مزارات ایران و جهان اسلام

سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های ایران جهان اسلام (امامزاده ، بقعه، آرامگاه، مقبره، مزار، گنبد، تربت، مشهد، قدمگاه، مقام، زیارت، معرفی عالمان انساب، کتابشناسی مزارات و زیارت و انساب

امامزاده حسین ـ اراک

بقعة این امامزاده در شرق روستاى نظام آباد ـ در کنار جادّه آسفالته فرمهین ـ و در 40 کیلومترى شمال شهر اراک و در کنار تپّه باستانى احمدآباد واقع شده و به «شاهزاده حسین» مشهور است.

ساختمان بقعه از بناهاى دوره ایلخانى و صفویّه است. شالوده بنا آجر، گچ و مقدارى هم از سنگ و چوب جهت کلاف‏کشى استفاده شده است. به جهت سهولت در ساخت بنا، در نزدیکى بقعه، کوره آجرپزى دایر شده که آثارى از آن باقى مانده است.

امامزاده حسین ـ جیریا اراک‏

بقعة این امامزاده در 13 کیلومترى ساروق و 70 کیلومترى شرق شهر اراک و در میان روستای جیریا واقع شده است.

ساختمان بقعه، شامل یک بناى هشت ضلعى است که از داخل داراى طاق‌نماهایى است و یک ایوان سادة قدیمى نیز در جنوب دارد. در حدود سال 1378 هـ. ش، مرمّت داخلى بنا و سنگ کارى ازارة آن انجام شده است. زیر بناى بقعه را 100 متر مربّع و داخل حرم را 40 مترمربّع محاسبه کرده‏اند و بقعه، داراى یک گنبد مخروطى با ساقة حدود یک مترى است که کلاً با آجر ساخته شده و از بیرون کاهگل و از داخل گچ‌کارى شده است. تنها تزیینات موجود در بقعه، در زیر گنبد و بدنة جانبى آن به صورت محدود به شکل طاق‌نما است.

امامزاده حسن افطس ـ تفرش‏

بقعة این امامزاده در 11 کیلومترى شمال غرب فرمهین و در میان روستاى اسفین از توابع شهرستان تفرش واقع شده و به «شاهزاده حسن افطس» شهرت دارد.

بنا، شامل ایوان ورودى، کفشکن، حرم و نمازخانه و گنبد است که در محوّطة وسیعى واقع شده است. اصل اتاق مرقد، یک فضاى هشت ضلعى است که بر فراز آن، گنبد شلجمى بزرگى قرار دارد که قطر آن حدود ده و ارتفاع آن بیش از ده متر است. در داخل بقعه، ضریحى چوبى به ابعاد 12/1×86/1×23/2 متر بر روى سکویى چهار گوش قرار دارد.

امامزاده حسن ـ خمین

بقعة این امامزاده در 28 کیلومترى شمال غربى شهر خمین، در میان روستاى طیب آباد واقع شده است.

ساختمان بقعه، از دو فضای متصل به هم تشکیل یافته است. فضاى نخست، یک هشتى کوچک است که به فضاى مربّع مستطیل چسبیده است. بر فراز هشتى، گنبدى مخروطى ترک دار بر ساقه‏اى مزیّن بر کاشی‌هاى رنگى قرار گرفته است. طول ساقة گنبد، یک متر و چند سانتى متر برآورد مى‏شود. در محل ترک‏هاى گنبد، چند ردیف کاشى آبى رنگ مزیّن گشته و تمام بقعه، از آجر ساخته شده، و برخى احتمال داده‌اند که متعلّق به دورة سلجوقى باشد.

امامزاده جعفر و ابراهیم ـ اراک

بقعة این امامزادگان در روستاى مشهد الکوبه از دهستان مشهد میقان و در 35 کیلومترى شمال غرب شهر اراک واقع شده و به «شاهزاده جعفر و شاهزاده ابراهیم» مشهور است.

ساختمان بقعه با توجّه به کتیبة موجود بر روى صندوق چوبى، مربوط به اوایل قرن دوازدهم هجرى مى‏باشد.
اما با توجّه به پلان آن به نظر قدیمى‏تر از این تاریخ مى‏آید. هسته مرکزى بنا، اتاقى به ابعاد 70/5×80/5 و ارتفاع حدود 7 متر است که داراى دو درِ شرقى و جنوبى به محوّطه سالن جدید است. قطر دیوارهاى بقعه 5/1 متر و کاملاً از خشت و گل ساخته شده و نماى خارجى آن با آجرهاى پخته مربّعى شکل تزیین شده است.

امامزاده جعفر بن على و فضل بن جعفر ـ شازند

بقعة با شکوه و زیباى این امامزادگان در 200 مترى شمال بقعة سهل بن على شهر آستانه و در حاشیة رودخانه و با چشم انداز مناسب واقع شده است.

امامزاده پیغمبر ـ ساوه

بقعة این امامزاده در میان گورستان روستاى آوه ـ بین امامزاده فضل و سلیمان و پاسگاه انتظامى ـ واقع شده و به «امامزاده محمّد» نیز مشهور است.

مرحوم فیض  دربارة این زیارتگاه مى‏نویسد:

امامزاده پنج تن ـ زرندیه

بقعة این امامزادگان در محلّة زرندکهنه و در شهر مأمونیه از توابع شهرستان زرندیه واقع شده و به پنج بزرگوار مشهور است.

ساختمان بقعه، شامل یک ایوان شمالى و یک فضاى آرامگاهى، اتاق مرقد است که به شکل مربّع و ابعاد هر ضلع آن قریب به پنج متر مى‏باشد. بر بالاى بقعه، گنبدى شلجمى دو پوش آجرى قدیمى قرار دارد که با ساق نسبتاً بلند است. در زیر این فضا، سردابه‏اى بود که در سالیان اخیر مسدود شده است.

امامزاده بى‏ بى شهربانو ـ آشتیان

بقعة این امامزاده در 5 کیلومترى شمال شرق شهر آشتیان و بر فراز تپّه‏اى در ابتداى روستاى آهو واقع شده و بسیار مورد توجّه اهالى است.

ساختمان بقعه از آثار دورة صفویّه است و با خشت و گل ساخته شده و بر روى آن گنبد مدورى تعبیه شده است. ورودى بقعه از جانب شمال است. پلان بقعه، مربّع مستطیل و داراى دو فضاى متصل به هم مى‏باشد. فضاى نخست که یک فضاى ورودى و به صورت یک شبستان است، در سالیان بعد به بقعه افزوده شده و متصل به آن یک راهروى کوتاه به فضاى آرامگاهى مرتبط مى‏شود. فضاى دوّم، اتاق مرقد است که به صورت مربّع و به ابعاد 5×5 متر، داراى دو نورگیر و هشت طاقنما مى‏باشد. زیر سقف
ایوان شمالى، تزئینات رسمى‏بندى به چشم مى‏خورد. صورت قبرى در وسط این اتاق است که 5/1 متر از کف اتاق، ارتفاع دارد و گچ اندود است.

امامزاده بى‏ بى زبیده خاتون ـ دلیجان

بقعة این امامزاده بر فراز کوهى به نام «کوه سفید»  در 7 کیلومترى جنوب شرقى نراق، در منطقه‏اى به نام بیدشک «بیدشکین» در 20 کیلومترى شهر دلیجان واقع شده و به «فاطمه صغرى» مشهور است.

ساختمان قدیمى بقعه که از آثار دوره صفویّه و قاجاریّه بود.

امامزاده بشیر ـ ساوه

بقعة این امامزاده در جنوب بلوار خواجه نصیرالدّین طوسى  شهر ساوه (خیابان فلاحت) واقع شده و مورد توجّه اهالى شهر ساوه مى‏باشد.

ساختمان فعلى بقعه، بنایى چهار گوش است که ایوانى باریک در جبهه شمالى آن قرار دارد. داخل بنا چهار طاقنما در چهار ضلع است که در اصل از چهار جبهه داراى درى بوده و فعلا درِ ساده شمالى آن باقى مانده و مدخل دو درِ دیگر را تیغه نموده‏اند.

امامزاده اسماعیل ـ ساوه‏

بقعة این امامزاده در 8 کیلومترى جنوب غربى شهر ساوه و در میان روستاى یل آباد واقع شده و به «شاهزاده اسماعیل» مشهور است.

اصل بنا، متعلّق به دورة صفویّه و به صورت متساوى الاضلاع به قطر و ارتفاع هشت متر با دیوار آجرى بود. در چهارگوشة داخل بنا، نیم طاق‏هایى تعبیه شده بود که صورت بقعه را به فلکه‏اى تبدیل مى‏نمود. پوشش بنا، رسمى بندى آجرى و گنبد آن عرق چینى و نماى خارجى آن، آجر پوش بود. بر فراز بقعه، منارچه‏اى قرار داشت که کاشى‏کارى مختصر در آن مشاهده مى‏شد.

امامزاده اسماعیل ـ خمین

بقعة این امامزاده، در 10 کیلومترى شمال غربى شهر خمین، در میان روستاى یوجان واقع شده است.

بناى امامزاده، به صورت چهار ضلعى است که طول هر ضلع آن 90/6 متر است. در وسط هر ضلع، درگاهى با عمق زیاد وجود دارد. در اصل، در دو سوى شمال و جنوب، ایوانى قرار داشت که ایوان جنوبى آن از بین رفته است. براى اجراى پوشش گنبدى، طرح چهار ضلعى در بالا به هشت ضلعى تبدیل شده است. در چهار جبهة اصلى داخل بنا، طاق‌نماهایى قرار دارد که تا کف ادامه دارند. در قسمت بالاى هر طاق‏نما، نورگیرى جاسازى شده که مشبک‏هاى چوبى دارد.

امامزاده اسماعیل ـ تفرش

بقعة این امامزاده در 15 کیلومترى شمال غربى فرمهین، 35 کیلومترى شهر تفرش و در میان روستاى وروان قرار دارد و نزد اهالی به «شاهزاده اسماعیل» مشهور است.

بناى امامزاده از خشت و گل و بر روى پى سنگى ساخته شده است. داخل بنا، داراى تزیینات پُرکار نقّاشى و گچ‏برى مى‏باشد. مقابل در ورودى، سکویى قرار دارد که گفته مى‏شود، قبر غلام امامزاده اسماعیل است.گنبد بنا، از داخل مخروطى شکل و از بیرون مطبّق مى‏باشد. در داخل بقعه، کتیبه‏اى قرار دارد که نشان از تعمیر بقعه به سال 1360 هـ. ق است.

امامزاده اسحاق ـ ساوه‏

بقعة با شکوه این امامزاده، در مجاورت میدان سرداران شهر ساوه واقع شده و جزء بناهاى قدیمى شهرستان ساوه و یکى از آثار با ارزش میراث فرهنگى کشور است.

بناى امامزاده اسحاق، در چند صد مترى مسجد جامع شهر ساوه قرار دارد و شامل صحن، ایوان و اتاق مرقد مى‏باشد. بناى بقعه، برج گونه و از آثار قرن هفتم هجرى است که در سده‏هاى بعد، واحدهایى به آن افزوده شده است. دهانة بقعه، 6 متر، ارتفاع آن 12 متر و داراى دو درگاه در جانب شمالى و شرقى است که برابر هر یک، ایوانى قرار دارد. ازارة بقعه، با دو گونه کاشى پوشیده شده است؛ در پایین، با کاشى‏هاى هشت گوش فیروزه‏اى و بالاى آن، کاشى‏هاى خشتى سى سانتى‏مترى فیروزه فام با حاشیة برجسته گل و بوته مى‏باشد. متن کتیبة کاشى‏ها، به خطّ برجستة ثلث، شامل سورة مبارکة جمعه است و بر روى آن، تاریخ 676 هـ. ق خوانده مى‏شود. در ارتفاع 5/4 مترى بقعه، کتیبه‏اى گچ‏برى به صورت کمربندى و به خطّ نستعلیق بر روى زمینة گل و بوته، شامل دوازده بیت شعر و با تاریخ 1023 هـ. ق قرار دارد.

امامزاده احمد و حوّا خاتون ـ اراک‏

بقعة این امامزادگان در روستاى موت آباد، 12 کیلومترى شمال شهر اراک قرار دارد.

ساختمان بقعه، بنایى زیبا، قدیمى و به جا مانده از دورة صفویّه است که بافت اصلى خود را حفظ کرده و با وجود تعمیراتى که در آن صورت گرفته، از بین نرفته است.

امامزاده احمد ـکوهین تفرش‏

بقعة باشکوه این امامزاده، در شمال روستاى کوهین، نزدیکى قریة فم تفرش و در سینة کوه واقع شده و به «شاهزاده احمد» است.

امامزاده احمد ـ زلف ‏آباد تفرش

بقعة این امامزاده در 5 کیلومترى غرب جادّة فرمهین، 45 کیلومترى شهر تفرش و در مجاورت روستاى زلف ‏آباد واقع شده و به «شاهزاده احمد» معروف است.

امامزاده احمد ـ اراک

بقعة این امامزاده که از اجداد مقام معظّم رهبرى ـ حفظه‏ اللَّه ـ است در 18 کیلومترى شمال غربى شهر اراک و در دو کیلومترى شمال شرق روستاى هزاوه واقع شده و به «سلطان علم» نیز معروف مى‏باشد و در نزد اهالی به «سلطان سیّد احمد» مشهور است.

بناى بقعة امامزاده احمد، در بالاى تپّه‏اى که مشرف بر آبادى هزاوه است، قرار گرفته و فضاى داخلى آن هشت ضلعى است و بر فراز آن، گنبدى دوپوش قرار دارد. زیر گنبد، صندوقى چوبى به ابعاد 50/1×50/1×41/2 متر بر گِرداگِرد مرقد نصب مى‏باشد و بر دور آن نیز ضریح فلزى قرار دارد. مقابل مدخل جنوبى و صحن امامزاده، دو سنگ قبر قدیمى به خطّ کوفى دیده مى‏شود که مربوط به اویل دورة اسلامى است.

امامزاده ابوطالب ـ خمین

بقعة باشکوه این امامزاده در مرکز شهر خمین واقع شده و مورد توجّه اهالى این شهر است و به «شاهزاده ابوطالب» شهرت دارد.

ساختمان بقعه، بنایى قدیمى و به جا مانده از دورة صفویّه مى‏باشد که شامل ایوان، گنبد، حرم، ضریح و صحن است و در مساحت 6000 مترمربّع احداث شده است. بقعه، داراى صحن نسبتاً بزرگى مى‏باشد که اطراف آن را حجره‏هایى جهت آرامگاه خانوادگى سرشناسان شهر خمین ساخته‏اند. بقعة امامزاده ابوطالب، حدود یک متر از سطح صحن بالاتر است و داراى چهار ایوان باشکوه مى‏باشد که ایوان اصلى آن، در جنوب شرقى قرار دارد و سراسر با آیینه‏هاى کوچک و بزرگ تزیین گردیده است. اطراف ایوان کاشى‏کارى شده و ازارة آن، حدود یک متر با سنگ مرمر و با رگه‏هاى قرمز تزیین شده است. در جانبین ایوان مذکور، دو اتاق تعبیه شده که به عنوان دفتر کار هیأت امنا از آن استفاده مى‏شود.

موضوعات
سایت علمی پژوهشی زیارتگاه های جهان اسلام (معرفی بیش از چهل هزار زیارتگاه)

طراح وبلاگ: سید محمد علوی زاده