این بقعه در سه کیلومترى خاورى شهر سارى، در پس کوچه هاى روستاى ذغالچال واقع شده و شامل بناى ساده اى به ابعاد 3×3 متر با پوشش بام پشم سیمان (ایرانیت) است. صندوقى چوبى در وسط بقعه است که از ارزش خاصّى برخوردار نیست. گویند که مدفن امامزاده حسن معروف به گل ارغوان در اینجاست اما از نسب او اطّلاعى ندارند و ما نیز به سندى که ما را به این مهم رهنمون سازد بدست نیاوردیم.

این بقعه در ده کیلومترى خاورى شهر سارى، در وسط درختان آزاد و خارج از روستاى بادله قرار گرفته است.

بنایى مستطیل شکل به ابعاد 17×5 متر که شامل دو اتاق تو در توست و در اتاق بزرگتر که به ابعاد 12×5 متر است قبر امامزاده واقع شده که به اندازه سى سانتى متر بالا آورده اند و پارچه سبز روى آن انداخته اند. بام بقعه با پوشش پشم سیمان (ایرانیت) است. کرامات زیادى به خفته در مزار منسوب است.

این بقعه در بیست و هفت کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در خارج از روستاى آق مشهد، بر روى تپّه اى مشرف بر کوهها و جنگلها و درّه ى اطراف، با چشم انداز فوق العاده زیبا و دیدنى قرار گرفته است.

بنایى ساده اما قدیمى به شکل مستطیل به ابعاد 12×7 متر است که شامل دو اتاق تو در تو مى باشد. پوشش بام آن حلب سر و درب آن از جانب جنوب باز مى شود. درب ورودى بقعه قدیمى است و بر بالاى آن پس از بسم الله آمده است: توکلت على الحى الذى لایموت. پس از عبور از این در به اتاق کوچکى به ابعاد 6×4 متر مى رسیم که درب قدیمى مدخل اصلى حرم قرار دارد.