مزارات ایران و جهان اسلام

 بقعه باشکوه این امامزاده در خارج از روستاى منصوران[1] (از دهستان زیارت، بخش مرکزى)، در 7 کیلومترى شمال غرب شهر شیروان واقع شده است.

بنایى بسیار با شکوه که داراى صحن، گنبد، حرم، ضریح و زائر سرا است. این امامزاده به معصوم زاده امام یحیى علیه‏السلام[2] مشهور است و در نزد مردم از احترام فوق العاده‏اى برخوردار مى‏باشد. این بنا که ظاهراً متعلّق به دوره تیمورى است در دوره صفویّه و قاجاریّه تعمیر شده و اینک جزو آثار صفویّه به شمار مى‏ آید.

هسته مرکزى بنا که اتاق مرقد است به ابعاد 8×8 متر مى‏باشد و از سه جهت داراى درى به داخل است. درِ اصلى فعلاً از جانب شمال باز مى‏شود و دو درِ دیگر در جانب جنوب و مشرق قرار دارد فعلاً مسدود است و در ایّام زیارتى باز مى‏شود.

بقعه این امامزاده در بالاى تپّه‏اى مشرف بر درّه و روستاى شرکانلو[1] (ازدهستان سیوکانلو، بخش مرکزى)، با چشم انداز خوب و زیبا، در 5/4 کیلومترى شمال شرق شهر شیروان واقع شده است.

بقعه، بنایى ساده به ابعاد 6×4 متر است که بام آن چوبى و در کنار آن اتاقکى ساده ساخته شده است.

در وسط بقعه، ضریح چوبى به ابعاد 1×2 متر و به ارتفاع 5/1 متر قرار دارد که بر روى آن پارچه سبز نهاده‏اند. ایام زیارتى بقعه روزهاى چهارشنبه است که زوار عصر روز سه شنبه در صحن بقعه چادر پهن مى‏کنند و شب در همانجا مى‏خوابند. در صحن هزار مترى امامزاده صورت چند قبر یافت مى‏شود. اهالى از نسب شخصیّت مدفون اطّلاعى دقیقى ندارند و گزارشى نیز در کتب محلّى به ثبت نرسیده است.

بقعه این امامزاده در کنار غسّالخانه روستاى نامانلو[1] (از دهستان جیرستان، بخش سرحد)، در 67 کیلومترى شمال شرق شهر شیروان واقع شده است.

بنایى ساده از خشت و گل و چوب که به صورت مربّع و به ابعاد 5×5 متر ساخته شده و درِ آن از جانب جنوب رو به روستا و درّه باز مى‏شود و چشم انداز خوبى دارد. ایوانى به عرض 3 و طول 5 و ارتفاع 3 متر در جنوب بقعه قرار دارد که توسّط 3 تیر چوبى احداث شده و سقف آن چوبى است. در وسط اتاق، دو ستون چوبى جهت بر قرار کردن سقف طرّاحى شده که در میان آن صندوق چوبى ساده‏اى به ابعاد 1×2 و ارتفاع 70 سانتى متر از قبر محافظت مى‏کند و دور آن پارچه سبز کشیده‏اند. پنجره‏اى در جانب مشرق و طاقچه‏اى در جانب مغرب و شمال جهت نورگیرى تعبیه شده است. بنا در سالیان اخیر با گچ اندود شده و نماى خارجى آن کاه و گل است.

مشهور به «سیّد ناصر»، بقعه این امامزاده در نقطه صفر مرزى، در مجاورت شمال روستاى رباط[1] [2] (از دهستان قوشخانه بخش سرحد)، در 72 کیلومترى شمال غرب شهر شیروان واقع شده است.

بقعه شامل دو اتاق تودر توست که از سنگ لاشه و ملاط گچ و خشت و گل ساخته شده است. اتاق مرقد به ابعاد 6×7 متر است و دو ستون چوبى در وسط بقعه جهت برقرارى سقف احداث شده و در کنار آن یک صندوق آهنى به ابعاد 1×2 و ارتفاع 80 سانتى متر قرار دارد و با رنگ سبز نقّاشى شده است. بر بدنه سمت شرق صندوق، با رنگ سفید، نوشته شده: «یا سیّد ناصر» اتاق اوّل که به ابعاد 3×7 متر است. درِ آن در جانب شمال قرار دارد وبه عنوان شبستان یا مدخل از آن استفاده مى‏شود. نماى خارجى بنا از کاه و گل است و زمین زیارتگاه قریب به سه هزار متر مربّع مى‏باشد.

بقعه با شکوه این امامزاده در خارج از روستاى مشهد طرقى سفلى[1] (از دهستان گلیان، بخش مرکزى)، در میان مزارع گندم، در 20 کیلومترى جنوب غرب شهر شیروان قرار گرفته است.

بناى قبلى که از خشت و گل و آجر ساخته شده بود و متعلّق به دوره تیموریان بود متأسّفانه تخریب شد. و به جاى آن بناى کنونى ساخته شد که نسبتاً زیبا و با شکوه است.

مشهور به «شاهزاده قاسم»، بقعه این امامزاده در شمال مسجد امام حسین علیه‏السلام روستاى قلعه چه[1] (از دهستان سیوکانلو، بخش مرکزى)، و فاصله 80 مترى آن، در 11 کیلومترى شمال شرق شهر شیروان واقع شده است.

نایى ساده از خشت و گل که بام آن چوبى است و توسّط یک ستون چوبى نگهدارى مى‏شود. درِ آن از جانب جنوب باز مى‏شود و در وسط آن صورت قبرى است که به اندازه بیست سانتى متر از کف بقعه بالا آورده و روى آن پارچه سبز نهاده‏اند. مقابل درِ ورودى با استفاده از فضایى 2×2 متر ایوانى تعبیه نموده‏اند. درِ بقعه چوبى و ارتفاع بنا نیز قریب به 3 متر است.

مشهور به «معصوم زاده قاسم»[1] بقعه این امامزاده در انتهاى روستاى فجر آباد[2] (از دهستان زوارم، بخش مرکزى)، در میان گلزار شهدا و قبرستان عمومى روستا، در 30 کیلومترى جنوب غرب شهر شیروان واقع شده است.

بنایى مربّع مستطیل به ابعاد 10×12 متر که از سه جهت داراى درى به داخل بقعه و دو پنجره در طرفین هر جهت قرار دارد. درِ اصلى بقعه از جانب شمال باز مى‏شود و در جانب شرق، سقف اتاق پایین که به عنوان زائر سرا است، حیاط شرق بقعه را تشکیل مى ‏دهد.

بقعه این امامزاده در 500 مترى شمال شرق روستاى دده خان[1] (از دهستان قوشخانه، بخش سرحد)، بر بالاى تپّه‏اى مشرف بر آبادى، در 57 کیلومترى شمال غرب شهر شیروان واقع شده است.

بقعه، شامل اتاق ساده‏اى از خشت و گل و چوب است که بام آن فرو ریخته و ایوانى در جانب جنوب رو به روستا دارد. صورت قبرى در میان بقعه است که فاقد صندوق و ضریح مى ‏باشد.

بقعه این امامزاده در خیابان معصوم زاده شهرک ولى عصر (عج)، مقابل تپّه تاریخى آرک در شهر شیروان واقع شده است.

بقعه به اندازه 6 پلکان و حدود 20/1 متر از کف صحن ارتفاع دارد و اصل بناى مرقد در غرب مجموعه واقع شده است که به ابعاد 12×12 متر و به ارتفاع بیش از 6 متر مى‏باشد. در میان بقعه ضریح چوبى بسیار زیباى قدیمى به ابعاد 2×3 متر قرار دارد که متعلّق به حرم مطهّر حمزه رضا علیه‏السلام روستاى زیارت بوده است.

درِ ورودى بقعه در جانب جنوب و درى نیز در شمال و مشرق قرار دارد.

بقعه این امامزاده در وسط روستاى توپکانلو[1] (از دهستان تکمران،بخش سرحد)، در 42 کیلومترى شمال غرب شهر شیروان واقع شده است.

بنایى ساده در کنار منزل آقاى فرج بابایى که به صورت مربّع و به ابعاد5×5 متر است و ایوانى در جانب جنوب دارد که عرض آن 3 و طول آن 5 وارتفاع آن 5/2 متر است و با چوب احداث شده و از خشت و گل ساختهشده است. پنجره‏اى در جانب جنوب بقعه و درى در جانب شرق دارد.

در وسط بقعه، دو ستون چوبى جهت استوار سازى سقف استفاده شده ونزدیک به این دو ستون، صندوق چوبى به ابعاد 30/1×2 متر از مرقدامامزاده محافظت مى‏کند که دور آن پارچه سبز زده‏اند. نماى داخلى وخارجى بقعه با کاه و گل و بخش‌هایی از آن گچ اندود شده است.

بقعه این امامزاده در مقابل مسجد روستا عزیزاللّه‏[1] (از دهستان سیوکانلو، بخش مرکزى)، بر بالاى تپّه‏اى مشرف به روستا با چشم انداز فوق العاده زیبا، در 40 کیلومترى شمال شرق شهر شیروان واقع شده است.

بنایى ساده و قدیمى از خشت و گل و چوب که شامل ایوان، اتاق و مرقد مى‏باشد. اصل مرقد، در اتاقى به ابعاد 3×7 متر قرار دارد که قریب به یک متر ضخامت دیوار آن است.

بقعه این امامزاده در خارج از شهرک امام رضاى شماره 1 [1] (از دهستان تکمران، بخش سرحد)، بر بالاى کوهى مرتفع با چشم انداز فوق العاده، در 43 کیلومترى شمال غرب شهر شیروان واقع شده است.

پس از قریب به 3 کیلومتر کوه نوردى بسیار سخت، بر بالاى کوه مامک به ارتفاع 1888 مترى، بقعه ساده‏اى از سنگ لاشه و ملاط گل ساخته شده که به ابعاد 4×5 متر است و در وسط آن صندوق کوچکى به ابعاد 1×2 متر نصب مى‏باشد. انگیزه وجودى این امامزاده بر اثر خوابى است که اهالى دیده‏اند و از نام و نسب امامزاده اطّلاع ندارند. علّت نامگذارى بقعه بنام امامزاده عبداللّه‏ بدان جهت است که نام آن معلوم نبوده از اینرو به عنوان یک بنده خدا (عبداللّه‏) معرّفى شده است.

مشهور به «سلطان عبدالرضا»، بقعه با شکوه این امامزاده در جنوب غرب روستاى توده[1] (از دهستان زیارت، بخش مرکزى)، در بالاى تپّه‏اى مشرف بر روستا و با چشم انداز فوق العادّه‏اى زیبا، در 4/16 کیلومترى شهر شیروان
واقع شده است.

بناهاى قبلى که کوچک و تنها داراى دو اتاق تودر تو بوده در چند سال قبل تخریب شد و به جاى آن بناى کنونى که شامل ایوان، گنبد، صحن و ضریح است ساخته شد. اصل بنا به صورت مربّع و به ابعاد 18×18 متر است که در سال 1385 ساخته شده و از چهار طرف داراى درى به داخل است، اما درِ اصلى فعلاً از جانب شمال رو به روستا باز مى‏شود که اخیراً ایوانى در همین جهت در حال ساخت مى‏باشند.

مشهور به «عبدالرحمن بن حسن المجتبى علیه‏السلام» بقعه این امامزاده پشت مسجد روستاى مشهد طرقى علیا[1] (از دهستان گلیان، بخش مرکزى)، در میان قبرستان عمومى، در 21 کیلومترى جنوب غرب شهر شیروان واقع شده است.

بقعه، بنایى تازه ساخت و ساده و به ابعاد 6×8 متر است و درِ آن از جانب جنوب باز مى‏شود. در بالاى مدخل قبرستان، سردرى است به ارتفاع 6 متر که حکایت از ساخت این بنا به سال 1377 توسّط جانباز بسیجى برات محمّد کشاورز دارد. ضریح ساده‏اى در داخل بقعه است که ابعاد آن 1×2 متر مى ‏باشد.

مشهور به «شاهزاده عبدالرحمن»، بقعه زیباى این امامزاده در میان روستاى اسطرخى[1] (از دهستان گلیان، بخش مرکزى)، در 19 کیلومترى جنوب غرب شهر شیروان واقع شده است.

اصل اتاق مرقد به ابعاد 6×6 متر است که بیش از یک متر آن را ضخامت دیوار بقعه تشکیل داده است. درِ ورودى آن از جانب مغرب باز مى‏شود و درى در جانب جنوب دارد. دو طاقچه در جانب شرق و شمال جهت افروختن شمع و نهادن کتب ادعیه طرّاحى شده است.

در وسط بقعه، ضریح چوبى به ابعاد 10/1×2 و ارتفاع 2 متر قرار دارد که بر روى آن کتیبه ذیل حکاکى شده است: «مرقد مطهّر حضرت شاهزاده عبدالرحمن بن على بن حسین». این ضریح توسّط برادران ایزدى، صفر على و رضا على، در سال 1370 ساخته شده و متن کتیبه به خط حمید قربانى است.

بقعه این امامزاده در میان روستاى پیرودانلو[1] (از دهستان سیوکانلو،  بخش مرکزى)، بر روى تپّه‏اى مشرف بر آبادى و در کنار مسجد روستا، در 36 کیلومترى شمال شرق شهر شیروان واقع شده است.

بنایى مربّع شکل به ابعاد 7×7 متر که درِ آن از جانب جنوب رو به آبادى باز مى‏شود و چشم انداز آن زیباست.

در وسط بقعه، دو ستون جهت برقرارى سقف و گنبد خانه تعبیه شده و در میان این دو ستون، صورت قبرى قرار دارد که به اندازه چهل سانتى متر از کف بقعه ارتفاع دارد و بر روى آن پارچه سبز نهاده‏ اند.

بقعه این امامزاده در حاشیه جاده منتهى به روستاى دوین[1] (از دهستان حومه، بخش مرکزى)، در 5/16 کیلومترى جنوب شرق شهر شیروان واقع شده است.

بناى قبلى که از خشت و گل بود در سالیان اخیر تخریب شد و به جاى آن بناى مستطیل شکلى به ابعاد 8×6 متر ساخته شد که درِ آن در جانب جنوب قرار دارد و 2 پنجره در طرفین و پنجره‏اى در مغرب تعبیه شده است. ایوانى به ابعاد 2×8 و به ارتفاع 3 متر در جنوب بقعه احداث شده که توسّط دو ستون آهنى مسقّف شده و کف و تا یک متر از دیوار آن سنگ کارى شده است.

بقعه این امامزاده در خارج از روستاى بوانلو[1] (از دهستان سیوکانلو، بخش مرکزى)، در 36 کیلومترى شمال شرق شهر شیروان واقع شده است.

بنایى ساده از خشت و گل به ابعاد 5×3 متر است که در وسط آن دو ستون جهت برقرارى سقف از آن استفاده شده و درِ آن از جانب جنوب باز مى‏شود. صورت قبرى در داخل بقعه قرار دارد که صندوق چوبى به ابعاد 5/1×20/1 متر از آن محافظت مى‏کند. نماى خارجى بقعه با کاه و گل زینت داده شده است. بر دیوار شرقى بقعه زیارتنامه‏اى نصب است که نام امامزاده را زید بن عبداللّه‏ بن امام سجّاد علیه‏السلام معروف به زیداللّه‏ معرّفى نموده است.

بقعه این امامزادگان در انتهاى روستاى خرس کانلو[1]  [2] (از دهستان سیوکانلو، بخش مرکزى)، در میان دره‏اى، در 25 کیلومترى شمال شرق شهر شیروان واقع شده است.

بنایى ساده و مربّع شکل به ابعاد 4×5 متر که در وسط آن یک ستون چوبى جهت برقرارى سقف چوبى بقعه بنا شده است. درِ بقعه از جانب جنوب باز مى‏شود و پنجره‏اى در جانب مشرق دارد.

در وسط بقعه، سنگ بزرگى است که روى آن پارچه سبز گذاشته‏ اند. به اعتقاد اهالى دو برادر از نوادگان یکى از ائمه علیهم‏السلام در این مکان مدفون است.