- جمعه ۳۰ آبان ۹۳
ممکن است برخى از خوانندگان عزیز که آشنایى کامل با مزارات ایران دارند، این اشکال را بر نگارنده بگیرند که در نیشابور دو مزار دیگر به امامزاده یحیى شهرت دارد که عبارتند از : 1 ـ امامزاده یحیى بن حمزة، در داخل نیشابور در محلى که به برکال معروف است.
2 ـ امامزاده سلطان سیّد یحیى، واقع در روستاى باغشن از توابع دهستان زبرخان.
باید گفت که بقعه اوّلى هم چنان که از نام و نسب او پیداست یحیى بن حمزة است و در میان مردم به نوه حضرت ابوالفضل العبّاس علیهالسلاممشهور است و نسب او را چنین مىدانند: یحیى بن حمزة بن قاسم بن عباس بن
امیرالمؤنین على علیهالسلام، هر چند درباره نسب آن بحث است اما از دایره بحث ما خارج است، زیرا نسب او را ما در کتاب کشف الأستار فى مراقد ابناء الأئمة الأطهار علیهمالسلام، المنتقلة فی محافظة خراسان تحقیق و بیان داشتیم.
متأسّفانه درباره امامزاده سلطان سیّد یحیى، او را فرزند بلافصل امام
موسى کاظم علیهالسلامانتساب دادهاند که با وجود بقاع زیادى به این نام در ایران،
این انتساب از اساس مشکوک است.
در بخش بعدى این کتاب که در خصوص بررسى بقعه یحیى بن
موسى علیهالسلامسبزوار است، این انتساب بررسى خواهد شد. اما در میان ساداتى
که در منطقه نیشابور و در این شهر مىزیسته و تکاثر نسل داشتهاند، به نام
یحیى بسیار کم بودهاند، منتهى مرحوم سیّد احمد کیاء گیلانى، از اعلام قرن
دهم هجرى در ضمن یادآورى نسب سادات قدمگاه نیشابور از شخصى به نام
یحیى بن محمّد بن زید بن عیسى بن على بن مطهّر بن محمّد بن عیسى
الجندی بن محمّد مضیرة بن جعفر الکوفی بن عیسى غضارة بن علی بن
حسین الأصغر بن امام زین العابدین علیهالسلام[1] یاد مىکند که با برخى از قراین
مىتوان شخصیّت مدفون در بقعه باغشن را به او تطبیق داد. آن دلایل
عبارتند از:
1. علماى انساب تداوم نسل محمّد بن جعفر الکوفى را در گرگان و قم و
نیشابور دانستهاند.[2]
2. محمّدبنعیسىبنمحمّدمضیره،درنیشابورمىزیسته «ولهاعقاببنیسابور».[3]
3. دیگر علماى انساب نیز با تأیید سکونت محمد بن عیسى الجندى در
نیشابور[4]، نسل او را از پنج فرزندش به اسامى مطهّر، حسن، جعفر،
اسماعیل، على مىدانند. بنابر این مطهّر بن محمّد نیز در نیشابور مىزیسته
است.[5]
4. مرحوم بیهقى اولاد مطهّر بن محمّد بن عیسى الجندى را ساکن بیهق
نیشابور دانسته و نوادگان وى را نیز متوطّن این شهر نوشته است.[6]
5. مؤف رساله اسدیّه که نسب شریف سادات سبزوار را بیان داشته، این
نسب را تأیید نموده و قایل است که احفاد او در قدمگاه نیشابور بودهاند.[7]
بنابر این اگر شخصیّت مدفون در بقعه باغشن را همین امامزاده یحیى بن
محمّد بن زید بدانیم، سخن گزافى نگفتیم و معقول به نظر مىرسد.
بخصوص قراین و امارات نشان مىدهد که مدفون در بقعه، حسینى است نه
فرزند بلافصل امام موسى کاظم علیهالسلام.
- ۲۳۸۳
- ادامه مطلب
