فهرست مظالب این پست:

بررسى آرامگاه یحیى بن زید علیه‏السلام در گنبد

موقعیّت آرامگاه یحیى بن زید علیه‏السلام در گنبد

شخصیّت مدفون در بقعه امامزاده یحیى گنبد

توصیف بقعه یحیى بن زید بن على.

 موقعیّت آرامگاه یحیى بن زید علیه‏السلام در گنبد

در سه کیلومترى شهر کاووس فعلى، شهر قدیمى و تاریخى جرجان قرار داشت[1] که بر اثر فتنه مغول، زلزله و حوادث طبیعى دیگر به کلى ویران و به زیر خاک مدفون شده‏است. از این شهر در حال حاضر جز مرقد یحیى بن زید علیه‏السلام که آن هم در قرون اخیر احیا شده، ساختمان دیگرى باقى نمانده است. هنوز آثارى از برج و باروى شهر جرجان قدیم در پشت همین امامزاده از دل خاک بیرون آمده که جزو آثار فرهنگى از او نگه‏دارى مى‏شود.

این گنبد در بالاى تپّه‏اى در میان پارک بزرگ شهر گنبد کاووس واقع است. بناى برج پرده دارى با گنبد مخروطى است که با احتساب ارتفاع تپّه، حدود هفتاد متر از سطح زمین‏هاى اطراف مرتفع‏تر است. این بنا از زیباترین و باشکوه‏ترین بناهاى اوایل دورة اسلامى است که على رغم استفادة بسیار کم از عناصر تزیینى، داراى ساختارى متناسب، موزون، مستحکم و زیباست که نوعى احساس شکوه و زیبایى را به بیننده القا مى‏کند. ساختمان گنبد در اصل متشکل از سه قسمت شالوده، ساقه و نبد مخروطى است که روى هم رفته 55 متر ارتفاع دارند.