مزارات ایران و جهان اسلام

در نوزده کیلومترى جنوب خاورى سارى، روستاى آهودشت واقع است. بعد از عبور از امامزاده عابدین این روستا، به فاصله پانصد مترى از آن به شیب تند کنار جاده بر مى خوریم که مقدارى از زمین در انتهاى شیب مسطح مى شود که بناى کوچک و برج گونه امامزاده محمّد قرار دارد.

بقعه به ارتفاع سه متر و به شکل مدور ساخته شده است که بر روى آن گنبد موزونى به ارتفاع سه متر برپا شده و قیراندود (ایزوگام) نموده اند. بنا فاقد صورت قبر است. درب بقعه از جانب شمال باز مى شود و صحن آن نیز که حدود چهار هزار مترمربع است مدفن مردگان اهالى روستا است.

این بقعه در پنجاه و نه کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در خارج از روستا و میان دشت و قبرستان عمومى قرار گرفته است.

بنایى تازه ساخت به ابعاد 10×5 متر است که دو اتاق تو در توست. مرقد امامزاده در اتاق دوّم قرار گرفته و قبر وى را ده سانتى متر بالا آورده و روى آن را با پارچه سبز پوشانده اند.

درب بقعه از مشرق باز مى شود و بام بقعه نیز پشم سیمان (ایرانیت) است. متأسّفانه از هویّت خفته در آن اطّلاعى حاصل نشد.

این بقعه در پنجاه و یک کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، بر روى تپّه اى مشرف بر روستاى الیرد قرار گرفته و چشم انداز آن بسیار عالى است.

بناى قبلى که از خشت و گل بوده را اخیراً تخریب و به صورت هشت ضلعى به ابعاد دو متر و ارتفاع چهار متر با بام حلب سر که در وسط آن گنبدى شلجمى کوچک به ارتفاع دو متر است، ساخته اند. درب بقعه از جانب شمال باز مى شود و در هر یک از اضلاع آن، پنجره اى تعبیه نموده اند. زیر گنبد را توسّط گچ به صورت دایره و مطبق نموده اند. قبر امامزاده را نیز به اندازه سى سانتى متر بالا آورده اند و با سنگ مرمر مزیّن کرده اند.

این بقعه در سى و سه کیلومترى شمال باختر شهر سارى، در میان گورستان عمومى روستاى قاجارخیل واقع است.

اتاقى ساده به ابعاد 7×4 متر با پوشش بام حلب سر است. قبر امامزاده در وسط اتاق و به اندازه بیست سانتى متر بالا آورده اند و روى آن را پارچه سبز پوشانیده اند. بنایى بزرگتر با آهن بر روى این بنا در حال ساخت است. زمین زیارتگاه حدود چهار هزار مترمربع است. خفته در مزار از سادات متاخر و متعلّق به قرن دهم و یازدهم هجرى است.

این بقعه در شش کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، در مجاورت مسجد بزرگ و زیباى روستاى همّت آباد واقع شده است.

بنایى تازه ساخت به شکل برج مدور به ارتفاع هشت متر و گنبدى عرقچینى به ارتفاع شش متر با بام حلب سر است. درب اصلى بقعه از داخل مسجد امام رضا(علیه السلام)که در مجاورت بقعه است باز مى شود. قطر گنبد حدود شش متر است. سه پنجره در سه جهت برج تعبیه شده که نور مناسب را به داخل بقعه مى رساند. ضریح چوبى نسبتاً قدیمى به عرض یک و بیست و طول دو و بیست و ارتفاع یک و شصت سانتى متر در وسط بقعه است که بر روى آن پارچه سبز نهاده اند.

این بقعه در بیست و پنج کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، در خارج از روستا در میان درختان آزاد و قبرستان عمومى محلِ ملک آباد بالا واقع شده است.

بقعه قدیمى و متعلّق به دوره قاجاریّه است که به صورت کرسى بلند و توسّط هفت پلکان به ایوان بیست متر مربعى بقعه راه مى یابد و درب آن از جانب مغرب و مشرق است.

این بقعه در دوازده کیلومترى شمال شهر سارى، در روستاى معلم کلا واقع شده است.

بقعه به صورت مربع به ابعاد ده متر است که در وسط آن قبر امامزاده قاسم و بر روى آن صندوق چوبى بلند و نسبتاً قدیمى قرار گرفته است. چهار درب در چهار طرف بقعه تعبیه نموده اند و در جانبین این درها نیز دو پنجره جهت نورگیرى احداث شده است.

در جلوى درب اصلى بقعه، درخت آزاد بسیار بلند با قطر دو متر استوار ایستاده و زمین زیارتگاه حدود پنج هزار مترمربع است.

این بناى باشکوه در شش کیلومترى باختر شهر سارى و در روستاى عیسى خندق واقع است.

بدنه اصلى بنا استوانه ایست که از آجر و گچ ساخته و روى آن را با پوششى قطور از گچ پوشانده اند. محل اتصال بدنه اصلى بنا با اوّل بام، قرنیسهاى سینه کفترى و بالاى آنها یک کمربند گچکارى به پهناى ده سانتى متر و بالاى آن میان هر دو قرنیس کاشیهاى نیم دایره است که منتهى به بام هرمى هشت ضلعى مى گردد. یک متر زیر قرنیسهاى سینه کفترى نوارهاى افقى کاشیکارى منفصل از هم وجود دارد.

بقعه در بیست و پنج کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، بر بلندى تپّه اى مشرف بر باغات و در میان انبوه درختان آزادِ روستاى سوته واقع شده است.

بقعه به شکل مستطیل به ابعاد 10×4 متر است که تازه ساخته شده و در وسط آن صورت دو قبر وجود دارد. ابتدا امامزاده قاسم و پس از او، امامزاده محمود. ضریح این مرقد به شکل گهواره اى و با آلومینیوم ساخته شده است. دو درب از جانب مغرب و جنوب دارد و دو پنجره بزرگ نیز در شمال و مشرق. قبر شهیدى نیز در بالا سر امامزاده قرار گرفته است. مسجد بزرگى در شمال بقعه اخیراً ساخته اند و پشت آن غسالخانه و انبارى است.

این بقعه در پانزده کیلومترى شمال خاورى قائمشهر، در انتهاى گورستان عمومى سرخ کلا، بر روى تپّه اى مشرف بر روستا قرار گرفته است و چشم انداز آن فوق العاده زیباست.

بعد از عبور از ده پلکان به بناى قدیمى امامزاده قاسم مى رسیم که متأسّفانه در تعمیرات و بازسازیهاى غیرماهرانه بخش اعظم آن اصالت خود را از دست داده است.

این بقعه در بیست کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، در انتهاى روستاى زیت سفلى قرار دارد.

بنایى قدیمى هشت ضلعى است که اتاقى مستطیل شکل در سالیان اخیر به آن ملحق شده است. ارتفاع دیوار بقعه چهار متر و ارتفاع گنبد هرمى آن به بیش از شش متر مى رسد و به وسیله سیمان اندود شده است. ظاهراً این بنا باید متعلّق به اواخر دوره صفویّه باشد که در تعمیرات پیاپى هویّت و اصالت خود را از دست داده است.

در هفت کیلومترى باختر شهر سارى، در انتهاى روستاى زرویجان، در میان گورستان عمومى روستا، بقعه امامزاده قاسم واقع است.

اصل بنا مستطیل شکل به ابعاد 10×5 متر شامل دو اتاق تو در توست که قبر امامزاده در اتاق کوچکتر به ابعاد 5×5/4 قرار دارد و صندوقى چوبى مرقد را محافظت مى کند. بام بقعه حلب سر است و چندین درخت آزاد تنومند در زمین سه هزار مترى بقعه مشاهده مى شود که فضاى دلپذیرى راایجاد کرده است.

این بقعه در پانزده کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، در میان گورستان عمومى روستاى دنگسرک واقع است. بناى زیبا و کوچک امامزاده به صورت مربع مستطیل به ابعاد 7×5 متر است که بر سکویى چهل سانتى مترى بنا شده است. در جانب شمال بقعه اتاق بزرگترى قرار دارد که راهى به مرقد دارد. تمام دیوارهاى حرم کاشیکاریهاى منظم و رنگى دارد که تاریخ تولّد و وفات ائمه(علیهم السلام)در طرفین درب ورودى نقش بسته است.

این بقعه در هفده کیلومترى شمال شهر سارى، و در ابتداى قبرستان بزرگ روستاى دازمیر کنده واقع شده است.

بقعه به شکل مربع و به ابعاد 6×6 متر و شامل دو اتاق تو در تو است که مرقد امامزاده در اتاق دوّم قرار دارد. قبر امامزاده صد سانتى متر بالا آورده اند و روى آن را پارچه سبزى نهاده اند. گنجه اى در گوشه اى از اتاق مرقد است که درب منبّت قدیمى بر آن است و کتیبه اى به شرح ذیل بر آن حک شده است: «الله مفتح الأبواب و الله ولى التوفیق»

این بقعه در دوازده کیلومترى شمال شهر سارى و در میان گورستان عمومى روستاى پنبه زار کتى قرار دارد.

بقعه کرسى بلند و تازه ساخت و به ابعاد 7×5 متر و شامل دو اتاق تو در توست. درب بقعه از جانب جنوب باز مى شود و توسّط سه پلکان به آن راه مى یابد. در وسط اتاق اوّل صندوق چوبى بزرگى به ابعاد 3×20/1 و ارتفاع 30/1 سانتى متر قرار دارد که با رنگهاى سبز و قرمز و نارنجى مزین شده و بیش از پنجاه سال قدمت دارد.

این بقعه در چهل کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در انتهاى روستا پلسک بر روى تپّه اى کوچک قرار گرفته است.

بناى قبلى که از خشت و گل بوده را تخریب و بناى ساده جدید را که به ابعاد 10×5 متر با بام حلب سر است ساخته اند. بقعه شامل دو اتاق تو در توست که درب آن از جانب جنوب باز مى شود. در اتاق اوّل مرقد آیة الله آقا سیّد احمد موسوى پلسکى امجد، متوفاى 1329 هـ . ش قرار دارد. اتاق دوّم مرقد امامزاده است که صندوقى چوبى به اندازه 2×2/1 و به ارتفاع 40/1 سانتى متر آن را در برگرفته است.

این بقعه در سیزده کیلومترى جنوب خاورى شهر سارى، در وسط روستاى اسبوکلا، پس از مدرسه و در میان گورستان بزرگ روستا، واقع شده است.

بنا به صورت برج شش ضلعى است که هر یک از اضلاع آن چهار متر و ارتفاع بقعه نیز پنج متر است. در انتهاى شالوده بقعه، ساقه گنبد به اندازه چهل سانتى متر ساخته و سپس گنبد شلجمى بنا به ارتفاع چهار متر بر آن استوار کرده اند که مجموعاً شش متر ارتفاع گنبد است.

در سه کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، ابتداى جاده ى فرح آباد، بعد از ششصد دستگاه، راهى به طرف روستاى سرسبز مقام مى رود. در قبرستان عمومى روستا، در کنار جاده و باغات مرکّبات، مزار کوچک امامزاده غضنفر قرار دارد که از خشت و گل و متعلّق به اوایل قاجاریّه و در حال تخریب و زوال است. بقعه به شکل مربع به ابعاد چهار متر با بام سفالى است که قبر امامزاده را به اندازه چهل سانتیمتر بالا آورده و روى آن را پارچه سبز انداخته اند.

به جهت فرسودگى بنا، اهالى در حال ساخت بنایى به ابعاد بزرگتر بر روى بناى قدیمى هستند که نقشه بقعه مدور به قطر پانزده متر و ارتفاع هشت متر با بام هرمى است. در بالاى هرم بقعه جایى جهت گنبد خانه کوچکى تعبیه نموده اند. کل فضاى جدید بقعه با وجود نیاز اهالى حدود هفتاد مترمربع است.

این بقعه در چهار کیلومترى شمال نکا و در مسیر جاده زاغمرز ـ نیروگاه، در میان قبرستان عمومى و مزار شهداى طوس کلا قرار دارد.

اصل بنا به شکل برج به ارتفاع دوازده متر مى باشد. درب آن از جانب مشرق باز مى شود که خود شامل یک اتاق یا شبستان متّصل به مرقد امامزاده است و سه پنجره در سه جهت آن تعبیه شده است. نماى خارجى بقعه، با سنگ مرمر تزیین شده، اما نماى برج اندود گچ و سیمان است. گنبد هرمى متمایل به مخروطى به قطر پنج متر و ارتفاع شش متر بر بالاى برج استوار ایستاده است. درست در زیر همین فضا قبر امامزاده قرار دارد که صندوق چوبى مرقد را در برگرفته است. سنگ قبرهاى قدیمى در صحن بقعه و پیرامون حرم مشاهده مى شود که گویاى قدمت بنا است.

ین آرامگاه باشکوه در هشت کیلومترى شمال باختر شهر سارى و در روستاى خارمیان واقع شده است.

بنایى نسبتاً بزرگ و هشت ضلعى است که هر یک از اضلاع آن چهار متر و ارتفاع آن ده متر است. گنبد رک آجرى زیبا به ارتفاع شش متر از ساقه سینه کفترى برج قرار گرفته که تناسب عالى با بقعه دارد. پوشش داخلى گنبد دوپوش، نیم کروى، و پوشش خارجى، رک هشت ضلعى است. سقف مدور بقعه گچکارى یا برشهاى بى دقت و درشت ناهموار دارد. مصالح اصلى بنا، آجر و گچ است. در و صندوق بقعه، ساده و فاقد اثر تاریخى و هنرى است. با این حال از قدمت حدود صد ساله برخوردار است. زمین این زیارتگاه حدود یک هکتار است.